Τουρισμός: Υποτονικές κρατήσεις φέρνουν... παράταση εκπτώσεων

Booking…anorexia! Αυτός ο όρος αποδίδει, ίσως με τη μεγαλύτερη ακρίβεια, τη μέχρι στιγμής εικόνα των κρατήσεων για διακοπές στην Ελλάδα το φετινό καλοκαίρι.

Η «ανορεξία» κρατήσεων αποδίδεται από παράγοντες και επιχειρηματίες της ελληνικής ξενοδοχειακής αγοράς σε ένα «κοκτέιλ» αιτίων που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:

- Τις ειδικές συνθήκες που διαμορφώνονται φέτος στην ευρωπαϊκή ταξιδιωτική αγορά εξαιτίας της προεκλογικής περιόδου των Ευρωεκλογών.

- Την αβεβαιότητα που αιωρείται πάνω από τη βρετανική αγορά εν αναμονή των εξελίξεων στη διαδικασία του Brexit.

- Τον… καλό τους τον καιρό (σ.σ που απόλαυσαν οι Ευρωπαίοι τον Απρίλιο) σε αντιδιαστολή με τις καταιγίδες και πλημμύρες που έπληξαν το ίδιο διάστημα, δημοφιλείς ελληνικούς προορισμούς όπως η Κρήτη.

- Οι «αρρυθμίες» σε μια σειρά δυναμικών αγορών της ανατολικής Ευρώπης

- Στο γεγονός πως «η τιμή μετράει πολύ», πλέον, στο ζύγι που κάνουν οι Ευρωπαίοι πριν αποφασίσουν που θα ταξιδέψουν.

Η «ανορεξία» κρατήσεων που αναφέρουν ξενοδοχειακές πηγές απ’ όλη τη χώρα, φαίνεται πως εκδηλώνεται με πανομοιότυπα κλινικά «συμπτώματα»: υποτονικοί ρυθμοί κρατήσεων οι οποίοι εμφανίζονται να υστερούν, όχι αμελητέα, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο των τελευταίων χρόνων. Παρά το γεγονός πως η περίοδος εκπτώσεων για προκρατήσεις (early bookings) παρατάθηκε μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού!

Μιλώντας στο Euro2day.gr ο Γρηγόρης Τάσιος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) κάνει λόγο για «κακό Μάϊο» ο οποίος θα μπορούσε να ισοσκελιστεί μόνο από έναν πολύ καλό Οκτώβριο. Χωρίς να υπάρχουν ακόμα ενδείξεις ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο. Ο ίδιος επισημαίνει πως, μέχρι στιγμής, έχει πουληθεί το 70% των διαθέσιμων δωματίων στα ξενοδοχεία για το τετράμηνο αιχμής της τουριστικής κίνησης Ιουνίου-Σεπτεμβρίου.

Ξενοδοχειακές πηγές χαρακτηρίζουν «χαλαρούς» τους μέχρι στιγμής ρυθμούς κρατήσεων από το εξωτερικό με αποτέλεσμα να καταγράφεται υστέρηση σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, σχεδόν από το σύνολο των ευρωπαϊκών αγορών. Ο επικεφαλής της ΠΟΞ επιβεβαιώνει τις πιο πάνω εκτιμήσεις, σημειώνοντας πως οι κρατήσεις εξακολουθούν να κινούνται με «συντηρητικούς ρυθμούς» παρά το γεγονός πως έχει παραταθεί μέχρι τα τέλη Μαϊου η περίοδος εκπτώσεων (σ.σ έως 25%) για κρατήσεις που θεωρούνται έγκαιρες (early bookings). Ας σημειωθεί πως η συγκεκριμένη περίοδος εκπτώσεων ολοκληρώνεται τυπικά στις 31 Ιανουαρίου και τα τελευταία χρόνια παρατείνονταν μέχρι και τα τέλη Μαρτίου.

Ξενοδόχοι δημοφιλών προορισμών με τους οποίους επικοινώνησε το Euro2day.gr σημείωναν πως είναι η πρώτη φορά μετά από χρόνια που παρατείνεται τόσο πολύ η περίοδος προκρατήσεων. Προεξοφλούν, ταυτόχρονα, πως η εξέλιξη αυτή θα αποτυπωθεί αναπόφευκτα και στα φετινά έσοδα των ξενοδοχείων.

Η παρατεταμένη περίοδος εκπτώσεων, σύμφωνα με τον Γρ. Τάσιο, έχει ήδη «εξαφανίσει» τις αυξήσεις τιμών 3-5% που εξασφάλισαν οι ξενοδόχοι στα συμβόλαια που υπέγραψαν πέρυσι με τους τουρ οπερέϊτορ για το 2019. Εκτιμά, μάλιστα, πως οι τιμές διάθεσης των δωματίων κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα από πέρυσι.

Ξενοδοχειακές πηγές εξηγούν πως, πρακτικά, η περίοδος μετά τον Μάϊο θεωρείται αγορά κρατήσεων της τελευταίας στιγμής (last minute bookings). Επισημαίνουν, ωστόσο, πως ενώ προηγούμενα χρόνια οι κρατήσεις αυτής της περιόδου γίνονταν έως και μια βδομάδα πριν το ταξίδι, τώρα ο χρόνος έχει αυξηθεί στις 30 μέρες. Αυτό, επειδή οι ταξιδιώτες επιδιώκουν να εξασφαλίσουν την καλύτερη δυνατή τιμή και να ελαχιστοποιήσουν το ρίσκο από τις καιρικές συνθήκες αλλά και εξελίξεις της τελευταίας στιγμής στη χώρα τους. Με αυτά τα δεδομένα, οι ίδιες ξενοδοχειακές πηγές θεωρούν πρακτικά μη αναστρέψιμο το αποτέλεσμα του Μαϊου για τα ξενοδοχεία.

Οι παρατεταμένες εκπτώσεις και η «αρρυθμία» στις κρατήσεις, την ίδια στιγμή, οδηγούν σε έναν άτυπο πόλεμο τιμών μεταξύ των ξενοδοχείων των δύο υψηλότερων κατηγοριών, πέντε και τεσσάρων αστέρων.

Όπως εξηγούν στο Euro2day.gr έμπειρα στελέχη της εγχώριας ταξιδιωτικής αγοράς, στην προσπάθειά τους να αναθερμάνουν τις κρατήσεις τους πολλά ξενοδοχεία πέντε αστέρων έχουν μειώσει τις τιμές τους στα επίπεδα των ξενοδοχείων τεσσάρων αστέρων.

Ενδεικτικά αναφέρουν πως οι τιμές πολλών ξενοδοχείων τεσσάρων αστέρων τον Μάϊο (σ.σ αυτές που δίνονται στους τουρ οπερέϊτορ) διαμορφώνονταν στα επίπεδα των 50-60 ευρώ ανά δωμάτιο με ημιδιατροφή και all inclusive. Οι κρατήσεις τους ωστόσο δεν «ζωηρεύουν», καθώς πολλά καλά ξενοδοχεία πέντε αστέρων σε προορισμούς όπως η Ρόδος φέρονται να μείωσαν τις τιμές τους στα επίπεδα των 60 ευρώ ανά δωμάτιο για διαμονή τον Μάϊο.

Ξενοδοχειακοί πονοκέφαλοι

Οι πονοκέφαλοι των ξενοδόχων ενισχύονται από εξελίξεις σε δυναμικά ανερχόμενες αγορές και συνδέονται με ανακατατάξεις στο χώρο των αερομεταφορών αλλά και την αλλαγή πολιτικής των τουρ οπερέϊτορ. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της αγοράς της Πολωνίας η οποία αναβαθμίστηκε σε βασική «δεξαμενή» του ελληνικού τουρισμού τα τελευταία χρόνια.

Οι τουρ οπερέϊτορ της χώρας, ωστόσο, προχώρησαν σε αλλαγή πλάνων η οποία αποτυπώνεται στα συμβόλαια που έχουν υπογράψει με Έλληνες ξενοδόχους. Πιο συγκεκριμένα ζήτησαν από τους ξενοδόχους (σ.σ η συντριπτική πλειοψηφία φέρεται να το δέχθηκε) να μετατρέψουν τα συμβόλαιά τους από «commitment» σε «allotment». Στην πρώτη περίπτωση τα δωμάτια δεσμεύονταν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα με ορισμένη τιμή και ο τουρ οπερέϊτορ είναι υποχρεωμένος να πληρώσει το ξενοδόχο, ανεξάρτητα από το αν χρησιμοποιήσει τα δωμάτια ή όχι. Στη δεύτερη περίπτωση τα δωμάτια δεσμεύονται πιο «χαλαρά» και ο τουρ οπερέϊτορ πληρώνει μόνο για τις διανυκτερεύσεις που πραγματοποιούν πελάτες του.

Υπενθυμίζεται πως Τσέχοι τουρ οπερέϊτορ μειώνουν, ήδη, τα δωμάτια που είχαν δεσμεύσει σε ελληνικά ξενοδοχεία εξαιτίας μείωσης θέσεων σε πτήσεις που είχαν προγραμματιστεί να πραγματοποιηθούν από αεροπλάνα Boeing MAX τα οποία καθηλώθηκα στο έδαφος για τεχνικό έλεγχο.

Η αβεβαιότητα για το Brexit αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο δεύτερος ισχυρότερος τουρ οπερέϊτορ της Ευρώπης, Thomas Cook, επιτείνουν τη «νευρικότητα» των κρατήσεων. Στην αρχή του χρόνου εκφράζονταν η αισιοδοξία επιχειρηματιών του χώρου πως η διαδικασία του Brexit δεν θα επηρεάσει σημαντικά το τουριστικό ρεύμα προς τη χώρα μας.

Ήδη, ωστόσο, σε ελληνικούς προορισμούς όπως η Σύμη οι Βρετανοί είναι «άφαντοι» τον Μάϊο. Όπως αναφέρουν, μάλιστα, τοπικοί επιχειρηματίες, δεν ήρθαν φέτος ακόμα και άνθρωποι που επισκέπτονται σταθερά το νησί κάθε χρόνο. Ενδεικτικό του προβληματισμού των Βρετανών φέτος, δεδομένης της σταθερά υψηλής ζήτησης που καταγράφουν η Τουρκία και οι προορισμοί της βόρειας Αφρικής.

Κλειδί οι ευρωεκλογές

Η προεκλογική περίοδος εν όψει Ευρωεκλογών, αλλά και εθνικών εκλογών (όπως στην περίπτωση της Ισπανίας) έχει παίξει το ρόλο της στην εξέλιξη των κρατήσεων, σύμφωνα με εγχώριους τουριστικούς επιχειρηματίες. Ξενοδοχειακές πηγές εκτιμούν πως οι ευρωεκλογές ενδέχεται να διαμορφώσουν νέα δεδομένα στην ελληνική ταξιδιωτική αγορά. 

Τουριστικοί επιχειρηματίες θεωρούν πως η ολοκλήρωση των ευρωεκλογών και αυτοδιοικητικών εκλογών στην Ελλάδα θα αναθερμάνει τις κρατήσεις των Ελλήνων. Επισημαίνοντας πως σημαντικός αριθμός εν δυνάμει πελατών των ξενοδοχείων εμπλέκεται με διάφορους τρόπους στη διαδικασία των εκλογών.

Ο ΦΠΑ στην εστίαση

Οι ξενοδόχοι, την ίδια στιγμή, αναμένουν τις αντιδράσεις της αγοράς (σ.σ. δηλαδή των ξένων τουρ οπερέϊτορ) στις κυβερνητικές εξαγγελίες που συνδέονται άμεσα με τον τουρισμό όπως η μείωση από 24% σε 13% του ΦΠΑ στις υπηρεσίες εστίασης.

Για την τρέχουσα τουριστική σεζόν οι ξενοδόχοι αναμένουν να διαπιστώσουν δύο πράγματα:

- Από πότε θα επηρεαστούν οι τιμές του τουριστικού πακέτου από τη μείωση του ΦΠΑ εστίασης. Το ενδιαφέρον εντοπίζεται κυρίως στα πακέτα που περιλαμβάνουν διαμονή με καθεστώς all inclusive (σ.σ στην τιμή δωματίου περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων όλα τα γεύματα, ποτά κλπ) και ημιδιατροφής.

- Αν οι τουρ οπερέϊτορ κινηθούν άμεσα για να διεκδικήσουν μέρος της ελάφρυνσης που προκύπτει για τα πακέτα της τρέχουσας τουριστικής περιόδου. Ελάφρυνση η οποία θα καταλήξει στα πακέτα των ξενοδόχων αν δεν ζητήσουν μερίδιο οι τουρ οπερέϊτορ…

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΞ Γρ. Τάσιο, η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση δεν πρόκειται να επηρεάσει την τουριστική κίνηση της χρονιάς που διανύουμε. Εκτίμησε, ωστόσο μιλώντας στο Euro2day.gr, πως η μείωση του ΦΠΑ εστίασης διαμορφώνει συνθήκες να ανοίξει ένας κύκλος πιέσεων από τους τουρ οπερέϊτορ προς τους Έλληνες ξενοδόχους προκειμένου να προχωρήσουν άμεσα σε μείωση των τιμών τους για την τρέχουσα τουριστική περίοδο. Πέραν των εκπτώσεων που, ήδη, γίνονται για κρατήσεις έως τα τέλη Μαϊου.