Παρά τις πιέσεις των δανειστών και τις συχνές διαρροές για τις δύσκολες στιγμές που περνάει σε κάθε επίσκεψη των εκπροσώπων τους ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης, η 35ετής παραχώρηση της Εγνατίας Οδού πάει από χρόνο σε χρόνο.
Οι δεσμευτικές προσφορές στον διαγωνισμό που προωθεί το ΤΑΙΠΕΔ, από το 2012 (τότε είχε αρχίσει η προετοιμασία) μετατίθενται πλέον για το 2020, καθώς έχουν ανακύψει νέα ζητήματα και καθυστερήσεις. Επιπλέον βρισκόμαστε σε εκλογική χρονιά και ουδείς θέλει να ενεργοποιήσει αποφάσεις που θα προκαλέσουν αντιδράσεις, όπως η αναπροσαρμογή της χιλιομετρικής χρέωσης για τα διόδια της Εγνατίας Οδού στο 0,05 ευρώ ανά χιλιόμετρο για τα Ι.Χ., από 0,03 ευρώ ανά χιλιόμετρο που είναι σήμερα.
Αν και βρέθηκε διευθύνων σύμβουλος για την Εγνατία Οδός Α.Ε., ο πρώην επικεφαλής της ΓΑΙΑΟΣΕ Θαν. Σχίζας, μέχρι σήμερα το νέο διοικητικό συμβούλιο δεν έχει συνεδριάσει σε πλήρη σύνθεση, αφού δεν έχει επιλεγεί πρόεδρος. Το αρχικό σχέδιο για διατήρηση του σημερινού προέδρου Απ. Αντωνούδη σκόνταψε στην αξιολόγηση.
Επιπλέον, έχει προκύψει νέο σοβαρό ζήτημα με το ποιος εισπράττει τα διόδια, καθώς συνεχίζεται η δικαστική διαμάχη μεταξύ της Εγνατία Οδός ΑΕ και της Τράπεζας Πειραιώς. Η τελευταία κέρδισε πρόσφατα απόφαση ασφαλιστικών μέτρων και πλέον εισπράττει το σύνολο των εσόδων της εταιρείας από τους 12 σταθμούς διοδίων που λειτουργούν στον οδικό άξονα, μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης που αναμένεται τον Οκτώβριο.
Από τις αρχές του χρόνου μέχρι την πρόσφατη απόφαση επί των ασφαλιστικών μέτρων, η τράπεζα έπαιρνε το 50% των εσόδων από οκτώ σταθμούς διοδίων και έμεναν οι υπόλοιπες εισπράξεις για την Εγνατία Οδός ΑΕ. Η Τράπεζα Πειραιώς διεκδικεί από την εταιρεία πρόσθετο ποσό που φτάνει τα 50 εκατ. ευρώ, με βάση παλαιότερη δανειακή σύμβαση.
Σήμερα στην Εγνατία Οδό και στους κάθετους άξονες λειτουργούν δώδεκα μετωπικοί σταθμοί διοδίων και συγκεκριμένα οι σταθμοί Τύριας (τιμή διοδίου για Ι.Χ. 2,10 ευρώ), Παμβώτιδας (1,20 ευρώ), Μαλακασίου (2,10 ευρώ), Πολυμύλου (2,40 ευρώ), Μαλγάρων (1,20 ευρώ), Ανάληψης (2,40 ευρώ), Μουσθένης (2,40 ευρώ), Ιάσμου (1,90 ευρώ), Μέστης (1,70 ευρώ), Ιεροπηγής (2,10 ευρώ), Ευζώνων (1,80 ευρώ) και Προμαχώνα (2,40 ευρώ).
Η συμφωνία με τους δανειστές προβλέπει την κατασκευή 18 μετωπικών και 20 πλευρικών σταθμών διοδίων και συνεπώς η εταιρεία χρειάζεται ρευστότητα (που δεν έχει αφού τα έσοδα από τα διόδια πάνε στην τράπεζα), για να προχωρήσει η κατασκευή τους. Η κατασκευή των πλευρικών σταθμών, καθώς και δύο μετωπικών (σε Σιάτιστα και Αρδάνιο) έχει ενταχθεί στις δύο συμβάσεις ελαφριάς συντήρησης του αυτοκινητοδρόμου μέχρι το 2020, που είχε υπογράψει η ΑΚΤΩΡ. Και στις δύο συμβάσεις υπήρχε πρόβλεψη για την κατασκευή των συγκεκριμένων σταθμών, αν η διοίκηση της Εγνατία Οδός ΑΕ ασκήσει τα σχετικά δικαιώματα προτίμησης όπως και έπραξε.
Ο πρόεδρος της εταιρείας είχε δηλώσει πρόσφατα πως η κατασκευή των διοδίων θα ξεκινήσει ακόμα και μέσα στον Μάιο, με στόχο να ολοκληρωθεί εντός του έτους, κάτι που θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο. Οσο για τα σχέδια μεταφοράς του μετωπικού σταθμού των Μαλγάρων σε άλλη θέση, φαίνεται πως εξετάζονται χωρίς να έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις.
Πρόσφατα το διοικητικό συμβούλιο της Εγνατίας κατακύρωσε στην «Αττικές Διαδρομές», που διαχειρίζεται τα διόδια της Αττικής Οδού, τη σύμβαση για τη διαχείριση και λειτουργία των διοδίων στον οδικό άξονα. Η «Αττικές Διαδρομές» ήταν ο προσωρινός μειοδότης του έργου με έκπτωση 31% και προσφορά 25,9 εκατ. ευρώ.
Στα άλλα μέτωπα του έργου, προχωρά η πιστοποίηση των σηράγγων από την αρμόδια αρχή, αλλά καθυστερεί η έγκριση της νέας τιμολογιακής πολιτικής από τη Γενική Διεύθυνση Μεταφορών (DG Move) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το μεγάλο ζήτημα είναι, πάντως, τόσο η λειτουργία των νέων σταθμών διοδίων, θέμα για το οποίο αντιδρούν οι τοπικές αρχές, όσο και η ενεργοποίηση της κοινής υπουργικής απόφασης Χρ. Σπίρτζη και Ευκλ. Τσακαλώτου για την αύξηση της χιλιομετρικής χρέωσης στα διόδια στο 0,05 ευρώ το χιλιόμετρο από 0,03 ευρώ σήμερα.
Στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ έχουν περάσει στο δεύτερο στάδιο επτά σχήματα και συγκεκριμένα τα εξής:
1. ANAS International Enterprise S.p.A.
2. FREYJA HOLDINGS SARL [Macquarie European Infrastructure Fund 5 L.P. / Macquarie European Infrastructure Fund 5 SCSp]
3. ROADIS Transportation Holding S.L.U. - ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.
4. SICHUAN COMMUNICATIONS INVESTMENT GROUP CO., LTD - DAMCO ENERGY S.A.
5. VINCI HIGHWAYS S.A.S - VINCI CONCESSIONS S.A.S - MYTILINEOS HOLDINGS S.A.
6. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. - EGIS PROJECTS S.A.
7. ΔΙΟΛΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΑΤΕ.