Πώς θα πειστούν οι θεσμοί για τις φοροελαφρύνσεις

Σχέδιο πέντε σημείων θέτει σε πρακτική εφαρμογή η κυβέρνηση προκειμένου να χρηματοδοτήσει το πακέτο ελαφρύνσεων των 6 δισ. ευρώ μέσω του φορολογικού νομοσχεδίου. Το απόλυτο «κλειδί» στο γρίφο των δεσμεύσεων επί των πρωτογενών πλεονασμάτων δεν είναι άλλο από τις μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα φέρουν ανάπτυξη αλλά παράλληλα μπαίνει σε εφαρμογή σχέδιο στοχευμένων εξοικονομήσεων δαπανών, χωρίς νέα δημοσιονομικά μέτρα.

Το σχέδιο έχει εκπονηθεί εδώ και μήνες, πριν αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας η Νέα Δημοκρατία και εκτιμάται πως μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονομήσεις της τάξεως των 2 δισ. ευρώ σε ορίζοντα τετραετίας.

Προβλέπει:

1. Spending review. Ο τέως αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γ. Χουλιαράκης είχε καθιερώσει την «επισκόπηση δαπανών» προκειμένου να βρει σκαλίζοντας ευρώ ευρώ τις δαπάνες των υπουργείων τα «περιττά». Είχε εξοικονομήσει 70 εκατ. ευρώ και τώρα ο στόχος είναι εξοικονομήσεις 400 εκατ. ευρώ σε ορίζοντα διετίας ή 700 εκατ. ευρώ σε ορίζοντα τετραετίας.

2. Επιχορηγήσεις. Στον προϋπολογισμό του 2020 εκτιμάται ότι το κονδύλι των επιχορηγήσεων στις ΔΕΚΟ μπορεί να είναι μειωμένο έως και κατά 400 εκατ. ευρώ σε συνδυασμό με κινήσεις αύξησης των εσόδων τους, ώστε πρακτικά να μη στερηθούν πόρους.

3. Προσλήψεις. Πριν τις εκλογές ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε προαναγγείλει διατήρηση της υφιστάμενης σχέσης προσλήψεων –αποχωρήσεων στο δημόσιο.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ σχεδίαζε προϋπολογισμό με μια πρόσληψη δημοσίου υπαλλήλου για κάθε μία αποχώρηση, η κυβέρνηση ΝΔ έχει προαναγγείλει διατήρηση του κανόνα ένα προς πέντε με ενδεχόμενη μικρή χαλάρωσή του, εξοικονομώντας έτσι 75 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο ή 300 εκατ. ευρώ στην τετραετία.

4. «Ψηφιακός ανένδοτος». Το σύνθημα δόθηκε από τον αρμόδιο υπουργό Κυριάκο Πιερρακάκη. Η προεργασία η οποία έχει γίνει πριν τις εκλογές στους κόλπους της ΝΔ αναφέρει εκτιμήσεις εξοικονόμησης τουλάχιστον 150 εκατ. ευρώ τη διετία 2020-21 εξαιτίας της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και της ψηφιοποίησης βασικών λειτουργιών του δημοσίου.

5. Ανώτατα όρια δαπανών. Εάν χρειαστεί, μέσω μιας περιορισμένης μείωσης του ποσοστού τελικής διάθεσης των πιστώσεων του προϋπολογισμού, εκτιμάται πως μπορούν να προκύψουν εξοικονομήσεις επιπλέον 200 εκατ. ευρώ. Ειδικά στο τελευταίο σκέλος, οι θεσμοί έχουν υποδείξει συστηματική υποεκτέλεση των δημοσίων δαπανών τα τελευταία χρόνια προκειμένου να προκύπτουν υπερπλεονάσματα τα οποία η νέα κυβέρνηση αποκηρύσσει.

Μεταρρυθμίσεις

Στη χθεσινή σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Διοικητή της ΤτΕ Γ. Στουρνάρα υπήρξε κοινή εκτίμηση ότι «οι μεταρρυθμιστικές πολιτικές που προωθεί η κυβέρνηση φέρνουν ισχυρότερη ανάπτυξη και δημιουργούν επιπλέον δημοσιονομικό χώρο για την υλοποίηση του προγράμματός της».

Ο Γιάννης Στουρνάρας μάλιστα, παρ’ ότι επανέλαβε την εκτίμηση της ΤτΕ σύμφωνα με την οποία με τα σημερινά δεδομένα στο τέλος του έτους το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι 2,9% του ΑΕΠ αντί για 3,5% του ΑΕΠ , έσπευσε να προσθέσει πως «αυτά αλλάζουν». Άφησε έτσι ένα «παράθυρο» καλύτερων επιδόσεων, στο βαθμό όπου η κυβέρνηση πατήσει γκάζι στις μεταρρυθμίσεις πετυχαίνοντας καλύτερες επιδόσεις ανάπτυξης και εσόδων.

Η κυβέρνηση στις συζητήσεις με τους θεσμούς, οι οποίες ατύπως ξεκινούν από βδομάδα με την κάθοδο των εκπροσώπων τους στο πλαίσιο του συνεδρίου του Economist αναμένεται να αξιοποιήσει τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ σύμφωνα με τις οποίες εάν ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αυξηθεί κατά μία ποσοστιαία μονάδα, από τα δύο δισ. ευρώ έξτρα ΑΕΠ, τα μισά, ή ένα δισ. ευρώ επιστρέφει στα ταμεία του κράτους υπό μορφή φόρων και εισφορών.

Επιπρόσθετα και δεδομένου ότι το πακέτο των 6 δισ. ευρώ εκτείνεται σε ορίζοντα τετραετίας, αναμένεται να αναδείξει την προβλεπόμενη με βάση τη συμφωνία με τους δανειστές μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων στο 2,5% το 2023. Ακόμα και εάν δεν μειώνονταν νωρίτερα τα πλεονάσματα, κατόπιν συμφωνίας , η προβλεπόμενη ήδη μείωση στο 2,5% καλύπτει το ένα τρίτο του κόστους του πακέτου θετικών μέτρων.

Στην κυβέρνηση υπάρχει η προσδοκία συμφωνίας με τους θεσμούς για μείωση των στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων αρκετά νωρίτερα. Το θέμα δεν αναμένεται να τεθεί σε καμία περίπτωση για το 2019 ενώ και ο προϋπολογισμός του 2020 αναμένεται να συνταχθεί με στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5%. Όπως έχει αναφέρει άλλωστε και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, πρώτα θα «χτιστεί» αξιοπιστία έναντι των εταίρων με μετρήσιμα αποτελέσματα στα πεδία των μεταρρυθμίσεων και της ανάπτυξης και στη συνέχεια θα ανοίξει η συζήτηση.