«Ηρακλής»: Το πρώτο crash test των ειδικών και η επόμενη μέρα

Το βλέμμα της επενδυτικής κοινότητας είναι εστιασμένο στο εγχώριο σχέδιο συστημικής βοήθειας στην επίλυση των κόκκινων δανείων των τραπεζών, με την κωδική ονομασία «Ηρακλής» (Η-APS) και γύρω από αυτό το ζήτημα κινήθηκαν οι επιμέρους συζητήσεις των συμμετεχόντων στο συνέδριο της DDC για τα NPLs που πραγματοποιείται στην Αθήνα, στο οποίο το Euro2day.gr συμμετέχει ως χορηγός επικοινωνίας.

Στο εξειδικευμένο συνέδριο που τιτλοφορείται “NPL Investing & Servicing Summit Athens 2019” και που ολοκληρώθηκε χθες, συμμετείχαν senior στελέχη από όλο το φάσμα της αγοράς των NPLs από περισσότερες από 30 χώρες.

Η γενική αίσθηση που καλλιεργήθηκε είναι ότι οι ελληνικές τράπεζες μέσω των εγγυήσεων και των τιτλοποιήσεων θα κατορθώσουν να μειώσουν περαιτέρω το βάρος των NPLs, ωστόσο κάποιες τράπεζες φαίνεται να έχουν καλύτερη τοποθέτηση ώστε να επιτύχουν τον στόχο για NPEs στο 5% των συνολικών δανείων έως το 2022 και κάποιες θα δυσκολευθούν περισσότερο.

Η αγορά φαίνεται να εκτιμά προς ώρας, αν και είναι ακόμα νωρίς για τελικές κρίσεις, ότι μέσω του σχεδίου η μείωση των NPLs θα καταστεί πιο διαχειρίσιμη από πλευράς κόστους. Η υλοποίηση του σχήματος δύναται να αποτελέσει μίνι καταλύτη για την προσέλκυση νέων και καλύτερης ποιότητας ξένων θεσμικών χαρτοφυλακίων και επενδυτών.

Αναφορικά με το αν θα βοηθήσει στην αναβάθμιση τους αξιόχρεου της χώρας σε επενδυτική βαθμίδα εντός του 2020, το consensus το θεωρεί αυτονόητο ότι θα βοηθήσει.

Ένα ακόμα μήνυμα είναι ότι το ελληνικό APS, που θα βοηθήσει στη μείωση των τραπεζικών κόκκινων δανείων έως και κατά 30 δισ. ευρώ, για τους servicers και τα μικρότερα funds δεν αποτελεί απαραίτητα θετική εξέλιξη.

Παρότι δεν αποτελεί consensus, μερίδα των συμμετεχόντων θεωρεί ότι το σχέδιο «Ηρακλής» είναι game changer και καταλύτης για τους διεθνείς επενδυτές, ενώ στον αντίποδα αρκετοί ξένοι διαχειριστές στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις είχαν την άποψη ότι το σχέδιο είναι «πολύ λίγο και πολύ αργά» (too little and too late) και ότι σύντομα θα χρειαστούν και άλλες πιο αποφασιστικές και καινοτομικές λύσεις για το οξύ εγχώριο πρόβλημα.

Οι πρώτοι αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι το ελληνικό APS, αντλώντας track record και από το επιτυχημένο ιταλικό σχέδιο GACS, προσδίδει εμπιστοσύνη στην χώρα και τους ξένους επενδυτές. Συνεπώς πιστεύουν ότι θα βοηθήσει την επανατοποθέτηση της χώρας στο πάνω ράφι του επενδυτικού χάρτη και στα ραντάρ των ξένων long-only επενδυτών που αναζητούν αποδόσεις.

Στα θετικά που βλέπει η αγορά είναι ότι «Ηρακλής», έχοντας αντιγράψει τις δομές, τη διάρθρωση και το πώς λειτούργησε το μοντέλο του σχήματος κρατικών εγγυήσεων στην Ιταλία, διαθέτει υγιή βάση και δυνατότητες. Στη γειτονική χώρα, η οποία επίσης αντιμετώπισε τεράστιο πρόβλημα με τα NPLs, το τραπεζικό σύστημα σήμερα εμφανίζει δείκτες NPE λίγο υψηλότερους από τον ευρωπαϊκό μέσο, όταν το Φεβρουάριο του 2016 που ξεκίνησε το σχήμα GACS, ο δείκτης ήταν στο 17% περίπου και ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη στο 4%. Στην περίοδο 2016 – 2019 έγιναν μέσω του ιταλικού APS συναλλαγές συνολικής αξίας άνω των 60 δισ. ευρώ. Ως αποτέλεσμα, ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPE) στην Ιταλία έχει υποχωρήσει από το 17% στα τέλη του 2015 στην περιοχή του 6% σήμερα.

Στον αντίποδα όμως, το επιχείρημα είναι ότι και με πλήρη συμμετοχή στον «Ηρακλή», το απόλυτο αλλά και το ποσοστιαίο μέγεθος των NPLs του εγχώριου τραπεζικού συστήματος θα παραμείνει το υψηλότερο μέσα στην Ε.Ε.

Το σχέδιο, αν και θετικό, έρχεται με φοβερή χρονική καθυστέρηση και αφού οι τράπεζες έχουν πληγεί σοβαρά από το πρόβλημα, δεν ακουμπάει το ζήτημα της αναβαλλόμενης φορολογίας (DTC) και δεν λύνει το ζήτημα της χαμηλής αποδοτικότητας τους, σημειώνουν.

Οι απαισιόδοξοι δεν επικρίνουν το πρόγραμμα «Ηρακλής» επί της ουσίας αλλά το σημείο εκκίνησής του. Στο δεύτερο τρίμηνο του 2019, η Ελλάδα είχε τον υψηλότερο δείκτη κόκκινων δανείων (NPLs) στην ευρωζώνη, στο 39%, ενώ ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων στην ευρωζώνη μειώθηκε περαιτέρω, στο 3,6% το δεύτερο τρίμηνο του 2019, επίπεδο που είναι το χαμηλότερο από το πρώτο εξάμηνο του 2015.

Με βάση τα παραπάνω, φαίνεται από τις απόψεις των ειδικών ότι η μέση οδός που επικρατεί στις τάξεις των επενδυτών είναι ότι το πρόγραμμα «Ηρακλής» είναι αδιαμφισβήτητα θετικό βήμα και προς τη σωστή κατεύθυνση. Οι τράπεζες θα έχουν κάθε λόγο να προχωρήσουν γρήγορα στις τιτλοποιήσεις και να πάρουν τις εγγυήσεις του Δημοσίου, μειώνοντας σημαντικά το ενεργητικό με κίνδυνο που διαχειρίζονται αλλά θα πρέπει οι συμμετέχοντες να επιταχύνουν τις τιτλοποιήσεις.

Από την άλλη όμως, ίσως και σε πλήρη λειτουργία ο «Ηρακλής» να μην μπορέσει να αλλάξει δραματικά και άμεσα την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και των ελληνικών τραπεζών.