Η κυβερνητική στρατηγική πίσω από τις αλλαγές στα εργασιακά

Μέσω των αλλαγών στον συνδικαλιστικό νόμο, επιδιώκει η κυβέρνηση να παρουσιάσει σε αγορά και δανειστές, το δεύτερο δείγμα γραφής όσον αφορά την αλλαγή «φιλοσοφίας» που πρόκειται να ακολουθήσει στα εργασιακά. Το πρώτο, δόθηκε με την τροπολογία του υπουργείου Εργασίας για τις απολύσεις, που κατατέθηκε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, πριν την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου για το πανεπιστημιακό άσυλο, προκαλώντας την έντονη αντίδραση σύσσωμης της αντιπολίτευσης.

Οι παρεμβάσεις στα εργασιακά, αποτέλεσαν προνομιακό πεδίο άσκησης πολιτικής για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κυρίως από το καλοκαίρι του 2018 και μετά. Οι αλλαγές αυτές δεν αντιμετωπίστηκαν με ιδιαίτερη ζέση, από τους εκπροσώπους των δανειστών, οι οποίοι είχαν θέσει ως μεταμνημονιακή υποχρέωση στην ελληνική πλευρά, να μην ανατρέψει τις μεταρρυθμίσεις που συντελέστηκαν κατά τη διάρκεια της μνημονιακής εποπτείας. Κατά την προεκλογική δε, περίοδο, η νυν αξιωματική αντιπολίτευση επεδίωξε να υπερτονίσει τα πεπραγμένα της στον συγκεκριμένο τομέα, θεωρώντας ότι θα έβγαινε κερδισμένη από την αντιπαράθεση με την ΝΔ. Η οποία καλείται πλέον αφενός να ανοίξει τα χαρτιά της, αφετέρου να παρουσιάσει αυτή την «αλλαγή φιλοσοφίας» που διέπει τις πολιτικές επιλογές της νέας κυβέρνησης έναντι της προηγούμενης.

Ήδη, οι πρόσφατες αλλαγές του υπουργείου Εργασίας, στο σκέλος των απολύσεων και των εργολαβιών, δημιούργησαν στους κόλπους των εργοδοτών κλίμα ευφορίας, άνοιξαν όμως και τις ... ορέξεις και δημιούργησαν προσδοκίες για περαιτέρω αλλαγές.

Τόσο οι διατάξεις που ψηφίστηκαν όσο και οι προωθούμενες παρεμβάσεις εκτιμάται ότι θα αξιολογηθούν θετικά και από τους εκπροσώπους των δανειστών και κυρίως την Κομισιόν, εν αναμονή μάλιστα και της νέας αξιολόγησης για τη συμμόρφωση της Ελλάδας με τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο. Πολλώ δε, μάλλον, όταν η ελληνική πλευρά επιδιώκει την ανάπτυξη κλίματος εμπιστοσύνης, με απώτερο στόχο την αποδοχή από πλευράς δανειστών, του δημοσιονομικού χώρου που απαιτείται για  τις φοροελαφρύνσεις του 2020. Για το λόγο αυτό άλλωστε, θεωρούνται ως το μεγάλο “στοίχημα” για την κυβέρνηση και την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.

Πλέον, το ενδιαφέρον στρέφεται στις προωθούμενες αλλαγές για τον συνδικαλιστικό νόμο, υπό το βάρος μάλιστα των πρωτοφανών επεισοδίων που είχαν ως αποτέλεσμα την ακύρωση του συνεδρίου της ΓΣΕΕ και τον διορισμό προσωρινής διοίκησης από το δικαστήριο.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας, με στόχο την “ανεμπόδιστη και καθολική συμμετοχή των εργαζόμενων στην άσκηση του δικαιώματός τους” θα θεσμοθετηθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής, εξ αποστάσεως, ψηφοφορίας,  για την επιλογή των συνδικαλιστικών εκπροσώπων σε ένα σωματείο ή οργάνωση, αλλά και για την προκήρυξη απεργίας. Πηγές από το υπουργείο Εργασίας αναφέρουν  πως η διάταξη που πέρασε το 2018, υπό την εποπτεία αλλά και τις πιέσεις της τρόικας των δανειστών, και προβλέπει την  παρουσία του 50%+1  των οικονομικά ενεργών μελών μιας πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης στη γενική συνέλευση, ώστε να τεκμαίρεται απαρτία και να ληφθεί έγκυρη απόφαση για απεργία, δεν θα αλλάξει. Απλώς, θα προστεθεί η δυνατότητα συμμετοχής μελών, εξ αποστάσεως, μέσω ηλεκτρονικής ψήφου.

Η δεύτερη προωθούμενη παρέμβαση αφορά την δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου για συνδικαλιστικές οργανώσεις εργοδοτών κι εργαζομένων. Στόχος αυτής της διάταξης, είναι η οργάνωση ενός μητρώου μελών, για  κάθε συνδικαλιστική οργάνωση με τον ακριβή αριθμό των συμμετεχόντων σε αυτήν και άρα διαφάνεια στη συμμετοχή των συνδικαλιστών σε όλες τις αποφάσεις που λαμβάνει το σωματείο ή η οργάνωση.  Η καταγραφή των μελών θα ισχύει τόσο για τις οργανώσεις των εργαζομένων όσο και για των εργοδοτών.

Μια τρίτη, άμεσα όμως συνδεδεμένη με τις δύο προηγούμενες, παρέμβαση που συζητείται στο υπουργείο Εργασίας, αφορά την πρόβλεψη για δημιουργία ειδικής ιστοσελίδας, από πλευράς των εργοδοτών, στην οποία θα μπορούν οι συνδικαλιστές οργανώσεις να δημοσιοποιούν τις ανακοινώσεις τους, ηλεκτρονικά. 

Ήδη, η δημοσιοποίηση των κυβερνητικών προθέσεων έχει προκαλέσει αντιδράσεις, ενώ δικηγόροι αλλά και  έμπειροι συνδικαλιστές, επισημαίνουν ότι προκειμένου να προχωρήσει το εγχείρημα του e-συνδικαλισμού στην Ελλάδα, θα πρέπει να διασφαλιστεί η προστασία των προσωπικών δεδομένων όσων  συμμετέχουν στις συνδικαλιστικές οργανώσεις, χωρίς να δημιουργούνται συνθήκες εκφοβισμού. Παράλληλα, απαιτείται και η διασφάλιση του απορρήτου της ψήφου και του αδιάβλητου της διαδικασίας ψηφοφορίας.

Από το υπουργείο Εργασίας, δε, επισημαίνουν ότι (αυτή τη φορά) θα προηγηθεί κοινωνικός διάλογος με τους  εμπλεκόμενους φορείς.

Το πρώτο δείγμα γραφής των αλλαγών στα εργασιακά πάντως, που πέρασε το υπουργείο Εργασίας  εν μέσω καταγγελιών της αντιπολίτευσης για αντεργατικές και αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις, αφορούν το πλαίσιο για τις απολύσεις και τις διεκδικήσεις εργαζόμενων σε περίπτωση εργολαβιών.  Πρόκειται για αλλαγές που επαναφέρουν το προ - ΣΥΡΙΖΑ θεσμικό πλαίσιο, χωρίς να προβλεφθεί καμία περαιτέρω αλλαγή. Ο εμπορικός κόσμος και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας εξέφρασαν την  ικανοποίησή τους για τις πρωτοβουλίες του υπουργείου Εργασίας, ενώ η ΓΣΕΕ αντέδρασε,  εκτιμώντας ότι μειώνεται ο βαθμός προστασίας των εργαζόμενων.