Με προσαύξηση 10% οι υπερωρίες στη μερική απασχόληση

Τρόπους καταπολέμησης του φαινομένου της υποδηλωμένης εργασίας που υποκρύπτει φθηνή, ανασφάλιστη εργασία με τη μορφή μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης, αναζητούν στο υπουργείο Εργασίας.

Σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το επόμενο διάστημα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπάρχει διάταξη που θα προβλέπει την αύξηση κατά 10% του κόστους για την επιπλέον εργασία όσων απασχολούνται με καθεστώς μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης.

Στην πράξη, θα θεσμοθετηθεί η υπερωρία στη μερική απασχόληση και στις λοιπές ευέλικτες μορφές εργασίας, με προσαύξηση 10% του κόστους για τον εργοδότη και αντίστοιχη αύξηση του ημερομίσθιου για τον εργαζόμενο.

Με τον τρόπο αυτό, οι εργοδότες που δηλώνουν πως απασχολούν  προσωπικό με μερική απασχόληση, ενώ στην πραγματικότητα πρόκειται για υποκρυπτόμενη πλήρη εργασία, θα κληθούν να πληρώνουν αυτή τους την επιλογή ακριβά. Βάσει του σχεδιασμού, η προσαύξηση του ωρομισθίου θα είναι της τάξης του 10% για κάθε ώρα έως τις 8 ώρες την ημέρα και 40 ώρες την εβδομάδα, που αντιστοιχούν στο νόμιμο ωράριο της πλήρους απασχόλησης. 

Η επικράτηση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης προκαλεί έντονο πονοκέφαλο στην ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, στη διοίκηση του ΕΦΚΑ και στους ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης, καθώς εκτιμάται ότι υποκρύπτει πλήρη αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία, με αρνητικές συνέπειες στους ίδιους τους εργαζόμενους, στον ανταγωνισμό αλλά και στα δημόσια οικονομικά.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, κατά την περίοδο της κρίσης, η μείωση του αριθμού των πλήρως απασχολουμένων, η αύξηση του αριθμού των μερικώς απασχολουμένων και η συντελούμενη μείωση των αμοιβών της πλήρους και της μερικής απασχόλησης είχαν ως αποτέλεσμα την ετήσια μείωση των εσόδων του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης κατά 1,3 δισ. ευρώ (16% των συνολικών εσόδων του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης από εισφορές).

Ακόμη και στον «εθνικό πρωταθλητή» της οικονομίας, τον κλάδο του τουρισμού  που στην αιχμή του απασχολεί πλέον περισσότερο από 17% του εργατικού δυναμικού της χώρας και αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους τομείς σε αριθμό απασχολούμενων (μαζί με το εμπόριο και το σύνολο του πρωτογενούς τομέα), φαινόμενα όπως η ανασφάλιστη, η υποαμειβόμενη και η μερικώς ασφαλισμένη εργασία αποτελούν συνηθισμένες πρακτικές, με αρνητικές συνέπειες στην οικονομία.

Όπως καταγγέλλει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στον Επισιτισμό - Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ), κατά τη διάρκεια επιτόπιων ελέγχων σε μεγάλους τουριστικούς προορισμούς όπως είναι η Κρήτη, η Ρόδος, η Καβάλα, η Θάσος, η Θεσσαλονίκη, η Χαλκιδική και η Εύβοια, διαπιστώθηκε σωρεία παραβάσεων, με αιχμή την υποδηλωμένη εργασία. 

Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε  πως εργαζόμενοι στον τουρισμό παρότι είναι δηλωμένοι στο σύστημα «Εργάνη» να απασχολούνται 3-4 ώρες την ημέρα, στην πραγματικότητα δουλεύουν 10-12 ώρες ημερησίως. Σε πολλούς εργαζόμενους δεν δίνονται τα ρεπό, με αποτέλεσμα να εργάζονται 30 ημέρες τον μήνα, ενώ όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ΠΟΕΕΤ, το φαινόμενο των ενοικιαζόμενων εργαζόμενων λαμβάνει τη μορφή χιονοστιβάδας.

Μέσω γραφείων, οι εργοδότες βρίσκουν φτηνό εργατικό δυναμικό σε διάφορες ειδικότητες (καμαριέρες, καθαρίστριες, σερβιτόροι, μάγειρες). Όλους αυτούς τους πληρώνουν με τον κατώτατο μισθό και έτσι δεν καταβάλλουν τις υψηλότερες αποδοχές που προβλέπει η Κλαδική Σύμβαση που βρίσκεται σε ισχύ. Παράλληλα, και παρά το γεγονός ότι η σύμβαση του κλάδου φέτος κηρύχθηκε ως υποχρεωτική, η Ομοσπονδία εντόπισε περιπτώσεις μισθών συμφωνημένων με «μαύρες» αποδοχές, όπου περιέχουν ένα μικρό ποσό για να καλύπτει προσαυξήσεις από νυχτερινή εργασία, από εργασία τις Κυριακές και τις επίσημες αργίες. 

Ειδικά στον επισιτισμό, οι εκπρόσωποι της Ομοσπονδίας κάνουν λόγο για ατελείωτα ωράρια δουλειά κάτω από αντίξοες συνθήκες (π.χ. σερβιτόροι σε πλαζ), για μεγάλα ποσοστά μαύρης και ανασφάλιστης εργασίας και για μεροκάματα των 20 ευρώ.