Πλατφόρμα εισφορών: Οι επιλογές που «βγάζουν» καλύτερη σύνταξη

Ειδική πλατφόρμα στην οποία θα πρέπει έως το τέλος του Φεβρουαρίου οι 1,4 εκατ. ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες να επιλέξουν την ασφαλιστική κατηγορία βάσει της οποίας επιθυμούν να καταβάλλουν εισφορές για όλο το 2020, αναμένεται να ανοίξει εντός των επόμενων ημερών στον ιστότοπο του ΕΦΚΑ.

Το ασφαλιστικό σχέδιο νόμου έχει ήδη αποσταλεί στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και το Ελεγκτικό Συνέδριο, με στόχο έως την ερχόμενη Δευτέρα να έχει εισαχθεί και να συζητείται στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Ο χρόνος πιέζει και η πρόθεση της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας είναι να μην υπάρξει διπλό σύστημα εισφορών για τους μη μισθωτούς εντός του τρέχοντος έτους, καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν χρονοβόρο, λόγω των απαιτούμενων συμψηφισμών που θα έπρεπε να γίνουν μετά τον Απρίλιο.

Έτσι, η σχετική πλατφόρμα θα ανοίξει παράλληλα με τη συζήτηση του νομοσχεδίου στη Βουλή. Θα παραμείνει δε ανοικτή τουλάχιστον έως το τέλος Φεβρουαρίου, προκειμένου οι 1,4 εκατ. μη μισθωτοί να επιλέξουν το ύψος των εισφορών που επιθυμούν να πληρώσουν, βάσει των 7 κατηγοριών που θεσμοθετούνται.

Όσο για τις πληρωμές, σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπάρξει ειδική διάταξη στο υπό κατάθεση σχέδιο νόμου που θα ορίζει ότι μόνο για την πρώτη φορά, ήτοι για τις εισφορές Ιανουαρίου 2020, θα μπορεί να πραγματοποιηθούν έως τις 12 Μαρτίου. Στη συνέχεια, οι εισφορές θα πληρώνονται για κάθε μήνα, έως το τέλος του επόμενου, όπως ισχύει.

Να σημειωθεί ότι με το νέο σύστημα που προωθεί το υπουργείο Εργασίας, ο ασφαλισμένος καθίσταται αποκλειστικά υπεύθυνος για τη μελλοντική του σύνταξη. Έτσι, μια πιθανή επιλογή, για παράδειγμα, της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας σε συνδυασμό με λίγα χρόνια ασφάλισης, ενέχει τον κίνδυνο να καθηλωθεί ο ασφαλισμένος σε σημαντικά χαμηλή σύνταξη, κοντά στα 440 ευρώ. Για τον λόγο αυτό, στην ειδική πλατφόρμα θα υπάρχουν παραδείγματα βάσει των οποίων το υπουργείο Εργασίας θα δείχνει ότι η επιλογή είναι μεν ελεύθερη, όμως «συμφέρει ψηλότερα».

Σύμφωνα με τους ειδικούς, καθοριστικό ρόλο για τις νέες συντάξεις των ελεύθερων επαγγελματιών διαδραματίζει στο νέο σύστημα που θα ισχύσει από 1/1/2020, η 3η ασφαλιστική κατηγορία των 312 ευρώ (236 για κύρια σύνταξη). Και αυτό, γιατί η πλειονότητα των επαγγελματιών που ασφαλίζονταν στο παρελθόν με τις ασφαλιστικές κλάσεις του πρώην ΟΑΕΕ και είχαν υποχρέωση να αλλάζουν κλάση ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, εκτιμάται ότι μεταξύ 2002-2019 έχουν κατά μέσο όρο καταβάλει εισφορά 240 ευρώ, που οδηγεί σε συντάξιμες αποδοχές κοντά στα 1.200 ευρώ. Εκτιμάται δε, ότι οι περισσότεροι έχουν ήδη μεταξύ 20 και 30 έτη ασφάλισης. Τους απομένουν, δηλαδή, τουλάχιστον 5 με 20 έτη προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν. Εάν λοιπόν ενταχθούν εντός του 2020 στην 3η ασφαλιστική κατηγορία, διατηρούν τις συντάξιμες αποδοχές τους στο ύψος των παλαιών και δεν εγγράφουν απώλειες στη μελλοντική τους σύνταξη. Εάν επιθυμούν να την αυξήσουν, τότε θα πρέπει να επιλέξουν μεγαλύτερη κατηγορία από τις 3 που απομένουν.

Όπως, για παράδειγμα, αναλύει στο Euro2day.gr ο γνωστός δικηγόρος ειδικός σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης Δημήτρης Μπούρλος, ένας ελεύθερος επαγγελματίας με τουλάχιστον 20 έτη ασφάλισης που επιθυμεί να συνταξιοδοτηθεί σε 10 έτη (με 30ετία), μπορεί να κερδίσει στη μελλοντική του σύνταξη έως και 64 ευρώ τον μήνα, επιλέγοντας την 3η ασφαλιστική κατηγορία αντί της 2ης. Εάν πληρώσει για την επιπλέον 10ετία εισφορές που αντιστοιχούν στην 4η κατηγορία, θα κερδίσει 93 ευρώ τον μήνα, ενώ η υψηλότερη 6η κατηγορία εισφορών για 10 χρόνια φέρνει σύνταξη αυξημένη κατά περίπου 190 ευρώ (πάντα σε σύγκριση με την 2η κατηγορία).

Στο αντίστοιχο παράδειγμα, ενός ασφαλισμένου με ήδη 30 έτη ασφάλισης που του απομένουν 5 για τη συνταξιοδότηση με 35ετία, το κέρδος για την επιλογή της 3ης και όχι της 2ης κατηγορίας, είναι 22 ευρώ τον μήνα. Εάν επιλέξει την 4η κατηγορία, θα κερδίσει 28 ευρώ κι αν επιλέξει την 6η, 136 ευρώ τον μήνα.

Τέλος, όπως επισημαίνει ο κ. Μπούρλος, εάν κάποιος με 30ετή ασφάλιση σήμερα, επιλέξει να συνταξιοδοτηθεί στα 40 έτη ασφάλισης, το κέρδος του είναι 122 ευρώ τον μήνα επιπλέον αν ασφαλιστεί στην 3η κλίμακα αντί της 2ης, 178 ευρώ αν ενταχθεί στην 4η κατηγορία και 365 ευρώ τον μήνα επιπλέον, αν ενταχθεί μία 10ετία στην 6η κατηγορία αντί της 2ης.

Αλλά και για τους νέους ασφαλισμένους, που θα κληθούν στο σύνολο του ασφαλιστικού τους βίου να επιλέγουν μεταξύ των 7 κατηγοριών του νέου συστήματος, οι ειδικοί σημειώνουν πως πολλά έτη ασφάλισης, πάνω από 35 και υψηλές ασφαλιστικές κατηγορίες, οδηγούν σε μελλοντικές παροχές που μπορεί να φθάσουν έως και τα 1.454 ευρώ τον μήνα, εξασφαλίζοντας στον ασφαλισμένο ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.

Στην ειδική πλατφόρμα θα φαίνεται επίσης ότι στο 1ο επίπεδο των 210 ευρώ αντιστοιχούν συντάξιμες αποδοχές της τάξης των 775 ευρώ τον μήνα, βάσει των οποίων υπολογίζονται οι μελλοντικές παροχές. Το δεύτερο επίπεδο αντιστοιχεί σε συντάξιμες αποδοχές 930 ευρώ, το 3ο σε 1.180 ευρώ τον μήνα, το 4ο επίπεδο σε 1.485 ευρώ, το 5ο επίπεδο σε 1.845 ευρώ, και το 6ο επίπεδο, σε συντάξιμες αποδοχές της τάξης των 2.501 ευρώ τον μήνα.

Έτσι, θα φαίνεται ότι για να λάβει κάποιος ασφαλισμένος μια «αξιοπρεπή» σύνταξη, θα πρέπει αφενός να παραμείνει στην ασφάλιση για τουλάχιστον 30 έτη ασφάλισης, αφετέρου αρκετά από αυτά τα χρόνια θα πρέπει να καταβάλλει εισφορές μεταξύ 3ης και 6ης ασφαλιστικής κατηγορίας.