Ποιες κατηγορίες ακινήτων είναι στο στόχαστρο των επενδυτών

Ο τουριστικός κλάδος της Ελλάδας καθώς και τα κτίρια γραφείων στην Αθήνα αναμένεται να συνεχίσουν να προσελκύουν διεθνείς επενδυτές ακινήτων και το 2020 σύμφωνα με τις προβλέψεις της εταιρείας συμβούλων ακινήτων Savills.

Στην έκθεση «European Property Themes 2020+» οι αναλυτές της Savills επιλέγουν οκτώ τομείς οι οποίοι αποτελούν ευκαιρίες για τη νέα χρονιά. Για τους περισσότερο τολμηρούς επενδυτές προτείνουν τις αναπτύξεις κτιρίων γραφείων «σε πόλεις που προσφέρουν υψηλότερες αποδόσεις όπως η Αθήνα και η Βουδαπέστη».

Η Ελλάδα, όπως και η Πορτογαλία και η Ρουμανία, εκτιμάται πως μπορούν να προσελκύσουν και μια κατηγορία επενδυτών που ακολουθούν τις οικονομίες της Ε.Ε. που βρίσκονται σε ανοδικό κύκλο. Για την ίδια κατηγορία επενδυτών προτείνονται και τοποθετήσεις σε πρώην ακίνητα από τον τομέα της λιανικής που αναδιαμορφώνονται ή φιλοξενούν άλλες δραστηριότητες «σε χώρες όπου το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει επηρεάσει την ζήτηση σε καταστήματα».

Η Ελλάδα, βέβαια, δεν ανήκει σε αυτή την κατηγορία καθώς εξακολουθεί να διατηρεί το χαμηλότερο αριθμό τετραγωνικών μέτρων (τ.μ.) εμπορικών κέντρων ανά 1.000 κατοίκους, ενώ το ηλεκτρονικό εμπόριο αναπτύσσεται ταχύτατα, αλλά από χαμηλό σημείο εκκίνησης. Η χώρα μας εκτιμάται, όμως, πως μπορεί να προσελκύσει ενδιαφέρον επενδυτών που τοποθετούνται σε μεγάλες αναπτύξεις / αναμορφώσεις περιοχών όπως συμβαίνει με την περίπτωση του Ελληνικού. Επιπλέον, προβλέπεται πως θα συνεχίσει να προσελκύει κεφάλαια στις αναπτύξεις τουριστικών ακινήτων καθώς αποτελεί αγορά όπου συνεχίζει να αυξάνεται το τουριστικό ρεύμα, όπως και η Πορτογαλία και η Ιταλία.

Οπως είναι αναμενόμενο, το ενδιαφέρον των διεθνών επενδυτών αναμένεται να επικεντρωθεί και φέτος στις κύριες (core) αγορές όπως η Γερμανία, η Βρετανία και η Γαλλία, ενώ θα ακολουθήσουν η Ολλανδία, η Ισπανία και οι σκανδιναβικές χώρες. Ο έντονος ανταγωνισμός και τα περιορισμένα ποιοτικά ακίνητα οδηγεί, πάντως, τους επενδυτές σε γεωγραφική διαφοροποίηση καθώς και σε διασπορά επενδύσεων μεταξύ τομέων.

Στην έκθεση της Savills επισημαίνεται πως αυξανόμενος αριθμός επενδυτών επεκτείνονται σε τομείς που επηρεάζονται θετικά από δομικές αλλαγές που φέρνουν η τεχνολογία και τα νέα δημογραφικά δεδομένα, όπως τα logistics, τα data centers, η υγεία και άλλοι τομείς που συνδέονται με την ποιότητα ζωής π.χ. των ηλικιωμένων.

Σε σχέσεις με τις αποδόσεις, οι αναλυτές της Savills προβλέπουν πως θα παραμείνουν σταθερές την επόμενη χρονιά στις κύριες αγορές, αλλά θεωρούν πως θα συνεχιστούν οι πιέσεις για τα ποιοτικά κτίρια γραφείων σε Αθήνα και Βουδαπέστη. Μικρότερες πιέσεις αναμένεται να δεχθούν και οι αποδόσεις σε κτίρια γραφείων πρώτης κατηγορίας σε Λισαβόνα, Βαρσοβία, ενώ πτωτικά θα κινηθούν και στις αποθήκες (logistics) σε Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία, Τσεχία και Ρουμανία.

Στην έκθεση επισημαίνεται πως πλέον οι ιδιοκτήτες ακινήτων λειτουργούν ως operators προσφέροντας σειρά υπηρεσιών στους χρήστες καθώς έχει παρέλθει η εποχή που απλώς εισέπρατταν το ενοίκιο. Οπως αναφέρεται, σε μια εποχή ταχύτατων αλλαγών πρέπει και οι ιδιοκτήτες να προσφέρουν στους μισθωτές την ευελιξία ώστε να αξιοποιήσουν καλύτερα τους χώρους. Χαρακτηριστικά των μεγάλων αλλαγών στο παγκόσμιο real estate είναι όσα συμβαίνουν στην αγορά λιανικής.

Οι αναλυτές της Savills παρουσιάζουν το παράδειγμα της αμερικανικής επενδυτικής εταιρείας ακινήτων (REIT) Macerich η οποία ειδικεύεται στα εμπορικά κέντρα και από το 2018 προωθεί την ιδέα «Brandbox». Το «Brandbox» απευθύνεται σε φίρμες που δραστηριοποιούνται μόνο στο ηλεκτρονικό εμπόριο και θέλουν να κάνουν το πρώτο βήμα σε φυσικό κατάστημα, μέσω πακέτου που συνδυάζει μίσθωση ακινήτου με σειρά υπηρεσιών.

Στον τομέα των κτιρίων γραφείων επισημαίνεται το παράδειγμα της βρετανικής Flexspace που προσφέρει πακέτο χώρου γραφείου, εργαστηρίου και αποθήκης σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Αναφέρεται, επίσης, και η επέκταση αμερικανικών εταιρειών όπως η The Collective και η Quarters στην ευρωπαϊκή αγορά κατοικίας μέσω του μοντέλου της συγκατοίκησης (co-living), μιας τάσης που φουντώνει και στη Γηραιά Ηπειρο λόγω του υψηλού κόστους κατοικίας και των χαμηλών μισθών.