Τουρισμός: Πόσο και πώς επηρεάζει την Ελλάδα ο κορωνοϊός

Οι Κινέζοι τουρίστες που επισκέπτονται την Ελλάδα δεν ξεπερνούν (ακόμα) τον πληθυσμό ενός μεγάλου δήμου της Αττικής, όπως το Περιστέρι. Οι επιπτώσεις του κινεζικού κορωνοϊού, ωστόσο, στον ελληνικό τουρισμό αναμένεται να είναι ευδιάκριτες, αν και όχι οδυνηρές.

Ο σπάνιος, φολιδωτός μυρμηγκοφάγος Παγκολίνος που φέρεται να είναι ο βασικός… ύποπτος ξενιστής από τον οποίο μεταδόθηκε σε ανθρώπους ο φονικός κορωνοϊός αναδεικνύεται, ήδη, σε έναν από τους πρωταγωνιστές του 2020.

Κυρίως, όμως, έρχεται να υπενθυμίσει στους ανθρώπους του τουρισμού αλλά και στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, πως η ελληνική οικονομία εξαρτάται υπερβολικά από έναν τομέα όπως ο τουρισμός, ο οποίος είναι ευάλωτος σε μικρές ή μεγαλύτερες κρίσεις κάθε είδους. Αν παρηγορούνται με κάτι οι επιχειρηματίες του χώρου και όλοι όσοι συνδέονται έμμεσα με τους τουρίστες που καταφθάνουν κάθε χρόνο στην Ελλάδα είναι το γεγονός πως οι κρίσεις που συνδέονται με θέματα υγείας είναι αυτές που διαρκούν λιγότερο και οι αγορές επανέρχονται στην κανονικότητα σχετικά σύντομα.

Μέχρι πριν από ελάχιστα χρόνια, οι Κινέζοι τουρίστες αποτελούσαν δυσεύρετο είδος στον ελληνικό τουρισμό. Σπάνιοι και περιζήτητοι, σχεδόν όσο και ο μυρμηγκοφάγος Παγκολίνος στην αχανή Κίνα.

Τα δεδομένα άλλαξαν, ωστόσο, από την απευθείας αεροπορική σύνδεση της Αθήνας με το Πεκίνο, με το δρομολόγιο που εγκαινίασε η Air China. Η κινεζική εταιρεία πετούσε μέχρι το 2017 στην ελληνική πρωτεύουσα μέσω Γερμανίας, με το δρομολόγιο Πεκίνο-Μόναχο-Αθήνα. Οι απευθείας πτήσεις Πεκίνο-Αθήνα ξεκίνησαν στις 30 Σεπτεμβρίου 2017, με δύο εβδομαδιαία δρομολόγια στα οποία πολύ γρήγορα προστέθηκε ένα τρίτο (Απρίλιος 2018).

Οι απευθείας πτήσεις συνέδεσαν ουσιαστικά για πρώτη φορά τον ελληνικό τουρισμό με τη μεγαλύτερη αγορά εξερχόμενου τουρισμού του πλανήτη. Διαμορφώθηκαν με αυτό τον τρόπο σοβαρές προϋποθέσεις, προκειμένου ο ελληνικός τουρισμός να αρχίσει να μειώνει την εξάρτησή του από τις ευρωπαϊκές αγορές και, ιδιαίτερα, τη Γερμανία.

Κινέζοι τουρίστες άρχισαν να εμφανίζονται στο κέντρο της Αθήνας, να κυκλοφορούν στο μετρό, να ανεβαίνουν στα κρουαζιερόπλοια που αναχωρούσαν από τον Πειραιά, να ταξιδεύουν στα νησιά με πλοίο. Έγιναν βασικοί πελάτες των ξενοδοχείων στο κέντρο της Αθήνας ενώ προορισμοί όπως η Σαντορίνη εξελίχθηκαν σε Γη της Επαγγελίας για τα γαμήλια ταξίδια τους. Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, το 81% των Κινέζων έρχεται στην Ελλάδα για λόγους αναψυχής και το 16% για επαγγελματικούς λόγους.

Το 2018 οι Κινέζοι που ήρθαν στην Αθήνα με απευθείας πτήση από το Πεκίνο έφθασαν τις 50.660, καταγράφοντας αύξηση 161% σε σύγκριση με το 2017. Ας σημειωθεί, όμως, πως τα μεγέθη του 2018 αφορούν 12 μήνες δρομολογίων έναντι των δύο τελευταίων μηνών του 2017. Την ίδια χρονιά κατέφθασαν στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος 128.900 Κινέζοι με πτήσεις από άλλες χώρες, καταγράφοντας άνοδο 45%.

Μόλις στην πρώτη πλήρη χρονιά (2018) απευθείας πτήσεων, δηλαδή, οι Κινέζοι που ήρθαν στην Αθήνα έφθασαν συνολικά τις 179.560 επισκέπτες, σημειώνοντας αύξηση 65% σε σύγκριση με το 2017.
Αυτό ήταν αρκετό ώστε η Κίνα να σκαρφαλώσει με το καλημέρα στο Τοπ 20 αγορών του αεροδρομίου της Αθήνας.

Η δυναμική που άρχισε να αναπτύσσει η «δεξαμενή» της Κίνας για τον ελληνικό τουρισμό ήταν τέτοια ώστε το 2019 να βρεθεί στη 15η θέση των κύριων αγορών του αεροδρομίου της Αθήνας. Όπως προκύπτει από ανεπίσημα στοιχεία, οι Κινέζοι που ήρθαν στην πρωτεύουσα το 2019 απευθείας μέσω Πεκίνου έφθασαν τις 62.000 (+22%) ενώ ξεπέρασαν τις 150.000 (+21%) οι Κινέζοι που ήρθαν μέσω άλλων χωρών. Η συνολική αύξηση των Κινέζων που ήρθαν στην Αθήνα το 2019 σε σύγκριση με το 2018 έφθασε το 31%.

Οι προοπτικές για το 2020 εμφανίζονταν εξαιρετικές. Παράγοντες της αεροπορικής και ταξιδιωτικής αγοράς, μάλιστα, εκτιμούσαν πως φέτος οι Κινέζοι θα κατάφερναν να μπουν για πρώτη φορά στο Τοπ 10 εθνικοτήτων που θα έρχονταν στην Ελλάδα μέσω του «Ελευθέριος Βενιζέλος».

Η εκτίμηση βασιζόταν στη δυναμική της ζήτησης από την Κίνα, αλλά και στο γεγονός πως από το καλοκαίρι θα υπερδιπλασιάζονταν οι διαθέσιμες αεροπορικές θέσεις. Κι αυτό καθώς η Air China είχε ανακοινώσει πως θα αύξανε σε τέσσερις τις εβδομαδιαίες πτήσεις της, ενώ από τις 23 Ιουνίου έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει η απευθείας σύνδεση της Σαγκάης με την Αθήνα, με τρεις εβδομαδιαίες πτήσεις της κινεζικής αεροπορικής εταιρείας Juneyao Airlines.

Ο κορωνοϊός, ωστόσο, και η διακοπή των ομαδικών ταξιδιών Κινέζων στο εξωτερικό άλλαξε άρδην τα φετινά δεδομένα για τον ελληνικό τουρισμό, όπως και όλους τους άλλους προορισμούς που επισκέπτονταν οι Κινέζοι.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, οι δύο κινεζικές αεροπορικές εταιρείες (Air China, Juneyao Airlines) φέρονται, μέχρι στιγμής, να τηρούν στάση αναμονής και δεν έχουν προχωρήσει σε τροποποίηση του αρχικού τους σχεδιασμού.

Οι πληρότητες των πτήσεων της Air China τον Φεβρουάριο, ωστόσο, «δέχονται μεγάλη πίεση», σύμφωνα με έμπειρους παράγοντες της ελληνικής ταξιδιωτικής αγοράς.

Την ίδια στιγμή, τα ξενοδοχεία δέχονται τα πρώτα ωστικά κύματα των αναταράξεων, καθώς υπάρχουν αρκετές ακυρώσεις. Στη Σαντορίνη, μάλιστα, ξενοδοχειακές πηγές αναφέρουν πως έχουν ακυρωθεί όλες οι κρατήσεις για τον Φεβρουάριο, ενώ έχουν «παγώσει» οι νέες κρατήσεις.

Παράγοντες του χώρου πιθανολογούν πως ανάλογα με τις εξελίξεις, είναι ορατό το ενδεχόμενο να χαθεί μεγάλο μέρος της φετινής χρονιάς. Προεξοφλούν, ωστόσο, πως οι κρατήσεις θα ανακάμψουν ταχύτατα «με συμπεριφορά συμπιεσμένου ελατηρίου», αμέσως μόλις ελεγχθεί η κατάσταση από τις κινεζικές αρχές, καθώς η ζήτηση για την Ελλάδα είναι πολύ μεγάλη.

Οι ίδιες πηγές θεωρούν πως θα επηρεαστεί αναπόφευκτα και ο χώρος της κρουαζιέρας. Όχι μόνο εξαιτίας των Κινέζων επισκεπτών οι οποίοι θα αναβάλουν το ταξίδι τους, αλλά και όσων θα θελήσουν να αποφύγουν τη διαμονή σε χώρους με μεγάλη συγκέντρωση πληθυσμού όπως τα κρουαζιερόπλοια.

Το όποιο κενό προκύψει από την αγορά της Κίνας θα πρέπει να υποκατασταθεί, αναπόφευκτα, από την Ευρώπη, αλλά και μακρινές αγορές όπως της Βόρειας Αμερικής (ΗΠΑ, Καναδάς) και Αυστραλίας.

Οι παράγοντες του χώρου εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξοι, μέχρι στιγμής, πως τα όποια κενά θα υπερκαλυφθούν. Η αισιοδοξία τους εδράζεται στην ως τώρα πορεία των κρατήσεων που παραπέμπει σε μεγέθη αντίστοιχα ή και καλύτερα από εκείνα του 2018. Χρονιά την οποία οι άνθρωποι του χώρου θεωρούν ως την καλύτερη των τελευταίων ετών. Αρκεί, όπως επισημαίνουν, να διατηρηθεί και στη συνέχεια ο ικανοποιητικός ρυθμός κρατήσεων.