«Τρύπα» στον προϋπολογισμό ανοίγει ο ΕΦΚΑ

Σε έλλειμμα περνάει ο προϋπολογισμός του ΕΦΚΑ, σύμφωνα με την έκτη τροποποίηση που περνά από το διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου. Η αλλαγή αυτή προκαλεί ισχυρό πονοκέφαλο στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς το υπερταμείο περνάει σε έλλειμμα της τάξης των 48,6 εκατ. ευρώ, έναντι αρχικής πρόβλεψης για πλεόνασμα ύψους 245 εκατ. ευρώ, δημιουργώντας στην πράξη «τρύπα» ύψους 293,7 εκατ. ευρώ στο πρωτογενές αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης.

Η επιστροφή 120 εκατ. ευρώ στους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες από την εκκαθάριση των εισφορών του 2017, η αλλαγή στη βάση υπολογισμού της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και της εισφοράς υγείας, μετά τον επανυπολογισμό των συντάξεων βάσει του νόμου Κατρούγκαλου, αλλά και η μείωση των επιτοκίων και κατά συνέπεια των αποδόσεων του ειδικού κεφαλαίου που διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος, είχαν ως αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση του ελλείμματος.

Η προηγούμενη αναθεώρηση του προϋπολογισμού του ΕΦΚΑ έδειχνε αύξηση του πλεονάσματος από 245,09 εκατ. ευρώ (αρχική πρόβλεψη) σε 261,33 εκατ. ευρώ. Όμως, οι αυξημένες δαπάνες σε συνδυασμό με μειωμένα έσοδα όχι μόνο εκμηδενίζουν το πλεόνασμα, αλλά δημιουργούν και έλλειμμα της τάξης των 48,66 εκατ. ευρώ. Συνολικά, η «τρύπα» που δημιουργείται τόσο στον προϋπολογισμό του Ταμείου όσο κυρίως στο πρωτογενές αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης ανέρχεται σε 293,7 εκατ. ευρώ.

Αύξηση των εξόδων του ΕΦΚΑ κατά 120 εκατ. ευρώ δημιουργεί ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών των μη μισθωτών με βάση το εισόδημα του προηγούμενου έτους, καθώς το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης έδειξε ότι για το 2017 το ταμείο πρέπει να επιστρέψει στους ελεύθερους επαγγελματίες - αυτοαπασχολούμενους που είχαν καταβάλει υψηλότερες εισφορές, το συγκεκριμένο ποσό. Μάλιστα, το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης για τις εισφορές του 2018 οδηγεί σε αντίστοιχη υποχρέωση επιστροφής ποσού ίσου με 215 εκατ. ευρώ (μαζί με τα ποσά που θα συμψηφιστούν), όμως το ποσό αυτό δεν είναι ξεκάθαρο εάν θα εγγραφεί στον τρέχοντα προϋπολογισμό του ταμείου.

Ο ΕΦΚΑ καλύπτει από πιστώσεις του κρατικού προϋπολογισμού και την «τρύπα» που δημιουργείται στο Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) και τον ΕΟΠΥΥ, από την αλλαγή στον τρόπο που υπολογίζεται η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων και η Εισφορά Υπέρ Υγειονομικής Περίθαλψης. Για το τετράμηνο Σεπτέμβριος - Δεκέμβριος 2019, η διαφορά που πρέπει να καλυφθεί είναι της τάξης των 185 εκατ. ευρώ.

Η μείωση των επιτοκίων είχε ως αποτέλεσμα και πτώση εσόδων κατά 25 εκατ. ευρώ. Και αυτό γιατί οι τόκοι των καταθέσεων που έχει ο ΕΦΚΑ σε μερίδια του Κοινού Κεφαλαίου που διαχειρίζεται η ΤτΕ μειώθηκαν λόγω της υποχώρησης των επιτοκίων. Για το 2019, είχε προβλεφθεί ποσό της τάξης των 120 εκατ. ευρώ, όμως το τελικό ποσό για το 2019 διαμορφώθηκε σε 95 εκατ. ευρώ.

Να σημειωθεί ότι βάσει της τροποποίησης του προϋπολογισμού, προκύπτει και αύξηση της συνολικής δαπάνης των συντάξεων κατά 36,9 εκατ. ευρώ, με τη σημείωση ότι υπολογίστηκε ποσό της τάξης των 70 εκατ. ευρώ που θα προκύψει από τον επανυπολογισμό των συντάξεων χηρείας.

Οι μεταβολές ως προς τα έσοδα και τα έξοδα του ταμείου μεταβάλλουν αρνητικά και το ταμειακό αποτέλεσμα του ταμείου. Έτσι, από ταμειακό πλεόνασμα της τάξης των 148,3 εκατ. ευρώ, διαμορφώνεται σε έλλειμμα της τάξης των 136,6 εκατ. ευρώ. Όταν βέβαια συμπεριληφθούν και οι χρηματοοικονομικές συναλλαγές, αξίας 261,3 εκατ. ευρώ, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα κλειδώνει (έως την επόμενη τροποποίηση) σε έλλειμμα 48,66 εκατ. ευρώ.