Προθεσμία έως και τρεις μήνες μετά την έκδοση της συνταξιοδοτικής απόφασης για κύρια σύνταξη από τον ΕΦΚΑ έχουν οι ασφαλισμένοι, προκειμένου να καταθέσουν αίτηση και για επικουρική σύνταξη. Μάλιστα, το δικαίωμά τους για επικουρική σύνταξη θα ξεκινά από την ημερομηνία έναρξης καταβολής της κύριας σύνταξης. Υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις.
Διευκρινίσεις για την έναρξη και τη λήξη του δικαιώματος συνταξιοδότησης στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) δίνονται με εγκύκλιο που υπογράφει ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος. Εκεί, ξεκαθαρίζεται ότι οι ρυθμίσεις αφορούν στο σύνολο των ασφαλισμένων, ανεξάρτητα από το ποιο Ταμείο προέρχονται, εφόσον έχουν υποβάλει αίτηση από τις 4 Δεκεμβρίου του 2018 (ημερομηνία έναρξης του νόμου 4578/2018) και μετά. Να σημειωθεί ότι στο παρελθόν, η έναρξη και λήξη της συνταξιοδότησης καθοριζόταν από τις καταστατικές διατάξεις κάθε ενταχθέντος στο ΕΤΕΑΕΠ Ταμείου, με αποτέλεσμα να υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση μεταξύ των ασφαλισμένων, ανά τομέα, κλάδο ή ταμείο.
Πλέον, όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας, ορίζονται τα εξής:
1. Για την άσκηση του δικαιώματος επικουρικής σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου, απαιτείται η υποβολή σχετικής αίτησης στο ΕΤΕΑΕΠ.
2. Βασική προϋπόθεση για την έναρξη καταβολής της επικουρικής σύνταξης είναι η προηγούμενη συνταξιοδότηση από τον ΕΦΚΑ, για κύρια ασφάλιση.
Να σημειωθεί εδώ ότι οι ασφαλισμένοι του ΕΤΕΑΕΠ δικαιούνται σύνταξης, εφόσον θεμελιώνουν αντίστοιχο δικαίωμα συνταξιοδότησης στον φορέα κύριας ασφάλισής τους και έχουν συμπληρώσει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης. Η δε καταβολή της αρχίζει από την πρώτη του επόμενου της υποβολής της σχετικής αίτησης μήνα, υπό την προϋπόθεση ότι κατά την ημερομηνία αυτή πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις (συνταξιοδότηση από φορέα κύριας ασφάλισης και προϋποθέσεις χορήγησης επικουρικής σύνταξης), διαφορετικά από την πρώτη ημέρα του μήνα που έπεται εκείνου κατά τον οποίο πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις.
Προσοχή: Ασφαλισμένοι που, κατά την έναρξη χορήγησης της επικουρικής σύνταξης, συνεχίζουν την απασχόλησή τους ως μισθωτοί ή μη μισθωτοί, διέπονται από τις διατάξεις περί απασχόλησης συνταξιούχων. Στις περιπτώσεις αυτές δεν απαιτείται η διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας και η συνέχιση της απασχόλησης δηλώνεται στην αίτηση συνταξιοδότησης.
3. Επικουρική σύνταξη λόγω θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου καταβάλλεται από την πρώτη ημέρα του μήνα που έπεται της ημερομηνίας του θανάτου και δεν μπορεί να ανατρέξει σε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από ένα έτος πριν από το τέλος του μήνα που υποβάλλεται η αίτηση συνταξιοδότησης, εφόσον βέβαια συντρέχει συνταξιοδότηση για την ίδια αιτία από τον φορέα κύριας ασφάλισης (ΕΦΚΑ).
Προσοχή όμως: Ο νόμος του 2018 (Ν.4578/2018) δίνει τη δυνατότητα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης από το ΕΤΕΑΕΠ, μέσα σε τρεις μήνες από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης για απονομή κύριας σύνταξης από τον ΕΦΚΑ. Η καταβολή μάλιστα της επικουρικής σύνταξης λόγω γήρατος, θανάτου ή αναπηρίας από το ΕΤΕΑΕΠ, αρχίζει από την ημερομηνία έναρξης καταβολής της κύριας σύνταξης, εφόσον κατά την ημερομηνία αυτή πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση επικουρικής σύνταξης.
Όπως διευκρινίζει το υπουργείο Εργασίας, η διάταξη αυτή κρίθηκε σκόπιμη, καθώς εφαρμόζεται ήδη στην πλειοψηφία των ασφαλισμένων του ΕΤΕΑΕΠ, βάσει των καταστατικών διατάξεων των πρώην ταμείων ΕΤΕΑΜ και ΤΕΑΔΥ. Στόχος είναι η προστασία των ασφαλισμένων του ΕΤΕΑΕΠ, οι οποίοι, λόγω άγνοιας ή ελλιπούς πληροφόρησης, δεν υποβάλλουν ταυτόχρονα με την αίτηση για κύρια σύνταξη και αίτηση για επικουρική σύνταξη, αν και πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις.
Αντίστοιχα, το δικαίωμα σε επικουρική σύνταξη λήγει: α) στη σύνταξη λόγω γήρατος, στο τέλος του μήνα κατά τον οπoίο επήλθε ο θάνατος του συνταξιούχου, β) στη σύνταξη λόγω θανάτου, στο τέλος του μήνα κατά τον οποίο επήλθε ο θάνατος του δικαιούχου ή τελέστηκε γάμος ή συνάφθηκε σύμφωνο συμβίωσης ή έπαυσε η απαιτούμενη ανικανότητα για εργασία, με νεότερη κρίση της υγειονομικής επιτροπής, ή συμπληρώθηκε το όριο ηλικίας λήξης του δικαιώματος.
Οι ρυθμίσεις εφαρμόζονται για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί από τις 4/12/2018 και μετά. Όμως, η νεότερη νομοθεσία καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς περιπτώσεις (συμπεριλαμβανομένων των μη οριστικών αποφάσεων συνταξιοδότησης, επί των οποίων έχει ασκηθεί ένσταση) που έχουν υποβληθεί από ασφαλισμένους που προέρχονται από πρώην ταμεία που ίσχυε δυσμενέστερο καθεστώς (ΤΕΑΥΕΚ, ΤΕΑΠΟΖΟ και ΤΕΑΥΝΤΠ).