Σχέδια για νέες παροχές στο τέλος του έτους

Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα εξετάσει στις αρχές Νοέμβρη το ενδεχόμενο αύξησης του καταβαλλόμενου επιδόματος θέρμανσης, το οποίο στα χρόνια των Μνημονίων είχε υποστεί δραστική συρρίκνωση στα 55 εκατ. ευρώ. Αναζητούνται, παράλληλα, τρόποι αμεσότερων πληρωμών στους δικαιούχους εντός του 2019 και όχι στις αρχές του 2020, ώστε να δοθεί άμεση ανάσα σε όσους το έχουν ανάγκη.

Οι σκέψεις αύξησης του επιδόματος υπήρχαν εδώ και καιρό -σχετικές αναφορές έγιναν και από τον πρωθυπουργό στη ΔΕΘ-, δεν αποκλείεται όμως να λάβουν διαστάσεις επιτακτικής ανάγκης, στον βαθμό όπου οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου αποκτήσουν δυναμική μόνιμης επιβάρυνσης, μετά τα γεγονότα στη Σαουδική Αραβία. Ήδη, πηγές της αγοράς καυσίμων πριν την κρίση στο Ριάντ εκτιμούσαν ότι η πρεμιέρα του πετρελαίου θέρμανσης στις 15 Οκτωβρίου θα γίνει με τιμή στο 1 ευρώ ανά λίτρο, ενώ από σήμερα αναμένονται ανατιμήσεις σε πετρέλαιο κίνησης και βενζίνη.

Στο πλαίσιο της ΔΕΘ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ερωτηθείς σχετικά, είχε δηλώσει ότι: «Εντός του 2019, αν έχουμε υπεραπόδοση προϋπολογισμού, θα είναι άμεση προτεραιότητα το πετρέλαιο θέρμανσης. Ανάλογα με τον δημοσιονομικό χώρο, σύντομα θα έχουμε πρόσθετα νέα», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Χθες, με την ευκαιρία της ανακοίνωσης των προσωρινών στοιχείων εκτέλεσης του προϋπολογισμού (πρωτογενές πλεόνασμα 2,903 δισ. ευρώ στο οκτάμηνο έναντι στόχου ελλείμματος 272 εκατ. ευρώ), υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών εκτίμησε ότι δεν αποκλείεται να προκύψει έξτρα δημοσιονομικός χώρος εντός του 2019. Ο αρμόδιος για τα δημοσιονομικά υφυπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης άλλωστε, διαβεβαίωσε ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ στον φετινό προϋπολογισμό θα τηρηθεί, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί έναντι των θεσμών.

Σαφείς εκτιμήσεις αναφορικά με την ύπαρξη ή μη έξτρα δημοσιονομικού χώρου αναμένονται στα μέσα Οκτωβρίου, η «μοιρασιά» με τρόπο ο οποίος δεν θα δημιουργεί μόνιμες επιβαρύνσεις αναμένεται το τελευταίο δίμηνο του έτους.

Η νέα ηγεσία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους έχει ήδη εντοπίσει ορισμένες πηγές «εξοικονόμησης» δημοσίων δαπανών. Ο κ. Σκυλακάκης είχε ζητήσει από τους συναδέλφους του υπουργούς να αποστείλουν στο Λογιστήριο νεότερες εκτιμήσεις αναφορικά με τα ανώτατα όρια δαπανών των υπουργείων τους για φέτος.

Το νέο οικονομικό επιτελείο υποστηρίζει ότι συστηματικά τα προηγούμενα χρόνια, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών υπερεκτιμούσε τις δημόσιες δαπάνες στον προϋπολογισμό, ώστε στο τέλος της χρονιάς, μέσω της δεδομένης υποεκτέλεσής τους, να προκύπτουν υπερπλεονάσματα. Κάπως έτσι, υποστηρίζουν αρμόδιες πηγές, προέκυψε επιπλέον λιτότητα 11,4 δισ. ευρώ την περίοδο 2016-18.

Προσδιορίζοντας τις δαπάνες σε «πιο ρεαλιστικά επίπεδα», σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα αποφευχθούν φέτος τα υπερπλεονάσματα, ενώ επιστρατεύοντας την ίδια γραμμή και στον προϋπολογισμό του 2020 θα διασφαλιστεί ότι ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα θα εξασφαλιστεί με ένα σχετικό περιθώριο ασφαλείας.

Μια έξτρα πηγή «εξοικονομήσεων» φέτος προκύπτει από τη δεδομένη «υστέρηση» της ρύθμισης προστασίας πρώτης κατοικίας. Οι εκτιμήσεις κατά τον χρόνο ενεργοποίησης της ρύθμισης από την προηγούμενη κυβέρνηση αφορούσαν 150.000 δυνητικούς δικαιούχους και για τον λόγο αυτό είχαν εγγραφεί στον προϋπολογισμό 150 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της επιδότησης δόσης στεγαστικού δανείου.

Τα στοιχεία τα οποία έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους, όμως, έρχονται να ενισχύσουν τις εκτιμήσεις ότι σε κάθε περίπτωση οι καταβολές επιδότησης δόσης στεγαστικών δανείων δεν πρόκειται να ξεπεράσουν τα 2 εκατ. ευρώ.

Αθροιστικά από την 1η Ιουλίου 2019 έως και τη 15η Σεπτεμβρίου 2019:

- Έχουν εισέλθει στην πλατφόρμα και συναίνεσαν στην άρση φορολογικού και τραπεζικού απορρήτου 28.424 χρήστες.

- Έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία ετοιμασίας της αίτησης 19.149 χρήστες.

- Έχουν υποβληθεί 40 αιτήσεις και διαβιβαστεί στις τράπεζες.

- Έχουν δοθεί 16 προτάσεις ρύθμισης από τις τράπεζες.

- Έχουν γίνει αποδεκτές 3 προτάσεις ρύθμισης από δανειολήπτες και εκκρεμεί η αποδοχή των υπολοίπων.

Για τις τρεις αυτές πρώτες προτάσεις ρύθμισης, οι δικαιούχοι αναμένεται να πληρωθούν τον Οκτώβριο…

Επιπρόσθετα, εξαιτίας του χαμηλότερου ρυθμού υλοποίησης των προγραμματισμένων προσλήψεων στο δημόσιο αναμένεται έξτρα εξοικονόμηση 30 εκατ. ευρώ ενώ ο κ. Σκυλακάκης αναμένεται να ζητήσει ένα νέο γύρο προσδιορισμού νέων οροφών δαπανών σε άλλους κωδικούς του προϋπολογισμού.

Τα σχέδια εξελίσσονται, με αρκετές εστίες αβεβαιότητας να τα επισκιάζουν. Η πορεία της ρύθμισης των 120 δόσεων αποτελεί μεγάλο ερώτημα. Οι θεσμοί έχουν αναθεωρήσει τις αρχικές τους εκτιμήσεις, ότι θα μπορούσε να ανοίξει τρύπα στα δημόσια έσοδα από 0,3% έως και 0,6% του ΑΕΠ (έως 1 δισ. ευρώ δηλαδή) αλλά το ταμείο θα γίνει στο τέλος Σεπτέμβρη, μετά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής δηλώσεων.

Το ενδεχόμενο παράτασης, παρά τα αιτήματα φοροτεχνικών, κάθε άλλο παρά δεδομένο μπορεί να θεωρηθεί, χωρίς όμως και να αποκλείεται οριστικά. «Βλέποντας και κάνοντας» αναφέρουν αρμόδιες πηγές, χωρίς λεπτομέρειες, κάνοντας, όμως, γνωστό ότι εντός της εβδομάδας θα αποσταλούν ενημερωτικά e mail σε οφειλέτες αναφορικά με τη δυνατότητα ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων χρεών τους.

Μεγάλες αβεβαιότητες εγείρουν και οι επικείμενες αποφάσεις του ΣτΕ για τα αναδρομικά αλλά και το διεθνές περιβάλλον. Η οικονομία της ευρωζώνης έχει κατεβάσει ταχύτητα (1,2% φέτος εκτιμά η ΕΚΤ και 1,1% για του χρόνου), αλλά στο εγχώριο σκηνικό οι οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι υπάρχει δυναμική ενίσχυσης. Χθες στο υπουργείο Οικονομικών, ο γενικός διευθυντής οικονομικής πολιτικής Γιώργος Μανωλάς συζήτησε -για πρώτη φορά- με στελέχη των τμημάτων μελετών και οικονομικής ανάλυσης εγχώριων φορέων και οργανισμών που εκπονούν προβλέψεις για την ελληνική οικονομία, ενόψει και της κατάρτισης του προσχεδίου προϋπολογισμού.

Ο ΣΕΒ στο μηνιαίο του δελτίο εκτίμησε ότι φέτος ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι χαμηλότερος, αλλά κοντά στο 2%, ανεβάζοντας «στροφές» σε πάνω από 3% το 2020.