Ταμεία: Πώς διαμορφώνονται οι τελικές οφειλές μετά το «κούρεμα»

Αύξηση εσόδων στον ΕΦΚΑ κατά 50 εκατ. ευρώ  το 2019 και σωρευτικά 160 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2020 αναμένει το υπουργείο Εργασίας από την επερχόμενη ρύθμιση οφειλών, παρότι περιλαμβάνει, για πρώτη φορά, «κούρεμα» και της αρχικής οφειλής.

Παράλληλα, στο ισοζύγιο εσόδων - εξόδων συνυπολογίζεται και η δυνατότητα συνταξιοδότησης που θα έχουν οι περίπου 80.000 ασφαλισμένοι, κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες, που βρίσκονται με το ένα πόδι πριν από τη συνταξιοδότηση αλλά λόγω οφειλών δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση.

Με την ψήφιση των σχετικών διατάξεων και μετά, οι ασφαλισμένοι αυτοί θα μπορέσουν να υποβάλουν αίτηση, τόσο για ρύθμιση όσο και για συνταξιοδότηση. Καθώς βέβαια ο υπολογισμός της ανταποδοτικής σύνταξης γίνεται με βάση τα εισοδήματα για τα οποία υποβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές, η σύνταξη θα είναι σημαντικά μειωμένη. Άλλωστε, ο επανυπολογισμός είναι εθελοντικός. Εφόσον ο ασφαλισμένος δεν επιθυμεί μείωση της σύνταξης, μπορεί να επιλέξει τη λύση της μείωσης κατά 85% των προσαυξήσεων.

Η διάταξη στο πολυνομοσχέδιο είναι ξεκάθαρη. Ο επανυπολογισμός είναι εθελοντικός και αφορά οφειλές μη μισθωτών, του πρώην ΟΑΕΕ και πρώην ΕΤΑΑ, που δημιουργήθηκαν την περίοδο  2002 -2016. Βάσει του νέου υπολογισμού, είναι ο κατώτατος μισθός του 2018, ήτοι τα  586,08 ευρώ. Συνεπώς, για το διάστημα που οι οφειλές επανυπολογίζονται, το μηνιαίο χρέος δεν θα ξεπερνά τα 157 ευρώ  για ασφαλισμένο του πρώην ΟΑΕΕ, 222 ευρώ ανά οφειλόμενο μήνα για δικηγόρους και μηχανικούς και 181 ευρώ ανά οφειλόμενο μήνα για γιατρούς.

Από το υπουργείο Εργασίας εκτιμούν ότι το «κούρεμα» της συνολικής οφειλής (αρχικής συν πρόστιμα-προσαυξήσεις)  μεσοσταθμικά ανέρχεται σε 65%. Το υπόλοιπο 35% θα μπορεί να ρυθμιστεί σε έως 120 δόσεις.

Μάλιστα, στο νέο αυτό σχήμα θα μπορούν να ενταχθούν όλα τα  νομικά και φυσικά πρόσωπα, ανεξάρτητα από την ύπαρξη εμπορικής ιδιότητας, από το εάν έχουν προχωρήσει στη διακοπή της επιχειρηματικής δραστηριότητάς τους ή στην  αλλαγή ιδιότητας, ενώ εντάσσονται κάθε είδους οφειλές, όπως χρέη από αχρεωστήτως καταβληθείσες παροχές.

Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η ρύθμιση για τους περίπου 80.000 μη μισθωτούς που είναι άνω των 62 ετών, έχουν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, δεν μπορούν όμως να βγουν στη σύνταξη εξαιτίας οφειλών. Σήμερα, το σύστημα δίνει τη δυνατότητα συνταξιοδότοσης για όσους έχουν χρέη έως 20.000 ευρώ στον πρώην ΟΑΕΕ, 15.000 ευρώ στο πρώην ΕΤΑΑ και 4.000 ευρώ στον πρώην ΟΓΑ.

Στο σχέδιο νόμου προβλέπεται μάλιστα ότι για τους αγρότες, το όριο της οφειλής που επιτρέπει τη συνταξιοδότηση με παρακράτηση από τη σύνταξη αυξάνεται στις 6.000 ευρώ. Σύμφωνα με τους ειδικούς, περίπου 30.000 αγρότες είναι αυτοί που έχουν εγκλωβιστεί στα χρέη και πλέον θα μπορέσουν να λάβουν σύνταξη. Προσοχή: Για τους αγρότες δεν προβλέπεται δυνατότητα επανυπολογισμού. Όμως, προβλέπεται διαγραφή των προσαυξήσεων, ήτοι «κούρεμα» 100%.

Παραδείγματα επανυπολογισμού

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Εργασίας, οφειλή ελεύθερου επαγγελματία που σήμερα ανέρχεται σε 24.400 ευρώ, μετά τον επανυπολογισμό και τη μείωση των προσαυξήσεων μειώνεται κατά 66% και πέφτει στις 8.150 ευρώ, και ο οφειλέτης καλείται να πληρώσει 68 ευρώ μηνιαία δόση, για 10 χρόνια.

Αρχική οφειλή της τάξης των 33.600 ευρώ μειώνεται 67,1% και μετά τον επανυπολογισμό και το κούρεμα των προστίμων περιορίζεται σε 11.050, που αντιστοιχεί σε 120 δόσεις των 92 ευρώ.

Γιατρός με χρέη προς το πρώην ΕΤΑΑ, με παλαιά οφειλή της τάξης των 35.400 ευρώ, μετά τον επανυπολογισμό και τη ρύθμιση, καλείται να διακανονίσει ποσό της τάξης των 11.300 ευρώ, μειωμένο κατά 66,6% σε σχέση με το αρχικό. Η δόση ορίζεται σε 94,16 ευρώ τον μήνα, για 120 μήνες.

Μηχανικός με οφειλές 63.400 ευρώ, μετά τον επανυπολογισμό της αρχικής οφειλής και μείωση των προσαυξήσεων, καλείται να πληρώσει 19.600 ευρώ (-69,1%), με δόσεις της τάξης των 163,3 ευρώ τον μήνα για 10 χρόνια.

Τέλος, αγρότης,  με οφειλή της τάξης των 3.500 ευρώ που αντιστοιχεί σε 24 μήνες μη καταβαλλόμενων εισφορών, θα έχει κούρεμα των προσαυξήσεων που υπολογίζονται σε 521 ευρώ, κατά 100%. Συνεπώς, η νέα του οφειλή θα είναι της τάξης των 30 ευρώ τον μήνα, για 100 μήνες.  

Πίνακες υπουργείου Εργασίας