Ταμεία: Ανοιξε ο χορός των... ενστάσεων για τις προσωπικές διαφορές

Άνοιξε η εφαρμογή του ΕΦΚΑ που δέχεται τις ενστάσεις των συνταξιούχων για τα νέα εκκαθαριστικά σημειώματα που έλαβαν μετά τον επανυπολογισμό. Οι ενστάσεις-αιτήσεις θεραπείας μπορεί να γίνουν από τον ίδιο τον συνταξιούχο, με τα στοιχεία TAXIS στην ιστοσελίδα www.efka.gov.gr.

Βέβαια, οι πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) κατέστησαν στην ουσία άκυρα όλα τα εκκαθαριστικά με τις προσωπικές διαφορές, καθώς έκριναν αντισυνταγματικά τα ποσοστά αναπλήρωσης που χρησιμοποιήθηκαν στον επανυπολογισμό και ακύρωσαν τις υπουργικές αποφάσεις του Ιουνίου 2016. Προσοχή όμως, οι αποφάσεις δεν έχουν αναδρομική ισχύ και αυτό πρακτικά περιορίζει το εύρος των ενστάσεων. Όπως άλλωστε το περιορίζει και το γεγονός ότι κρίθηκε συνταγματική η βάση επανυπολογισμού τους.

Νομικοί εκτιμούν ότι οι νέες αποφάσεις του ανώτατου δικαστηρίου αλλά και τα ελλιπή στοιχεία των ενημερωτικών σημειωμάτων δίνουν κάθε δικαίωμα στους συνταξιούχους να υποβάλουν αίτηση θεραπείας, προκειμένου να προσβάλουν το εκκαθαριστικό με την επανυπολογισμένη σύνταξη.

Ενστάσεις μπορεί να εγερθούν και για τη δημιουργία της προσωπικής διαφοράς εντός της συνταξιοδοτικής παροχής ή ακόμη και για την ύπαρξη πιθανών λαθών στα στοιχεία. Σύμφωνα με εργατολόγους, το γεγονός ότι η προσωπική διαφορά παρουσιάζεται στο εκκαθαριστικό ως ξεχωριστή παροχή και όχι ως ενιαίο ποσό με την υπόλοιπη σύνταξη, καθιστά το κομμάτι αυτό της σύνταξης, που δεν θεωρείται αμιγώς σύνταξη, «ευάλωτο”» σε πιθανές μελλοντικές παρεμβάσεις.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο Διονύση Ρίζο, κάθε συνταξιούχος, ανάλογα με τον φορέα προέλευσης (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, Δημόσιο κ.λπ.), μπορεί να αναπτύξει διαφορετικούς λόγους στην αίτηση θεραπείας, όπως για παράδειγμα:

Α) Για τη δομή του επανυπολογισμού

Ο συνταξιούχος μπορεί να αναφέρει ενδεικτικά ότι η ατομική διοικητική πράξη (ενημερωτικό σημείωμα) δεν είναι σαφής και επαρκώς αιτιολογημένη. Δεν υπάρχει αναλυτική παράθεση του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης καθώς σε ορισμένα εκκαθαριστικά δεν αναγράφονται οι συντάξιμες αποδοχές (τεκμαρτές ή πραγματικές) που ελήφθησαν υπόψη ούτε και η αναλυτική εφαρμογή του συντελεστή αναπλήρωσης. Συνεπώς μπορεί να αναφέρει ο συνταξιούχους, «είναι άκυρη η προσβαλλόμενη πράξη λόγω έλλειψης ουσιωδών δεδομένων, αναφορικά με τον επανυπολογισμό της σύνταξής μου, που θα έπρεπε υποχρεωτικώς να αναφέρει, καθιστώντας με τον τρόπο αυτό αδύνατο τον έλεγχο ορθότητάς της».

Β) Για τα ποσοστά αναπλήρωσης

Οι συνταξιούχοι μπορούν να επικαλεσθούν την πρόσφατη απόφαση της ολομέλειας του ΣτΕ (υπ’ αριθ. 1891/2019) που έκρινε ότι τα ποσοστά αναπλήρωσης (όπως προβλέπονται στο άρθρο 8 του ν. 4387/16) παραβιάζουν την αρχή της ανταποδοτικότητας των εισφορών συγκριτικά με τις παροχές, με αποτέλεσμα να καθίσταται αντισυνταγματική η σχετική διάταξη. Στην αίτηση μπορεί να αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι «ο επανυπολογισμός της σύνταξης δεν είναι ορθός και θα πρέπει να τροποποιηθεί επί αυξημένων ποσοστών αναπλήρωσης ως αυτά θα οριστούν».

Ο κ. Ρίζος εκτιμά επίσης ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση θεραπείας επειδή με την υπ’ αριθμ. 244/2017 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκε αντισυνταγματική η επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης, δυνάμει των ν. 3863/2010, ν. 3865/2010, 3986/2011, 4002/2011 στις συντάξεις τους. Σε αυτήν, θα μπορούν να αναφέρουν πως «ο επανυπολογισμός της σύνταξής μου θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με βάση το ποσό σύνταξης που ελάμβανα, χωρίς την παρακράτηση της εισφοράς αλληλεγγύης».

Προσοχή εφιστούν οι δικηγόροι και όσον αφορά τις προθεσμίες, καθώς όσοι επιθυμούν να κινηθούν νομικά, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν 60 ημέρες από την ημέρα που έλαβαν γνώση του επανυπολογισμού, ήτοι από τις 2 ή 3 Οκτωβρίου, για να υποβάλουν ένσταση στον ΕΦΚΑ. Συνεπώς, η πρώτη προθεσμία λήγει στα τέλη Νοεμβρίου.

Αν ο ΕΦΚΑ δεν απαντήσει σε χρονική περίοδο επίσης 60 ημερών από την υποβολή της ένστασης, θεωρείται ότι σιωπηρώς την απέρριψε. Τότε θα πρέπει να ενεργοποιηθεί το τρίτο βήμα, που αφορά τη δικαστική προσφυγή. Και σε αυτή την περίπτωση, οι συνταξιούχοι έχουν 60 ημέρες, εντός των οποίων, εφόσον το επιθυμούν, θα πρέπει να ασκήσουν προσφυγή-αγωγή για να προσβάλουν την αναπροσαρμογή της σύνταξής τους.