Αναδρομικά 8-10 μηνών θα λάβουν χιλιάδες συνταξιούχοι, κυρίως νέοι -που έλαβαν σύνταξη μετά την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου- αλλά και κάποιοι παλαιοί, με αρνητική προσωπική διαφορά ή μικρή θετική.
Οι αυξήσεις, μαζί με τα αναδρομικά από την 1η Οκτωβρίου, κοστολογούνται σε 79 εκατ. ευρώ και βάσει του σχεδιασμού του υπουργείου Εργασίας θα δοθούν τον Ιούνιο. Κοινό χαρακτηριστικό όλων των δικαιούχων είναι ότι κατά τη διάρκεια του εργάσιμου βίου τους, είχαν πάνω από 30 έτη ασφάλισης και κατά συνέπεια, μετά την ψήφιση του ασφαλιστικού νομοσχεδίου, εντός της εβδομάδας, οι συντάξεις τους θα επανυπολογιστούν με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης.
Οι αυξήσεις, ανάλογα με την κατηγορία, θα δοθούν είτε εφάπαξ με αναδρομικά από 1η Οκτωβρίου 2019, είτε σε πέντε ετήσιες δόσεις. Όσοι συνταξιούχοι έχουν αποχωρήσει με 30 έτη ασφάλισης και κάτω, όπως επίσης και όσοι έχουν συνταξιοδοτηθεί με 45 έτη ασφάλισης και πάνω δεν δικαιούνται αύξηση με το νέο σύστημα, είτε στην τσέπη είτε στα χαρτιά.
Τα κέρδη κλιμακώνονται για όσους έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν με περισσότερα από 30 και έως 44 έτη ασφάλισης. Μάλιστα, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η «χρυσή» 10ετία των αυξήσεων είναι μεταξύ 30 και έως 40 έτη ασφάλισης. Πιο σημαντικό είναι το όφελος στην 5ετία 35-40 έτη ασφάλισης. Στον αντίποδα, μετά τα 40 έτη, η αύξηση της αναπλήρωσης ανακόπτεται σημαντικά. Από τα 45 έτη ασφάλισης και πάνω, το σημερινό σύστημα αποδίδει περισσότερα.
Έτσι, όσοι έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν με 35ετία θα έχουν αναπλήρωση 37,31%, έναντι 33,81% με το σημερινό σύστημα. Όσοι φεύγουν με 40ετία θα έχουν αναπλήρωση 50,01% έναντι 42,80%. Όσοι αποχωρούν με 42 έτη θα έχουν ανταποδοτική σύνταξη 51,01% έναντι 46,80% με το παλαιό σύστημα.
Ειδική πρόνοια υπάρχει για τους στρατιωτικούς των ειδικών δυνάμεων. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι μετά το 45ο έτος δίδεται πρόσθετη αύξηση 1,5%, ώστε το ποσοστό αναπλήρωσης να προσαυξάνεται κατ’ έτος 2% και να μην έχουν απώλεια στη σύνταξη, σε σύγκριση με τον νόμο Κατρούγκαλου.
Το κόστος για τις αυξήσεις στις κύριες συντάξεις κατά το πρώτο έτος εφαρμογής του νόμου Βρούτση δεν αναμένεται να ξεπεράσει τα 80 εκατ. ευρώ. Μάλιστα σε αυτό πρέπει να υπολογιστούν και τα αναδρομικά για το 2019. Το 2021, το κόστος εκτιμάται σε 124 εκατ. ευρώ, το 2022 σε 171 εκατ. ευρώ και τέλος, το 2023, σε 222 εκατ. ευρώ.
Ποιοι είναι οι «τυχεροί»
Οι «τυχεροί» που θα λάβουν στην τσέπη ποσά που κυμαίνονται από 12 έως και 250 ευρώ τον μήνα είναι κατά κύριο λόγο όσοι συνταξιούχοι έχουν αποχωρήσει μετά τον νόμο Κατρούγκαλου, δηλαδή μετά τις 13 Μαΐου του 2016, έχουν δουλέψει για πάνω από 30 έτη (και ασφαλιστεί γι' αυτά) και δεν έχουν προσωπική διαφορά. Όσοι νέοι συνταξιούχοι διατηρούν προσωπική διαφορά, αυτή θα συμψηφιστεί με την αύξηση που τυχόν δικαιούνται.
Μετά την ψήφιση του νόμου, οι συντάξεις τους θα επανυπολογιστούν και πιθανότατα στα τέλη Μαΐου, δηλαδή με τις συντάξεις Ιουνίου, θα λάβουν την αύξηση που δικαιούνται αλλά και τα αναδρομικά ποσά από την 1η Οκτωβρίου 2019.
Οι παλαιοί συνταξιούχοι που έχουν αποχωρήσει πριν τον νόμο Κατρούγκαλου, δηλαδή πριν από τις 13 Μαΐου του 2016, με 30,1 έως 44 έτη ασφάλισης και δεν έχουν υψηλή θετική προσωπική διαφορά ή έχουν αρνητική προσωπική διαφορά (είχαν δηλαδή αύξηση ήδη από 1/1/2019), θα λάβουν τις τυχόν αυξήσεις που δικαιούνται σε 5 ετήσιες δόσεις από το 2020 έως και το 2024. Οι ίδιοι θα συνεχίσουν να λαμβάνουν και την αύξηση που προβλέπεται από τον νόμο Κατρούγκαλου από 1/1/2019. Θα ισχύσει δηλαδή γι' αυτούς διπλή μεταβατική περίοδος. Η πρώτη, που ξεκίνησε το 2019 και θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2023, αφορά την αρνητική προσωπική διαφορά που διαπιστώθηκε μετά τον πρώτο επανυπολογισμό που ολοκληρώθηκε στο τέλος του 2018. Η δεύτερη, που θα ξεκινήσει το 2020 (θα αφορά το διάστημα 1/10/2019-31/12/2020) και θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2024, αφορά το νέο επανυπολογισμό με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης για τα πάνω από 30 έτη ασφάλισης.
Αυξήσεις, σε σχέση με το παλαιό σύστημα, θα έχουν και όλοι οι νέοι συνταξιούχοι, όσοι δηλαδή υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης από την 1η Οκτωβρίου 2019 και μετά.
Αναλυτικά, οι «τυχεροί» που θα μοιραστούν εντός του 2020 τα 79 εκατ. ευρώ που σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου αντιστοιχούν στα ποσά των αυξήσεων στις κύριες συντάξεις λόγω των νέων ποσοστών αναπλήρωσης για τα έτη ασφάλισης άνω των 30 ετών, είναι:
1. Νέοι συνταξιούχοι από όλα τα πρώην Ταμεία του ιδιωτικού τομέα και το Δημόσιο, που έχουν αποχωρήσει μετά τις 13 Μαΐου 2016 και δεν έχουν προσωπική διαφορά. Θα λάβουν όλο το ποσό της αύξησης αναδρομικά από 1η Οκτωβρίου 2019. Στην κατηγορία αυτή φαίνεται να ανήκουν ασφαλισμένοι με πάνω από 30 και έως 44 έτη ασφάλισης, δημόσιοι υπάλληλοι ΥΕ και ΔΕ με χαμηλές και μεσαίες συντάξιμες αποδοχές, αυτοκινητιστές του πρ. ΟΑΕΕ - ΤΣΑ που συνταξιοδοτήθηκαν την περίοδο 2016-2019, συνταξιούχοι των πρώην ειδικών Ταμείων των ΔΕΚΟ - Τραπεζών (ΤΑΠ - ΟΤΕ, ΟΑΠ - ΔEH, ΤΣΠ - ΕΤΕ κ.λπ.) καθώς και μισθωτοί ΙΚΑ που αποχώρησαν με πάνω από 30 έτη -κυρίως όσοι έχουν πάνω από 35 έτη- και έως 44 έτη ασφάλισης.
2. Παλαιοί συνταξιούχοι που αποχώρησαν πριν από τις 13 Μαΐου 2016 και έχουν αρνητική προσωπική διαφορά, δηλαδή οι παλαιές συντάξεις τους ήταν χαμηλότερες από αυτές που θα δικαιούνταν εάν ίσχυε και γι' αυτούς ο νόμος Κατρούγκαλου. Οι συγκεκριμένοι έχουν ήδη λάβει αύξηση από 1/1/2019 (την πρώτη από 5 ετήσιες δόσεις). Και η επιπλέον αύξηση θα δοθεί σε 5 ετήσιες δόσεις, αρχής γενομένης από φέτος και έως το 2024. Στην κατηγορία αυτή, εμπίπτουν κατά κύριο λόγο συνταξιούχοι με πάνω από 30 έτη ασφάλισης σε πρώην ειδικά ταμεία των ΔΕΚΟ - Τραπεζών (ΤΑΠ - ΟΤΕ, ΟΑΠ - ΔEH, ΤΣΠ - ΕΤΕ κ.λπ.) καθώς κατέβαλλαν εισφορές σε ποσοστό 30% επί των συντάξιμων αποδοχών τους ή και παραπάνω, συνταξιούχοι με διαδοχική ή παράλληλη ασφάλιση, καθώς και μισθωτοί (με πάνω από 35 έτη) που λαμβάνουν αναπηρική σύνταξη, αυτοκινητιστές του πρ. ΟΑΕΕ - ΤΣΑ που έλαβαν σύνταξη από τον πρώην ΟΑΕΕ.
3. Παλαιοί συνταξιούχοι που αποχώρησαν πριν από τις 13 Μαΐου 2016 και έχουν πολύ μικρή θετική προσωπική διαφορά, κάτω από 50 ευρώ και κατά μέσο όρο στα 30 ευρώ, εφόσον φυσικά ανήκουν στην κατηγορία αυτών που έχουν ασφαλιστεί από 30,1 έως 44 έτη. Μετά το νέο επανυπολογισμό, είναι πολύ πιθανό να μηδενίσουν την προσωπική διαφορά και να περάσουν σε αρνητική διαφορά. Και γι' αυτή την περίπτωση ισχύουν οι 5 ετήσιες δόσεις.