Εκθεση-διαβατήριο για εκταμίευση των κερδών από τα ομόλογα

Διαβατήριο για τη λήψη απόφασης εκταμίευσης 767 εκατ. ευρώ από τα κέρδη ANFAs και SMPs στο Eurogroup του Δεκεμβρίου αποτελεί η τέταρτη έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, την οποία έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Κομισιόν. Την ίδια ώρα, η επικαιροποίηση της ανάλυσης βιωσιμότητας χρέους δείχνει να δρα υποστηρικτικά για τις κυβερνητικές επιδιώξεις μείωσης των στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων, αλλά η Κομισιόν προτρέπει την κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει πλήρως και μόνο για αναπτυξιακούς σκοπούς το όποιο φετινό υπερπλεόνασμα. Η «αλλεργία» των θεσμών σε μέτρα επιδοματικού χαρακτήρα διατηρείται.

Από τις πρώτες γραμμές της έκθεσης, η θετική προσέγγιση απέναντι στις κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης στο πεδίο των δεσμεύσεων και των μεταρρυθμίσεων είναι εμφανής, με την Κομισιόν να συμπεραίνει ότι «η Ελλάδα έχει κάνει όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να πετύχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις επί των μεταρρυθμίσεων για τα μέσα του 2019. Περαιτέρω δράσεις θα είναι καθοριστικές για την ολοκλήρωση και όπου είναι απαραίτητο, για την επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων».

Από την έκθεση δεν λείπουν τα καλά λόγια για τη νέα κυβέρνηση, με την επισήμανση ότι ελήφθησαν υπόψη οι προσπάθειές της τους τελευταίους μήνες για την εφαρμογή των δεσμεύσεων σε ένα πλαίσιο διαμόρφωσης μιας ευρύτερης ατζέντας μεταρρυθμίσεων και την πρόθεσή της να τις προετοιμάσει σε στενή συνεργασία με τους θεσμούς.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Κομισιόν αναφέρει ότι η σημερινή έκθεση θα αποτελέσει τη βάση προκειμένου το Eurogroup να αποφασίσει για την εκταμίευση κερδών 767 εκατ. ευρώ από τα ελληνικά ομόλογα, στο πλαίσιο των αποφάσεων διευθέτησης του ελληνικού χρέους του Ιουνίου 2018.

Για το δημόσιο χρέος, τα νέα είναι καλά. Η νέα ανάλυση βιωσιμότητας χρέους λαμβάνει υπόψη τη δραστική αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού του ελληνικού δημοσίου και στο βασικό σενάριο εκτιμά ότι το χρέος θα παραμείνει σε καθοδικό μονοπάτι αλλά σε ποσοστό πάνω από 100% έως το 2041. Στο ευνοϊκό σενάριο, με τα χαμηλότερα επιτόκια το δημόσιο χρέος αγγίζει το 60% (!) το 2055 και στο αρνητικό σενάριο ξεκινά να αυξάνεται μετά το 2040.

Στο πεδίο των προβλέψεων, η Κομισιόν εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα είναι φέτος 1,8% αλλά κόντρα στο καθοδικό περιβάλλον της ευρωζώνης (1,2%), το 2020, με οδηγό τις μειώσεις φόρων και την τόνωση των εξαγωγών, αναμένεται επιτάχυνση στο 2,3%. Ο προϋπολογισμός ο οποίος κατατίθεται αύριο στη Βουλή πάντως συνεχίζει να προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 2,8% το επόμενο έτος.

Υπερπλεόνασμα

Το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019 προβλέπεται από την Κομισιόν στο 3,8%, με το υπερπλεόνασμα να προκύπτει πέριξ των 550 εκατ. ευρώ. Αυτοί οι υπολογισμοί της Κομισιόν έχουν γίνει με την παραδοχή ότι τα 200 εκατ. ευρώ των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) της ΔEH θα καλυφθούν από το αποθεματικό, επομένως μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι το 3,8% της πρόβλεψης είναι «καθαρό». Μάλιστα η Κομισιόν σημειώνει ότι δεν έχουν ληφθεί υπόψη πιθανά εφάπαξ μέτρα τα οποία μπορεί να ενεργοποιηθούν εντός του 2019, προκειμένου να αυξηθεί ο δημοσιονομικός χώρος. Η επίσημη πρόβλεψη του υπουργείου Οικονομικών, υπενθυμίζουμε, είναι για πλεόνασμα 3,7% του ΑΕΠ και είναι σαφώς πιο «μετρημένη» σε σχέση με τις προβλέψεις της Κομισιόν.

Το «καρφί» για το αφορολόγητο και τον ΦΠΑ στα ακίνητα

Η Κομισιόν, σε πολύ διαφορετικό μήκος κύματος σε σχέση με τις συστάσεις του ΔΝΤ, περισσότερο με διαπιστωτικές διατυπώσεις, σημειώνει ότι δεν τηρήθηκε η προνομοθετημένη δέσμευση για μείωση του αφορολογήτου από το 2020. Εκτιμά όμως ότι τα φορολογικά μέτρα που ετοιμάζεται να ψηφίσει η κυβέρνηση έχουν ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα και προβλέπει ότι ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα θα επιτευχθεί.

Παράλληλα, αρνητικά τοποθετείται και για την απόφαση της κυβέρνησης να παγώσει τον ΦΠΑ στην οικοδομή για τρία χρόνια. Υποστηρίζει ότι το μέτρο δημιουργεί κίνδυνο αύξησης της «μαύρης οικονομίας» και ξεκαθαρίζει ότι εξετάζεται το κατά πόσον είναι ευθυγραμμισμένος με την κοινοτική νομοθεσία. Γι’ αυτό «ενθαρρύνει» τις αρχές να αναζητήσουν εναλλακτικά μέτρα για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα του κατασκευαστικού κλάδου και τη φοροδιαφυγή.