Πότε συμφέρει τους επαγγελματίες η εξαγορά πλασματικών χρόνων

Παράθυρο για φθηνότερη εξαγορά πλασματικών ετών ανοίγει σε χιλιάδες μη μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας που ήδη βρίσκεται σε διαβούλευση και αναμένεται εντός του Φεβρουαρίου να κατατεθεί στη Βουλή.

Η διάταξη που καθορίζει τον χρόνο ασφάλισης ορίζει ρητά ότι όπου για την αναγνώριση πλασματικών ετών απαιτείται η καταβολή εισφοράς από τον ασφαλισμένο, θα καταβάλλεται για κάθε μήνα αναγνωριζόμενου χρόνου, το ποσό που ισχύει κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς.

Το ίδιο ισχύει και για τους μισθωτούς, με τον συνυπολογισμό της εισφοράς τόσο του εργοδότη όσο και του εργαζόμενου. Βέβαια, καθώς το σχέδιο νόμου αλλάζει το ύψος των εισφορών για τους μη μισθωτούς και κυρίως δίνει στους ίδιους τους ασφαλισμένους το δικαίωμα επιλογής της ασφαλιστικής κατηγορίας, κάθε χρόνο, όσοι επιθυμούν να εξαγοράσουν πλασματικά έτη, είναι συμφερότερο να το κάνουν αφού πρώτα επιλέξουν να ασφαλιστούν στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία, των 155 ευρώ (για κύρια ασφάλιση). 

Αναλυτικά, το άρθρο 30 που αντικαθιστά το άρθρο 34 του νόμου Κατρούγκαλου ορίζει μεταξύ άλλων ότι για την αναγνώριση των πλασματικών χρόνων ασφάλισης που προβλέπεται καταβολή εισφοράς, η αναγνώριση γίνεται με την καταβολή από τον ασφαλισμένο του ποσού που αντιστοιχεί στις εισφορές κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς, για κάθε μήνα αναγνωριζόμενου πλασματικού χρόνου ασφάλισης.

Στους μισθωτούς, η εισφορά αυτή υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές του ασφαλισμένου κατά τον τελευταίο μήνα πλήρους απασχόλησης πριν από την υποβολή της αίτησης εξαγοράς και αφορά τόσο το ποσό που καταβάλλει ο εργαζόμενος όσο και αυτό που καταβάλλει ο εργοδότης.

Στην περίπτωση ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων ή αγροτών, για κάθε αναγνωριζόμενο μήνα ασφάλισης καταβάλλεται η προβλεπόμενη εισφορά την οποία έχει επιλέξει ο ασφαλισμένος κατά το έτος υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.

Συνεπώς, εάν κάποιος ελεύθερος επαγγελματίας επιθυμεί να αναγνωρίσει, για παράδειγμα, 2 χρόνια σπουδών και 2 χρόνια στρατιωτικής θητείας, εάν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης εξαγοράς έχει επιλέξει να καταβάλει εισφορές της 3ης ασφαλιστικής κατηγορίας (236 ευρώ για κύρια ασφάλιση και 66 ευρώ για υγεία), θα πρέπει να καταβάλει εισφορές της τάξης των 236 ευρώ τον μήνα, για 48 μήνες, ήτοι συνολικά 11.328 ευρώ. Αν όμως, γνωρίζοντας ότι θα προχωρήσει στην αίτηση εξαγοράς, επιλέξει στην αρχή του χρόνου όχι την 3η αλλά την 1η ασφαλιστική κατηγορία των 210 ευρώ (155 για κύρια ασφάλιση και 55 ευρώ για υγεία), τότε η εξαγορά θα του κοστίσει 7.440 ευρώ.

Το συνολικό ποσό της εξαγοράς θα καταβάλλεται σε τόσες μηνιαίες δόσεις όσοι είναι και οι μήνες που αναγνωρίζονται. Εάν δε, το ποσό καταβληθεί εφάπαξ, παρέχεται έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς.

Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα της κοινοποίησης της απόφασης. Καθυστέρηση καταβολής δόσης συνεπάγεται επιβάρυνσή της με τον εκάστοτε προβλεπόμενο τόκο καθυστέρησης.

Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης πριν από τον χρόνο εξόφλησης της εισφοράς εξαγοράς, ισχύει η διάταξη που προβλέπει ότι θα παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση ποσό ίσο με το ¼ του ποσού της σύνταξης.

Μάλιστα, στο άρθρο 17 του πρώτου μέρους του νομοσχεδίου, που αφορά τη δημιουργία του e-ΕΦΚΑ, ορίζεται η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί σε περίπτωση αίτησης αναγνώρισης πλασματικού χρόνου. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι σε περίπτωση που ασφαλισμένος αιτείται την αναγνώριση πλασματικού χρόνου, υποχρεούται να συμπληρώσει στο παράρτημα της ηλεκτρονικής αίτησης τον χρόνο, την κατηγορία εξαγοράς και τον αριθμό πρωτοκόλλου της αντίστοιχης βεβαίωσης ή πιστοποιητικού, από τα οποία προκύπτει το δικαίωμά του. Οι βεβαιώσεις αυτές στη συνέχεια θα ανακληθούν ηλεκτρονικά από τα συστήματα των φορέων που τα έχουν εκδώσει.

Για την εφάπαξ εξαγορά του πλασματικού χρόνου, το σύστημα θα εκδίδει ειδοποιητήριο πληρωμής σε τράπεζα με μοναδικό κωδικό πληρωμής, ο οποίος θα ισχύει για ένα μήνα.

Τέλος, διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που δεν εξοφληθεί το ειδοποιητήριο εντός της οριζόμενης προθεσμίας, η αίτηση συνταξιοδότησης θα επεξεργάζεται χωρίς να ληφθεί υπόψη το αίτημα αναγνώρισης πλασματικού χρόνου.