Επιπλέον έσοδα 844 εκατ. ψάχνει το ΥΠΟΙΚ από φοροδιαφυγή και ακίνητα

Δραστική αύξηση του ορίου ηλεκτρονικών πληρωμών με πλαστικό χρήμα, το οποίο «κατοχυρώνει» το αφορολόγητο στο 30% του δηλωθέντος εισοδήματος, αλλά και επέκταση των αντικειμενικών αξιών ακινήτων σε περιοχές με πολύ υψηλή αξία, οι οποίες έμεναν εκτός συστήματος καταβάλλοντας έτσι ΕΝΦΙΑ-ψίχουλα, ενσωματώνει το προσχέδιο του προϋπολογισμού.

Τα δύο αυτά μέτρα εκτιμάται ότι θα ενισχύσουν τα δημόσια έσοδα κατά περίπου 800 εκατ. ευρώ το 2020, καλύπτοντας έτσι το «κενό» του 1,2 δισ. ευρώ που θα δημιουργούσε στην αντίθετη περίπτωση η πλήρης εφαρμογή του πακέτου Μητσοτάκη από τη ΔΕΘ. Πρακτικά, το 2020, οι φορολογούμενοι, για να κατοχυρώσουν το αφορολόγητο, θα πρέπει να «συλλέγουν» το 30% του εισοδήματός τους με δαπάνες μέσω πλαστικού χρήματος, έναντι της κλιμακωτής αντίστοιχης υποχρέωσης συλλογής e-δαπανών με συντελεστές από 10% έως και 20%. Για τα ακίνητα, ο «πέλεκυς» των νέων τιμών θα πέσει σε 7.000 περιοχές, οι οποίες βρίσκονται εκτός του συστήματος αντικειμενικών αξιών σήμερα και ως αποτέλεσμα, βίλες μεγάλης πραγματικής αξίας φορολογούνται με ΕΝΦΙΑ γκαρσονιέρας σε υποβαθμισμένη περιοχή...

Οι εισπράξεις από φόρο ακινήτων το 2020 θα παραμείνουν σχεδόν αμετάβλητες στα 2,708 δισ. ευρώ από 2,740 δισ. ευρώ φέτος.

Τα ισοδύναμα

Το προσχέδιο επιστρατεύει δημοσιονομικά ισοδύναμα συνολικού ύψους 1,231 δισ. ευρώ, προκειμένου να υλοποιηθούν οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού από τη ΔΕΘ συνολικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ και να προκύψει του χρόνου πρωτογενές πλεόνασμα 3,56% του ΑΕΠ, με την αισιόδοξη πρόβλεψη ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα είναι 2,8%.

Θέτει φιλόδοξους στόχους για την είσπραξη πρόσθετων εσόδων ύψους 642 εκατ. ευρώ από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, με μέτρα προώθησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών τα οποία θα αποκαλυφθούν στην πλήρη τους έκταση με την κατάθεση του φορολογικού νομοσχεδίου. Προβλέπει παράλληλα «εξοικονομήσεις» 500 εκατ. ευρώ από την καθιέρωση νέων χαμηλότερων οροφών στις δαπάνες και 170 εκατ. ευρώ από την αναδιάρθρωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων με ενίσχυση του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους.

Από τη λεγόμενη «επισκόπηση δαπανών», το ΓΛΚ εκτιμά πως θα εξοικονομηθούν 134 εκατ. ευρώ, από τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των φορέων γενικής κυβέρνησης επιπλέον 123 εκατ. ευρώ, ένα «λογαριασμό» πάνω από 200 εκατ. ευρώ σε πρόσθετα έσοδα αθροίζουν παρεμβάσεις για τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και την αύξηση της εισπραξιμότητας εσόδων από ακίνητη περιουσία από το Airbnb (60 εκατ. ευρώ) και τις νέες αντικειμενικές αξίες (142 εκατ. ευρώ), καθώς και από την επιτάχυνση της επίλυσης φορολογικών διαφορών που εκκρεμούν στα διοικητικά δικαστήρια (50 εκατ. ευρώ).

Ο προϋπολογισμός συνολικά προβλέπει αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 602 εκατ. ευρώ αλλά και περίπου ισόποση αύξηση των δαπανών. Από τις προβλέψεις εσόδων ξεχωρίζει η αύξηση των εισπράξεων κατά περίπου 350 εκατ. ευρώ από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων (στα 11,334 δισ. ευρώ έναντι 10,998 δισ. ευρώ φέτος) παρά την ενεργοποίηση των νέων μειωμένων συντελεστών (εισαγωγικός στο 9% από 22%).

Στο μέτωπο των επιχειρήσεων, όπου η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει μείωση του συντελεστή από το 28% στο 24% για τα φετινά κέρδη, ο προϋπολογισμός προβλέπει αύξηση των εσόδων κατά περίπου 130 εκατ. ευρώ (από τα 4,405 δισ. ευρώ σε 4,534 δισ. ευρώ).

Στο μέτωπο των δαπανών (57,009 δισ. ευρώ από 56,302 δισ. ευρώ) ξεχωρίζουν η προβλεπόμενη εξοικονόμηση 500 εκατ. ευρώ από δαπάνες τόκων (από 6,5 δισ. ευρώ σε 6 δισ. ευρώ) αλλά και η αύξηση των δαπανών του ΠΔΕ από τα 6,150 δισ. ευρώ φέτος (με «μαχαίρι» 600 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις προβλέψεις του τρέχοντος προϋπολογισμού) στα 6,750 δισ. ευρώ.

Τα θετικά μέτρα

Ο προϋπολογισμός ενσωματώνει με αναλυτική κοστολόγηση τα μέτρα τα οποία ανακοίνωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ. Το συνολικό κόστος του 1,2 δισ. ευρώ επιμερίζεται σε:

• 135 εκατ. ευρώ για τη χορήγηση επιδόματος 2.000 ευρώ στις νέες οικογένειες για κάθε παιδί που γεννιέται από την 1η Ιανουαρίου 2020.

• 12 εκατ. ευρώ μετά την ενεργοποίηση του μέτρου που προβλέπει ότι τα είδη βρεφικής ηλικίας και τα κράνη ασφαλείας υπάγονται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ 13%.

• 404 εκατ. ευρώ από τη μείωση του εισαγωγικού συντελεστή στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων στο 9%, με αύξηση του αφορολογήτου για κάθε τέκνο.

• 281 εκατ. ευρώ από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για απασχολούμενους πλήρους απασχόλησης.

• 635 εκατ. ευρώ από τη μείωση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων στο 24% (από 28%) και τη μείωση της φορολογίας διανεμόμενων κερδών από 10% σε 5% (επιμέρους 69 εκατ. ευρώ).

• 26 εκατ. ευρώ από την αναστολή ΦΠΑ στις νέες οικοδομές για τρία χρόνια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η εξαγγελθείσα επιστροφή μέρους των δαπανών για ενεργειακή, αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση των ακινήτων που εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής κρίνεται δημοσιονομικά ουδέτερη, ενώ μηδενικού κόστους θεωρείται και η αναστολή του φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων για τρία χρόνια, μέτρο το οποίο ουδέποτε είχε εφαρμοστεί από την ψήφισή του.

Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές

Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στον προϋπολογισμό, «η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, η μείωση της παραοικονομίας και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μειωθούν περαιτέρω τα φορολογικά βάρη στους πολίτες που είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Η ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών είναι αποδεδειγμένα το πιο αποτελεσματικό μέτρο σε αυτή την κατεύθυνση. Για αυτό τον σκοπό θεσμοθετείται αυξημένος συντελεστής 30% κατά τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Η προσπάθεια αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής δεν είναι άλλωστε υπόθεση αποκλειστικά και μόνο του κράτους. Αφορά ολόκληρη την κοινωνία και ιδίως τους φορολογούμενους πολίτες, η κινητοποίηση των οποίων σε συνδυασμό με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών την οποία ενσωματώνει ο προϋπολογισμός του 2020 δημιουργεί το απαραίτητο πλαίσιο περιορισμού της φοροδιαφυγής και εξασφάλισης πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου, που θα χρησιμοποιηθεί στα επόμενα έτη για τον περαιτέρω περιορισμό των φορολογικών βαρών και την αύξηση των κοινωνικών δαπανών».

Αναπροσαρμογή αντικειμενικών αξιών ακινήτων

Για τις αντικειμενικές αξίες, το υπουργείο Οικονομικών στο προσχέδιο επισημαίνει ότι «η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με βάση τις πραγματικές αξίες θα συμβάλει στην αύξηση της εισπραξιμότητας σε ιδιοκτησίες συγκεκριμένων περιοχών της χώρας, που τώρα το επίπεδο των αντικειμενικών αξιών είναι αρκετά χαμηλότερο έναντι της εμπορικής αξίας καθώς και σε περιοχές της χώρας με πολύ υψηλή αξία ακινήτων (πολυτελείς παραθεριστικές περιοχές), που ως τώρα δεν λαμβάνονταν υπόψη. Αυτή η παρέμβαση θα δώσει τη δυνατότητα για περαιτέρω μείωση των βαρών στους πολίτες που κατέβαλαν δυσανάλογα υψηλούς φόρους ακίνητης περιουσίας».

ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΦΟΡΟΕΛΑΦΡΥΝΣΕΩΝ

ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΑΥΞΗΣΗΣ ΕΣΟΔΩΝ-ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΔΑΠΑΝΩΝ

* Δείτε το προσχέδιο στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.