Πώς ξεμπλοκάρει η συνταξιοδότηση στην παράλληλη ασφάλιση

Τη δυνατότητα να... «σβήσουν» χρέη και χρόνο ασφάλισης σε ένα από τα τουλάχιστον δύο Ταμεία που είχαν ασφαλιστεί έως το 2016, προκειμένου να λάβουν σύνταξη από το άλλο, εφόσον πληρούν αυτοτελώς τις προϋποθέσεις, προβλέπει έγγραφο του ΕΦΚΑ.

Με αφορμή ερωτήματα ασφαλισμένων για την αντιμετώπιση των συνταξιοδοτικών τους αιτημάτων, στα οποία θεμελιώνεται αυτοτελές δικαίωμα σε ένα Ταμείο, ενώ παράλληλα εκκρεμεί οφειλή από ασφαλιστικές εισφορές σε άλλο, το γενικό έγγραφο του Ενιαίου Φορέα ξεκαθαρίζει ότι υπάρχει η δυνατότητα μη συνυπολογισμού του χρόνου που δεν επιθυμούν. Ξεκαθαρίζει βέβαια ότι τα χρέη εξακολουθούν να υφίστανται, όμως ο ασφαλισμένος μπορεί να λάβει σύνταξη από το άλλο Ταμείο. Βασική προϋπόθεση είναι επίσης να μην υπάρχει χρόνος ασφάλισης στο Ταμείο που έχουν δημιουργήσει τα χρέη, μετά τη λειτουργία του ενιαίου ΕΦΚΑ, ήτοι από την 1η Ιανουαρίου 2017 και εφεξής.

Το έγγραφο επισημαίνει επίσης ότι ο νόμος Κατρούγκαλου (Ν.4387/2016) δίνει το δικαίωμα στους ασφαλισμένους με διαδοχική ασφάλιση να επιλέξουν τον συνυπολογισμό ή μη του χρόνου διαδοχικής ασφάλισης που έχουν διανύσει σε κάποιο από τα ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ.

Και στην περίπτωση της διαδοχικής ασφάλισης βέβαια, υπάρχει η προϋπόθεση ότι μετά την 1/1/2017 δεν θα ασφαλίζονται στον ενιαίο Φορέα για δραστηριότητα που υπάγεται στην ασφάλιση του αντίστοιχου πρώην ταμείου, του οποίου δεν επιθυμεί τον συνυπολογισμό. Υπογραμμίζει δε ότι δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε εντασσόμενου Ταμείου. Και επισημαίνει πως χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί στον ΕΦΚΑ από 1/1/2017 και μετά θα λαμβάνεται υπόψη υποχρεωτικά τόσο για τη θεμελίωση όσο και για τον υπολογισμό του ποσού της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης.

Για την πληρέστερη κατανόηση της περίπτωσης, το έγγραφο παραθέτει και παράδειγμα, για ασφαλισμένο που θεμελιώνει αυτοτελές συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις διατάξεις της νομοθεσίας του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, με χρόνους ασφάλισης από το 1983 έως το 2016 καθώς και ασφάλιση στον ΕΦΚΑ το διάστημα 2017-2018 ως μισθωτός. Ο ασφαλισμένος μπορεί να υποβάλει αίτημα συνταξιοδότησης χωρίς τον συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισής του στον τ. ΟΑΕΕ (ασφαλισμένος έως το 2014), στον οποίο εκκρεμούν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές.

Οι περιπτώσεις αναπηρίας

Εν τω μεταξύ, εγκύκλιος του ΕΦΚΑ ορίζει τη δυνατότητα αποπληρωμής των οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία σε έως 60 μηνιαίες δόσεις, στο πλαίσιο της πάγιας ρύθμισης που θα ισχύει από την 1η Οκτωβρίου 2019, και για τους δικαιούχους σύνταξης αναπηρίας.

Στο μεσοδιάστημα, οι δικαιούχοι αναπηρικής σύνταξης, με οφειλές, μπορούν να υποβάλλουν αίτημα συνταξιοδότησης μετά την υπαγωγή τους στη νέα ρύθμιση οφειλών των έως 120 δόσεων. Η πρώτη δόση θα παρακρατηθεί κατά τον πρώτο μήνα απονομής της σύνταξης, ενώ το ελάχιστο ποσό της δεν μπορεί να υπολείπεται των 50 ευρώ.

Ειδικά για την πάγια ρύθμιση, η εγκύκλιος προβλέπει:

α) Για τις συντάξεις αναπηρίας ορισμένου χρόνου ανεξαρτήτως διάρκειας, το ποσό της μηνιαίας δόσης προκύπτει από τη διαίρεση του ποσού που δύναται να παρακρατηθεί με τον μέγιστο αριθμό των 60 δόσεων.

β) Εάν μετά από νέα κρίση της υγειονομικής επιτροπής η σύνταξη παραταθεί εκ νέου αλλά με συντάξιμο ποσοστό μικρότερο από την προηγούμενη κρίση, το ποσό της μηνιαίας δόσης επανυπολογίζεται.

γ) Εάν το συνταξιοδοτικό δικαίωμα δεν παραταθεί, το υπόλοιπο της οφειλής (κεφάλαιο και τόκοι), όπως αυτή είχε προσδιοριστεί κατά την ημερομηνία αίτησης συνταξιοδότησης, γνωστοποιείται στον συνταξιούχο με σχετικό έγγραφο οφειλής και αναζητείται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Για παράδειγμα:

Ασφαλισμένος που θα υποβάλει αίτηση για σύνταξη αναπηρίας στις 5 Οκτωβρίου 2019, με χρόνο ασφάλισης μόνον του πρώην ΟΑΕΕ, κρίνεται από την Υγειονομική Επιτροπή του ΚΕΠΑ με ποσοστό αναπηρίας 80% για ορισμένο χρονικό διάστημα 24 μηνών, με αρχική οφειλή 20.000 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή, εκδίδεται συνταξιοδοτική απόφαση με παρακράτηση της οφειλής σε 60 μηνιαίες δόσεις (20.000 ευρώ/60= 333,33 ευρώ).

1) Εάν ο ίδιος συνταξιούχος κριθεί για παράταση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος από την Υγειονομική Επιτροπή του ΚΕΠΑ για άλλους 12 μήνες με το ίδιο ποσοστό αναπηρίας 80%, εκδίδεται απόφαση παράτασης συνταξιοδότησης και η παρακράτηση της οφειλής συνεχίζεται, όπως είχε οριστεί στην αρχική απόφαση συνταξιοδότησής του, για άλλους 12 μήνες.

2) Εάν ο ίδιος συνταξιούχος κριθεί για νέα παράταση από την Υγειονομική Επιτροπή του ΚΕΠΑ για 12 μήνες με ποσοστό αναπηρίας 67%, δικαιούται μικρότερο ποσό σύνταξης. Από την οφειλή του έχει ήδη εξοφληθεί το ποσό των 11.999,88 ευρώ (36*333,33 ευρώ) και το υπόλοιπο της οφειλής ανέρχεται στο ποσό των 8.000,12 ευρώ, το οποίο θα πρέπει να παρακρατηθεί σε 60 μηνιαίες δόσεις (8.000,12 ευρώ/60=133,34 ευρώ). Συνεπώς, κατά τη διάρκεια των 12 παραπάνω μηνών, έχουν κρατηθεί (133,34 ευρώ*12=1.600,08 ευρώ).

3) Εάν ο ίδιος συνταξιούχος, μετά από νέα υγειονομική κρίση του ΚΕΠΑ, λαμβάνει μη συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας, εκδίδεται απορριπτική απόφαση σύνταξης. Το ποσό οφειλής που υπολείπεται, ύψους 6.400,04 ευρώ (20.000 ευρώ-11.999,88 ευρώ-1.600,08 ευρώ), γνωστοποιείται στον συνταξιούχο με έγγραφο οφειλής, με δίμηνη προθεσμία καταβολής, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Σε περίπτωση μη καταβολής του ποσού, τότε αυτό, βεβαιώνεται στο ΚΕΑΟ.