ΣτΕ: Αντισυνταγματικές κρίσιμες διατάξεις του ν. Κατρούγκαλου

Βασικοί πυλώνες του λεγόμενου νόμου Κατρούγκαλου, μεταξύ των οποίων οι περικοπές στις επικουρικές συντάξεις άνω των 1.300 ευρώ, καθώς και ο υπολογισμός των εισφορών για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, κρίθηκαν αντισυνταγματικοί από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας. Το ανώτατο δικαστήριο, αντίθετα, έκρινε συνταγματικές έτερες διατάξεις όπως για παράδειγμα τη σύσταση του ΕΦΚΑ.

Ειδικότερα, κατά πλειοψηφία το δικαστήριο έκρινε συνταγματικό τον ενιαίο ασφαλιστικό φορέα και την υπαγωγή σε αυτόν του συνόλου των ασφαλισμένων, εργαζομένων και συνταξιούχων και απέρριψε τις προσφυγές των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν ζητήσει να μείνουν εκτός ΕΦΚΑ, λόγω της ειδικής σχέσης που έχουν με το κράτος. Σύμφωνα με τη μειοψηφία, ωστόσο, οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να έχουν χωριστό ασφαλιστικό φορέα.

Ως προς τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικό τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών τους. Συγκεκριμένα έκρινε αντισυνταγματικό το όριο του 20% των εισφορών που προέβλεπε ο λεγόμενος νόμος Κατρούγκαλου, ενώ για τους μισθωτούς, το ανάλογο ποσοστό είναι 6%, διότι το υπόλοιπο καλύπτεται από τον εργοδότη. Σύμφωνα με την απόφαση, η διάταξη αυτή κρίθηκε αντισυνταγματική διότι προσβάλλει την αρχή της ισότητας.

Επιπλέον, η Ολομέλεια του ανώτατου δικαστηρίου έκρινε συνταγματικό κατά οριακή πλειοψηφία, 13 έναντι 12 ψήφων, τη διάταξη που ορίζει ως βάση για τον επανυπολογισμό των συντάξεων την 31η Δεκεμβρίου του 2014.

Το δικαστήριο επίσης έκρινε ότι στον λεγόμενο νόμο Κατρούγκαλου υπάγονται όλοι, και οι παλιοί και οι νέοι ασφαλισμένοι, με αποτέλεσμα να είναι όλοι ίσοι προκειμένου να επωμιστούν από κοινού το βάρος για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, στο πλαίσιο της αλληλεγγύης των γενεών. Σύμφωνα με τη μειοψηφία ωστόσο, η διάταξη αυτή αποσκοπεί στην επίτευξη δημοσιονομικών στόχων.

Συνταγματικές, κατά πλειοψηφία, κρίθηκαν επίσης από το δικαστήριο οι διατάξεις που αφορούν τις κύριες συντάξεις ως προς τις αναλογιστικές μελέτες. Ωστόσο, οι σχετικές διατάξεις κρίθηκαν αντισυνταγματικές για τις επικουρικές συντάξεις, καθώς δεν υπήρχαν αναλογιστικές μελέτες. Kατόπιν αυτών, για τις επικουρικές η πολιτεία οφείλει άμεσα να νομοθετήσει εκ νέου.

Αντισυνταγματική κρίθηκε από το ανώτατο δικαστήριο και η διάταξη για τον υπολογισμό των επικουρικών συντάξεων. Ειδικότερα, κρίθηκε αντισυνταγματική η περικοπή συντάξεων πάνω από 1.300 ευρώ (σ.σ. μεικτά), διότι αντίκειται στην αρχή της ισότητας και της αναλογικότητας. Και σε αυτή τη περίπτωση, η Πολιτεία καλείται να νομοθετήσει εκ νέου.

Ως προς την αναπλήρωση των συντάξεων, το δικαστήριο κατά πλειοψηφία έκρινε αντισυνταγματικό το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων κυρίως για τις μεγάλες συντάξεις και τους συνταξιούχους που έχουν εργαστεί πολλά χρόνια.

Τέλος, η Ολομέλεια έκρινε ότι το κράτος εγγυάται τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος σε περίπτωση προβλήματος και ανάγκης.