Πονοκέφαλος για τον τουρισμό τα αεροπορικά λουκέτα

Ο ορυμαγδός από την πτώχευση του δεύτερου σε μέγεθος ταξιδιωτικού ομίλου της Ευρώπης Thomas Cook Group, λίγο πριν την ολοκλήρωση της καλοκαιρινής τουριστικής περιόδου, υπερκάλυψε τους ήχους από αρκετά άλλα ευρωπαϊκά αεροπορικά «κανόνια» που εξερράγησαν τους προηγούμενους μήνες.

«Κανόνια» τα οποία αποτυπώνουν το momentum ισχυρών αναταράξεων στο οποίο έχουν εισέλθει οι αεροπορικές εταιρείες της Ευρώπης, προκαλώντας, αναπόφευκτα, κλυδωνισμούς και στην ταξιδιωτική αγορά της Γηραιάς Ηπείρου. Του ελληνικού τουρισμού συμπεριλαμβανομένου, καθώς η χώρα μας αποτελεί κύριο προορισμό διακοπών των Ευρωπαίων και έναν από τους ισχυρότερους «παίκτες» της ταξιδιωτικής αγοράς της Μεσογείου.

Διαδοχικά «λουκέτα» γνωστών αεροπορικών εταιρειών, σημαντική μείωση των πτήσεων σε σύγκριση με πέρυσι, ακυρώσεις και καθυστερήσεις πτήσεων, απεργίες πιλότων, προβλήματα στη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας ακόμα και από… αδέσποτα drones, συνθέτουν ένα σκηνικό που επιδέχεται πολλαπλών ερμηνειών.

Αυτό που αποτελεί αδιάσειστο δεδομένο είναι ο αριθμός των αεροπορικών εταιρειών που οδηγήθηκαν σε κατάρρευση. Κορυφή του παγόβουνου ήταν η πτώχευση του αεροπορικού κλάδου του ομίλου Thomas Cook. Είχαν προηγηθεί, λίγες βδομάδες νωρίτερα, τα λουκέτα στη δεύτερη ισχυρότερη αεροπορική εταιρεία της Γαλλίας Aigle Azur, της επίσης γαλλικής XL Airways αλλά και της μεγαλύτερης αεροπορικής εταιρείας της Σλοβενίας Adria Airways. Σ’ αυτές θα πρέπει να προστεθούν οι περιπτώσεις των εταιρειών BMI Regional, Wow Air και Ernest Airline, οι οποίες προσγειώθηκαν ανώμαλα εντός του 2019.

Η έξοδος των συγκεκριμένων εταιρειών από την ευρωπαϊκή αγορά, σύμφωνα με την εξειδικευμένη στην παρακολούθηση των μεγεθών της διεθνούς αεροπορικής αγοράς εταιρείας OAG, θα έχει ως αποτέλεσμα να μειωθούν στα επίπεδα των 3,35 εκατ. (κάμψη 1%) οι πτήσεις που θα πραγματοποιήσουν συνολικά οι αεροπορικές εταιρείες της Ευρώπης στο χειμερινό τους πρόγραμμα 2019/2020.

Μικρό το κακό, θα πει κανείς. Δεν είναι, όμως, ακριβώς έτσι. Κι αυτό καθώς ο συγκεκριμένος αριθμός πτήσεων (σ.σ. προέρχεται από τα στοιχεία προγραμματισμού πτήσεων των εταιρειών) αφορά τη χειμερινή περίοδο κατά την οποία η ζήτηση είναι μειωμένη. Στελέχη ελληνικών ταξιδιωτικών γραφείων, την ίδια στιγμή, υπενθυμίζουν πως κάθε φορά που μειώνονται οι διαθέσιμες θέσεις, τα εισιτήρια γίνονται πιο ακριβά…

Ενδεικτικό της τάσης που διαμορφώθηκε φέτος για τα αεροπορικά ταξίδια στην Ευρώπη είναι η εικόνα στη Δυτική Ευρώπη. Σύμφωνα με στοιχεία της OAG, κατά τη διάρκεια του φετινού καλοκαιριού και πριν την πτώχευση του Thomas Cook, ο αριθμός πτήσεων παρέμενε σταθερός σε σύγκριση με πέρυσι (+0,1%). Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, σύμφωνα με την OAG, οι πτήσεις που πραγματοποιήθηκαν από και προς τη Δυτική Ευρώπη ήταν 22% λιγότερες σε σύγκριση με το 2018.

Η μείωση των δρομολογίων, ωστόσο, δεν μεταφράζεται αυτόματα σε περιορισμό των ταξιδιωτών. Η μείωση των πτήσεων, ως ένα βαθμό τουλάχιστον, ερμηνεύεται από παράγοντες της αγοράς ως «απομάκρυνση μέρους του αέρα». Όπως υποστηρίζουν, ο ανταγωνισμός των εταιρειών και η επιδίωξή τους να κατοχυρώσουν μερίδια αγοράς τις οδήγησε να υπερβάλουν σε προσφερόμενες αεροπορικές θέσεις σε σχέση με την πραγματική ζήτηση που υπήρχε. Μοιραία, λένε, η μίνι «φούσκα» αεροπορικών θέσεων που δημιουργήθηκε, αρχίζει τώρα να «ξεφουσκώνει», σε μια προσπάθεια των εταιρειών να ξανασυναντήσουν τα πραγματικά επίπεδα ζήτησης.

Στην πιο πάνω εκτίμηση συνηγορούν τα στοιχεία της OAG για την επιβατική κίνηση στη Δυτ. Ευρώπη κατά το 12μηνο που αφορούσε στο δεύτερο εξάμηνο του 2018 και το α’ εξάμηνο του 2019. Στο συγκεκριμένο 12μηνο, οι επιβάτες εμφανίζονται να είναι αυξημένοι 4% σε σύγκριση με το διάστημα Ιούνιος 2017-Ιούνιος 2018.

Στοιχείο που, όπως επισημαίνουν στελέχη της ελληνικής αγοράς, δείχνει πως οι αεροπορικές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να ενισχύουν τη ζήτηση μέσω προσφορών. Με δεδομένη την αύξηση των λειτουργικών δαπανών τους ωστόσο λόγω υψηλών τιμών καυσίμου, τα περιθώρια ελιγμών περιορίζονται. Στους πιο αδύναμους «παίκτες» της αγοράς, μάλιστα, εξαφανίζονται οδηγώντας τους σε ασφυξία και, τελικά, σε λουκέτο.