Τον Νοέμβριο του 2019, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε βελτίωση σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2018, καταγράφοντας έλλειμμα 1,4 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στη βελτίωση των ισοζυγίων πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων, καθώς και στη μικρή μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών. Αντίθετα, το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών περιορίστηκε λόγω της μείωσης του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών χωρίς καύσιμα, ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου καυσίμων διευρύνθηκε. Οι συνολικές εξαγωγές και εισαγωγές αγαθών περιορίστηκαν σχεδόν ισόποσα, κυρίως λόγω της πτώσης των εξαγωγών και εισαγωγών καυσίμων αντίστοιχα, ενώ οι εξαγωγές και εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα δεν παρουσίασαν αξιόλογες μεταβολές.
Η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 114 εκατ. ευρώ οφείλεται στη μείωση του πλεονάσματος στα ισοζύγια ταξιδιωτικών υπηρεσιών και μεταφορών και στην καταγραφή ελλείμματος έναντι πλεονάσματος στο ισοζύγιο λοιπών υπηρεσιών. Οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες περιορίστηκαν κατά 0,8%, παρόλο που οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 18,2% σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2018. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών σημείωσε μείωση κατά 2,7%, λόγω της μείωσης των εισπράξεων από θαλάσσιες μεταφορές.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων συρρικνώθηκε κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, ενώ μείωση κατέγραψε και το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων λόγω της μείωσης των πληρωμών του τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 1,7 δισεκ. ευρώ σε σχέση με εκείνο της ίδιας περιόδου του 2018 και διαμορφώθηκε σε 2,0 δισ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών και, σε μικρότερο βαθμό, στη βελτίωση των ισοζυγίων πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων.
Οι ανωτέρω εξελίξεις υπεραντιστάθμισαν τη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών, η οποία προήλθε κυρίως από την αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών χωρίς καύσιμα, ενώ μικρή αύξηση κατέγραψε και το έλλειμμα του ισοζυγίου καυσίμων. Σημειώνεται πάντως ότι οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν (κατά 4% σε τρέχουσες τιμές και 4,5% σε σταθερές) με ρυθμό ταχύτερο από το ρυθμό αύξησης των αντίστοιχων εισαγωγών (3,6% σε τρέχουσες και σταθερές τιμές).
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση πρωτίστως του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών και δευτερευόντως του ισοζυγίου μεταφορών, ενώ αύξηση παρουσίασε το έλλειμμα του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών. Οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες και οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 13% και 4% αντίστοιχα σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2018. Οι εισπράξεις από μεταφορές, κυρίως θαλάσσιες, αυξήθηκαν κατά 4,3%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων περιορίστηκε λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, αντισταθμίζοντας τη μείωση του πλεονάσματος στα λοιπά εισοδήματα. Τέλος, το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων κατέγραψε σημαντική μείωση, η οποία προήλθε από την αύξηση των καθαρών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Τον Νοέμβριο του 2019, το ισοζύγιο κεφαλαίων κατέγραψε πλεόνασμα 258 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 25 εκατ. ευρώ σε σχέση με εκείνο του ίδιου μήνα του 2018, ενώ αντίθετα την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019 το πλεόνασμα παρουσίασε αύξηση σε σχέση με το ίδιο χρονικό διάστημα του 2018 και διαμορφώθηκε στα 464 εκατ. ευρώ.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Το Νοέμβριο του 2019, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) κατέγραψε έλλειμμα 1,1 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 29 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Νοέμβριο του 2018. Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων παρουσίασε έλλειμμα 1,6 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά το ήμισυ και πλέον από το έλλειμμα των 3,3 δισ. ευρώ που καταγράφηκε την αντίστοιχη περίοδο του 2018.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Το Νοέμβριο του 2019, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν αύξηση 130 εκατ. ευρώ, με σημαντικότερη συναλλαγή τη συμμετοχή του Οργανισμού Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου Α.Ε. στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της OPAP Investment Limited (Κύπρος). Οι καθαρές υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού (οι οποίες αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα) κατέγραψαν αύξηση κατά 261 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση (κατά 660 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η καθαρή μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη μείωση (κατά 892 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση (κατά 970 εκατ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την αύξηση της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους (κατά 283 εκατ. ευρώ). Η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά την αύξηση (κατά 4,4 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), η οποία αντισταθμίστηκε από την αποπληρωμή δανείων (2,9 δισ. ευρώ) κατοίκων στο εξωτερικό (περιλαμβάνεται και η πρόωρη αποπληρωμή δόσεων δανείου από τη Γενική Κυβέρνηση προς το ΔΝΤ).
Την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2019, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 470 εκατ. ευρώ και οι καθαρές υποχρεώσεις τους αύξηση κατά 3,5 δισ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η καθαρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στην αύξηση (κατά 25,8 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση (κατά 2,4 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η καθαρή μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση (κατά 5,5 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη στατιστική προσαρμογή (κατά 3,9 δισ. ευρώ) που συνδέεται με τη διακράτηση τραπεζογραμματίων. Η καθαρή αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την αύξηση (κατά 25,5 δισ. ευρώ) των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και τη μείωση (κατά 5,7 δισεκ. ευρώ) των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους.
Στο τέλος Νοεμβρίου του 2019, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 7,3 δισ. ευρώ, έναντι 6,5 δισ. ευρώ στο τέλος Νοεμβρίου του 2018, κυρίως λόγω μεταβολής στην αποτίμησή τους.