Ρύθμιση οφειλών στα Ταμεία: Πότε συμφέρει ο επανυπολογισμός εισφορών

Μπροστά σε μια δύσκολη απόφαση, για το αν τελικά συμφέρει ή όχι ο επανυπολογισμός των οφειλών με βάση τις εισφορές που ισχύουν στον ΕΦΚΑ από το 2017 και μετά, βρίσκονται χιλιάδες ασφαλισμένοι μη μισθωτοί.

Το δίλημμα είναι μεγάλο, καθώς επικρατεί η άποψη ότι ο επανυπολογισμός οδηγεί σε μείωση μεν του χρέους, δίνονταν ανάσα σε όσους αδυνατούν πραγματικά να πληρώσουν, όμως οδηγεί σε μικρότερη μελλοντική σύνταξη. Βέβαια, όπως εξηγεί στο Euro2day.gr ο ειδικός στην κοινωνική ασφάλιση, νομικός Δημήτρης Μπούρλος, ειδικά στην περίπτωση όσων βρίσκονται κοντά στην συνταξιοδότηση, κατά τη διάρκεια του διακανονισμού, ενδέχεται η σύνταξη ακόμη και μετά τον επανυπολογισμό, να είναι μεγαλύτερη από αυτή χωρίς.

Oι ειδικοί διαπιστώνουν ότι κατά τον πρώτο μήνα υλοποίησης της ρύθμισης, υπάρχουν προβλήματα που αφήνουν εκτός σημαντικό αριθμό οφειλετών. Μεταξύ αυτών, είναι η καθυστέρηση στην μεταφορά του συνόλου των οφειλών στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) και ο υπολογισμός των δόσεων με βάση τα εισοδήματα του 2016.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, κατά τον πρώτο μήνα εφαρμογής της ρύθμισης έχουν ενταχθεί 43.000 οφειλέτες κι έχουν ρυθμιστεί περίπου 765 εκατ. ευρώ. Περίπου 72.000 έχουν υποβάλει αίτηση και άλλοι 72.000 βρίσκονται σε αναμονή ένταξης.

Οι 18.000 από αυτούς που έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση είναι εργοδότες, που έσπευσαν να ρυθμίσουν περίπου 550 εκατ. ευρώ χρέη προς το πρώην ΙΚΑ. Σημαντικά περιορισμένος, στις 19.000, είναι ο αριθμός των ελεύθερων επαγγελματιών που έχουν  οριστικοποιήσει την ένταξή τους στις 120 δόσεις, ρυθμίζοντας χρέη ύψους περίπου 160 εκατ. ευρώ. Ακόμη μικρότερη είναι η συμμετοχή των αγροτών, καθώς μόλις 3.800 έχουν ενταχθεί στη ρύθμιση, που θα παραμείνει ανοικτή, εφόσον δεν δοθεί κάποια παράταση, έως τις 30 Σεπτεμβρίου.

Μεγάλες είναι οι καθυστερήσεις στην επεξεργασία των στοιχείων και την βεβαίωση των οφειλών, στις περιπτώσεις των αυτοαπασχολούμενων. Και αυτό, γιατί αφενός δεν έχει μεταφερθεί και πιστοποιηθεί στο ΚΕΑΟ το σύνολο των οφειλετών από το πρώην Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολούμενων. Συγκεκριμένα, οι γιατροί από το πρώην ΤΣΑΥ και οι μηχανικοί από το πρώην ΤΣΜΕΔΕ δυσκολεύονται να ενταχθούν στη ρύθμιση. Η καθυστέρηση είναι σημαντική, σε ορισμένες δε, περιπτώσεις ξεπερνά τις 10 με 15 ημέρες, η επεξεργασία των στοιχείων για το ύψος των οφειλών.

Ένα επίσης σημαντικό πρόβλημα που συναντάται στο σύνολο των μη μισθωτών, είναι ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των εισφορών με βάση τα εισοδήματα του 2017 και 2018. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όσοι έχουν οφειλές τα συγκεκριμένα έτη να μην μπορούν να υπολογίσουν το πραγματικό ποσό που χρωστούν. Στην πράξη, το ύψος της οφειλής και της δόσης ενδέχεται να αλλάξει, μετά την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης των εισφορών που οφείλονται, με βάση το εισόδημα του 2017.

Παράλληλα, το ΚΕΑΟ σε αρκετές περιπτώσεις δεν έχει ακόμη βεβαιώσει οφειλές που δημιουργήθηκαν εντός του 2018. Και βέβαια, ένα σημαντικό πρόβλημα που αφορά κυρίως τους μη μισθωτούς οφειλέτες που βρίσκονται κοντά στην ηλικία συνταξιοδότησης, είναι το πώς θα ληφθεί η απόφαση για τον επανυπολογισμό της οφειλής ή όχι.

Αναλυτικά, όπως επισημαίνει ο κ. Μπούρλος, ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ για 36 έτη, με βασική οφειλή 19.996 ευρώ (μη καταβολή εισφορών για 48 μήνες) που μαζί με τις επιβαρύνσεις ύψους 8.833 ευρώ ανέρχεται πλέον σε 28.829 ευρώ, χωρίς επανυπολογισμό θα μειώσει την οφειλή του σε 21.321 ευρώ. Θα λάβει σύνταξη 760 ευρώ το μήνα, η δόση που θα του παρακρατείται για 120 μήνες θα είναι 226,14 ευρώ, με αποτέλεσμα για τα επόμενα 10 χρόνια να λαμβάνει σύνταξη της τάξης των 533,86 ευρώ. Ο ίδιος ασφαλισμένος, εάν επιλέξει τον επανυπολογισμό, θα δει την συνολική οφειλή του να περιορίζεται στα 8.858 ευρώ (8.301,6 βασική οφειλή συν 557 ευρώ επιβαρύνσεις), θα του οριστεί σύνταξη της τάξης των 690 ευρώ και μετά την παρακράτηση δόσης ύψους 93,90 ευρώ, θα λαμβάνει το ποσό των 596 ευρώ, ήτοι 62,14 ευρώ επιπλέον απ’ ό,τι χωρίς τον επανυπολογισμό.

Βέβαια, να σημειωθεί εδώ ότι η σύνταξη αυτή θα είναι μόνο για 10 χρόνια. Όπως και ότι δεν τίθεται πάντα θέμα επιλογής, καθώς για τους περισσότερους ασφαλισμένους, η ένταξη στη ρύθμιση αποτελεί τη μοναδική λύση που έχουν.