Πλαστικό χρήμα και «ρυθμίσεις» κρίνουν τις... φοροελαφρύνσεις

Ένας συνδυασμός παραμέτρων θα κρίνει το ακριβές χρονοδιάγραμμα ενεργοποίησης των νέων φοροελαφρύνσεων, με μεγάλο μερίδιο «ευθύνης» να επωμίζεται η επιτυχία ή η αποτυχία της ρύθμισης οφειλών σε 120 δόσεις.

Το μεγαλύτερο «κλειδί», όμως, συνίσταται στην επιδιωκόμενη συμφωνία με τους Ευρωπαίους για τη δυνατότητα συνυπολογισμού των κερδών από ελληνικά ομόλογα (ANFAs-SMPs) στη μέτρηση του πρωτογενούς πλεονάσματος, παρτίδα η οποία αναμένεται να κριθεί το νωρίτερο τον Δεκέμβριο, υπό την προϋπόθεση μιας απολύτως θετικής έκθεσης των θεσμών μετά την ολοκλήρωση της τέταρτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.

Οι εκταμιεύσεις των πρώτων 600 εκατ. ευρώ αναμένονται, σε κάθε περίπτωση, όχι πριν το 2020. Το ετήσιο όφελος από τα κέρδη ελληνικών ομολόγων είναι 1,2 δισ. ευρώ, όσο ακριβώς και το κόστος των πρόσθετων φορολογικών μέτρων ελάφρυνσης που ανακοίνωσε από τη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας έθεσε το πλαίσιο των διεκδικήσεων της ελληνικής κυβέρνησης. Δήλωσε χαρακτηριστικά: «Εμείς θέλουμε αυτά να προσμετρούνται κανονικά στον Προϋπολογισμό. Προσμετρώντας στον Προϋπολογισμό τα έσοδα αυτά, έχουμε έναν δημοσιονομικό χώρο. Πώς θα χρησιμοποιηθεί; Όλοι ξέρουμε ότι στο δικό μας πρόγραμμα προτάσσουμε μειώσεις φόρων και στήριξη στοχευμένων κοινωνικών δαπανών οικογένειας και ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων. Εάν μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε τα έσοδα αυτά για επενδύσεις και απελευθερώσουμε άλλους πόρους, είναι το ίδιο αποτέλεσμα. Άρα, αυτό που προέχει είναι να προσμετρηθούν κανονικά στον Προϋπολογισμό. Γι' αυτό εργαζόμαστε και προσπαθούμε να πείσουμε τους εταίρους μας ότι έχουμε το δίκιο με το μέρος μας».

Η κυβέρνηση σε όλους τους τόνους διαβεβαιώνει ότι το αφορολόγητο θα παραμείνει στο ύψος του το 2020, ενώ όπως ήρθε να επιβεβαιώσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, δρομολογείται η αύξηση των απαιτούμενων ηλεκτρονικών αποδείξεων για την κατοχύρωσή του.

Ο πρωθυπουργός έχει προαναγγείλει μείωση του εισαγωγικού συντελεστή φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων από το 22% στο 9% για το τμήμα εισοδήματος έως 10.000 ευρώ και ενώ αυτή η προαναγγελία θεωρείται «κλειδωμένη» για το επόμενο έτος, η υπόλοιπη διάρθρωση της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος παραμένει «ανοιχτή».

Σενάρια γράφονται και σβήνονται και το επικρατέστερο αναφέρει πως εκτός από τη μείωση του εισαγωγικού συντελεστή 22% στο 9%, δεν θα υπάρξουν άλλες αλλαγές. Οι συζητήσεις με τους θεσμούς την ερχόμενη εβδομάδα θα δείξουν εάν πράγματι αυτή θα είναι η μοναδική παρέμβαση, εάν υπάρχει περιθώριο για κάτι καλύτερο, ή η δημοσιονομική στενωπός επιτάσσει άλλες παράλληλες δράσεις.

Οι συζητήσεις εκκινούν με κυβέρνηση και θεσμούς να εμφανίζονται στο ίδιο στρατόπεδο προβλέψεων για το 2019. Το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει και κατά πάσα πιθανότητα θα ξεπεράσει το 3,5%, κινούμενο προς την περιοχή του 4% του ΑΕΠ. Ξεκάθαρη εικόνα, όμως, δεν μπορεί να υπάρξει πριν κλείσει το ταμείο της ρύθμισης των 120 δόσεων. Οι θεσμοί αρχικά εκτιμούσαν πως η ενεργοποίησή της μπορεί να κοστίσει σε έσοδα έως και 1 δισ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό. Η μειωμένη ανταπόκριση των φορολογουμένων, όμως, ήρθε να ακυρώσει στην πράξη τις αρχικές εκτιμήσεις.

Τα στοιχεία τα οποία έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών δείχνουν πως στις περίπου δύο εβδομάδες που έχουν μεσολαβήσει από την ενεργοποίηση των νέων διορθωτικών παρεμβάσεων στη ρύθμιση των 120 δόσεων (μειωμένο επιτόκιο στο 3%, 120 δόσεις και για τις επιχειρήσεις, εφεξής αποδέσμευση μπλοκαρισμένων τραπεζικών λογαριασμών) στο ταμείο έχουν μπει λιγότερα από 30 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα τα στοιχεία δείχνουν:

· Πλήθος Επικυρωμένων/Κλειστών Ρυθμίσεων: 36.381

· Ποσό Κεφαλαίου Επικυρωμένων/Κλειστών Ρυθμίσεων: 308.453.395

· Ποσό Προσαυξήσεων Επικυρωμένων/Κλειστών Ρυθμίσεων: 131.816.893

· Συνολικό Ρυθμιζόμενο Ποσό Επικυρωμένων/Κλειστών Ρυθμίσεων: 440.270.289

· Συνολικό Ποσό Είσπραξης Επικυρωμένων/Κλειστών Ρυθμίσεων: 28.793.582

Σταγόνα στον ωκεανό, ληξιπρόθεσμων χρεών συνολικού ύψους 104 δισ. ευρώ, χωρίς να υποεκτιμάται από λογιστές η «ανάσα» που δίνεται στους φορολογούμενους.

Το βασικό ζητούμενο, όμως, παραμένει η μείωση των φόρων. Για τα φυσικά πρόσωπα, πέραν της μείωσης του εισαγωγικού συντελεστή, προωθείται η παράλληλη αύξηση των δαπανών με πλαστικό χρήμα, που θα απαιτούνται για την κατοχύρωση του αφορολογήτου.

Ο Στέλιος Πέτσας διαβεβαίωσε ότι «το αφορολόγητο θα παραμείνει εκεί που είναι». Σημείωσε παράλληλα την κυβερνητική δέσμευση για την προώθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών με μία δέσμη μέτρων. Οι θεσμοί πιέζουν για διεύρυνση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών, παράλληλα με τη μείωση του ορίου των 500 ευρώ για τις πληρωμές με μετρητά. Ένα νέο πρώτο σκαλοπάτι για το ανώτατο όριο χρήσης μετρητών θεωρούνται τα 400 ευρώ ενώ στο υπουργείο Οικονομικών εκπονούνται εναλλακτικά σενάρια για την αύξηση των δαπανών με πλαστικό χρήμα. «Το πόσο θα είναι αυτό, χωρίς να δημιουργεί στρεβλώσεις στην οικονομία, αλλά επιτυγχάνοντας τη μεγαλύτερη χρήση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, είναι κάτι που μελετά το οικονομικό επιτελείο» ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Στο τραπέζι έχουν ήδη βρεθεί προτάσεις που αναφέρουν υποχρέωση συγκέντρωσης ηλεκτρονικών αποδείξεων αξίας ίσης με το 15%-20% του εισοδήματος για το τμήμα έως 10.000 ευρώ από 10% που ισχύει σήμερα και σταδιακή διεύρυνση των ποσοστών για υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια σε 25% (από 15%) για εισοδηματικά κλιμάκια από 10.001 έως 30.000 ευρώ και 30% (από 20%) για εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ.

Παράλληλα με τη διεύρυνση των απαιτούμενων αποδείξεων για κατοχύρωση του αφορολόγητου ορίου, αναμένεται να αλλάξει και η «ποινή» εάν η αξία των ηλεκτρονικών πληρωμών των φορολογουμένων υπολείπεται της απαιτούμενης. Σήμερα τυπικά επιβάλλεται «ποινή» 22% στη διαφορά (αν λείπουν αποδείξεις 1.000 ευρώ, προκύπτει έξτρα φόρος 220 ευρώ), αλλά πρακτικά το πρόστιμο παραμένει ανενεργό καθώς οκτώ στους δέκα φορολογούμενους δηλώνουν τελικά περισσότερες αποδείξεις από όσες χρειάζονται.