Ποιες αυτοαπασχολούμενες δικαιούνται επίδομα μητρότητας

Επίδομα μητρότητας που μαζί με τα αναδρομικά μπορεί να φθάσει έως και τα 600 ευρώ δικαιούνται αυτοαπασχολούμενες γυναίκες, άμεσα ασφαλισμένες του πρώην Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ).

Μάλιστα, το επίδομα, που σε μηνιαία βάση ανέρχεται σε 150 ευρώ, δικαιούνται μητέρες ακόμη κι αν είχαν ήδη διακόψει την άσκηση του επαγγέλματός τους κατά την ημερομηνία του τοκετού. Όσο για την αναδρομική ισχύ, αυτή αφορά το διάστημα από τον Μάρτιο του 2018 και μετά, καθώς ο νόμος 4529/2018 ορίζει ότι οι μη μισθωτοί που διακόπτουν την άσκηση του επαγγέλματός τους, δικαιούνται παροχές κλάδου υγείας μέχρι ένα έτος από τη διακοπή της ασφάλισης.

Προσοχή όμως: Οπως και στις υπόλοιπες παροχές υγείας, έτσι και στο επίδομα μητρότητας, βασική προϋπόθεση παραμένει να μην υπάρχουν οφειλές ή να τις έχουν ρυθμίσει και είναι συνεπείς στην καταβολή των δόσεων.

Τους όρους και τις προϋποθέσεις καταβολής του επιδόματος στις αυτοαπασχολούμενες μητέρες ορίζει νέα εγκύκλιος του ΕΦΚΑ που επισημαίνει ότι το δικαιούνται και όσες έχουν διακόψει την λειτουργία των επιχειρήσεών τους πριν τον τοκετό. Ξεκαθαρίζει επίσης, ότι το νέο καθεστώς εφαρμόζεται αναδρομικά και θα έχει εφαρμογή και για τις εκκρεμείς αιτήσεις ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ, οι οποίες έχουν διακόψει την άσκηση του επαγγέλματός τους μετά τον Μάρτιο του 2018, που τέθηκε σε ισχύ ο σχετικός νόμος.

Η επίμαχη εγκύκλιος του ΕΦΚΑ εκδόθηκε με αφορμή ερωτήματα που υποβάλλονται στην υπηρεσία και με στόχο την ενιαία αντιμετώπιση της χορήγησης του επιδόματος μητρότητας στις αυτοαπασχολούμενες γυναίκες που κατά την ημερομηνία του τοκετού είχαν διακόψει την άσκηση του επαγγέλματός τους. Είχε προηγηθεί μάλιστα, έγγραφο του υφυπουργού Κοινωνικών Υποθέσεων Νότη Μηταράκη, με το οποίο ξεκαθαρίστηκε ότι στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι ασφαλισμένες πληρούν τις προϋποθέσεις περί ταμειακής ενημερότητας και ασφαλιστικής ικανότητας, δικαιούται την καταβολή του επιδόματος ανεξάρτητα από το αν είχε κάνει διακοπή επαγγέλματος πριν από την ημερομηνία του τοκετού.

Σύμφωνα με τον ΕΦΚΑ, το επίδομα δικαιούνται αυτοαπασχολούμενες εργαζόμενες γυναίκες ώστε να είναι ευκολότερη η προσωρινή διακοπή του επαγγέλματός τους, λόγω εγκυμοσύνης ή μητρότητας, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 14 εβδομάδων. Το ίδιο επίδομα μπορεί να χορηγείται και στις κυοφόρους αυτοαπασχολούμενες γυναίκες, τις τεκμαιρόμενες αυτοαπασχολούμενες μητέρες και στις αυτοαπασχολούμενες γυναίκες που υιοθετούν τέκνο ηλικίας έως δύο ετών.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την χορήγηση του επιδόματος αυτού είναι η ύπαρξη ταμειακής ενημερότητας και ασφαλιστικής ικανότητας για παροχές ασθένειας κατά την ημερομηνία του τοκετού. Παράλληλα βέβαια, θα πρέπει η αιτούσα να μην δικαιούται κάποιο αντίστοιχο επίδομα μητρότητας από άλλο ασφαλιστικό οργανισμό.

Όπως επισημαίνεται δε, στην εγκύκλιο, για τη χορήγησή του απαιτείται η υποβολή των εξής δικαιολογητικών:

α) Αίτηση της ασφαλισμένης στην οικεία Περιφερειακή Διεύθυνση του πρώην ΟΑΕΕ,

β) ληξιαρχική πράξη γέννησης του τέκνου ή βεβαίωση γιατρού του μαιευτηρίου για την πραγματοποίηση του τοκετού.

γ) Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/1986 ότι δεν δικαιούται από άλλο ασφαλιστικό οργανισμό επίδομα μητρότητας.

Στην περίπτωση όπου η ασφαλισμένη πληροί τις παραπάνω προϋποθέσεις δηλαδή διαθέτει ταμειακή ενημερότητα και ασφαλιστική ικανότητα για παροχές ασθένειας, δικαιούται την καταβολή του επιδόματος μητρότητας ανεξάρτητα από το αν είχε διακόψει την άσκηση του επαγγέλματός της πριν από την ημερομηνία του τοκετού.

Τέλος, διευκρινίζεται ότι τα παραπάνω θα πρέπει να εφαρμοστούν και για τις εκκρεμείς αιτήσεις χορήγησης επιδόματος μητρότητας σε ασφαλισμένες του πρώην ΟΑΕΕ οι οποίες έχουν διακόψει την άσκηση του επαγγέλματός τους μετά την 1η Μαρτίου 2018.