«Ναι μεν, αλλά» από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο

Εφικτή υπό προϋποθέσεις χαρακτηρίζει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο την επίτευξη στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ το 2020 θεωρώντας παράλληλα «αισιόδοξη» την πρόβλεψη για ρυθμό ανάπτυξης 2,8% το επόμενο έτος.

Για φέτος, προβλέπει ελαφρά υπέρβαση του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα ενώ «η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ το 2019 κατά 2% όπως εκτιμά το υπουργείο Οικονομικών είναι ελαφρά πιο αισιόδοξη από το κεντρικό σενάριο του ΕΔΣ (1,8%) αλλά, πάντως, εφικτή».

Παραμονή της έκθεσης της Κομισιόν στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας και δυο μέρες πριν την κατάθεση του τελικού κειμένου του προϋπολογισμού του 2020 στη Βουλή, το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα τη δική του έκθεση φθινοπωρινή έκθεση.

Για το 2020, ξεχωρίζουν οι προκλήσεις οι οποίες περιβάλλουν τόσο τις προβλέψεις για την ανάπτυξη όσο και για το πρωτογενές πλεόνασμα.

Στις βασικές προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2020 θεωρείται «εφικτός» το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο θέτει σε πρώτο πλάνο τις εξής:

1. Δεν θα υπάρξει αρνητική απόκλιση στα αποτελέσματα των πρόσθετων παρεμβάσεων που σχεδιάζεται να εφαρμοστούν με στόχο τη βελτίωση του δημοσιονομικού αποτελέσματος. Ειδικά, τα μέτρα που αναφέρονται σε «καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και διεύρυνση της φορολογικής βάσης με μέτρα προώθησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών», χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό αβεβαιότητας και παραμένει μάλλον ασαφής ο τρόπος με τον οποίο θα διευρυνθεί η φορολογική βάση.

2. Θα υλοποιηθούν οι αισιόδοξες μακροοικονομικές προβλέψεις για την αύξηση του ΑΕΠ.

3. Θα επιβεβαιωθεί η εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών ότι η περαιτέρω αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ κατά 959 εκατ. ευρώ (συνεπεία των πρόσθετων αναπτυξιακών και κοινωνικών παρεμβάσεων) θα αποδώσει πρόσθετα φορολογικά έσοδα περί τα 330 εκατ. ευρώ και πρόσθετα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές της τάξης των 140 εκατ. ευρώ.

4. Θα αποδειχθούν διαχειρίσιμες για τον προϋπολογισμό του 2020 πιθανές έκτακτες επιβαρύνσεις από δικαστικές αποφάσεις.

Με «οδηγό» την κατανάλωση

Από πλευράς μακροοικονομικών εξελίξεων, η παρατηρούμενη επιτάχυνση της αύξησης του ΑΕΠ χαρακτηρίζεται από το ΕΔΣ «αναμφίβολα θετική». Ωστόσο, προσθέτει, οι απαιτούμενοι ρυθμοί μεγέθυνσης, τουλάχιστον κατά τα αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, θα είναι υψηλότεροι.

Αναφορικά με τις μακροοικονομικές εξελίξεις του πρώτου εξαμήνου του 2019, το ΕΔΣ επισημαίνει ότι τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ έχει η δημόσια κατανάλωση. «Προβληματισμό προκαλεί η πρόσφατη οριακή συρρίκνωση της ιδιωτικής κατανάλωσης (κατά το α’ εξάμηνο) και η οιονεί στασιμότητα των πάγιων επενδύσεων».

Βαρίδι οι φόροι

Ειδικά για την ιδιωτική κατανάλωση, το ΕΔΣ σημειώνει πως η αρνητική αυτή εξέλιξη του πρώτου εξαμήνου είναι ακόμα πιο προβληματική, αν ληφθεί υπόψη ότι το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών το ίδιο διάστημα αυξήθηκε κατά 4,9%. Το φαινόμενο αυτό, πάντως, θα μπορούσε να ερμηνευθεί σε ένα βαθμό από την τάση των νοικοκυριών για μιας μορφής «απομόχλευση» - δηλαδή περιορισμό της κατανάλωσης, προκειμένου να εξυπηρετηθούν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τους προς τα τραπεζικά ιδρύματα, την ΑΑΔΕ και τα ασφαλιστικά ταμεία, υπό την απειλή ρευστοποίησης εμπράγματων εξασφαλίσεων κ.ά. αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, όπως η κατάσχεση τραπεζικών λογαριασμών, οι πλειστηριασμοί κ.ο.κ. και, με δεδομένες τις νέες δυνατότητες ρύθμισης αυτών των οφειλών, οι οποίες θεσπίστηκαν κατά το προηγούμενο διάστημα.

Τέλος, το γενικότερο κλίμα των εκλογικών διαδικασιών του Μαΐου-Ιουνίου είναι πιθανό να συνέβαλε στην αναβολή υλοποίησης καταναλωτικών δαπανών εκ μέρους των νοικοκυριών.