Συντάξεις: Τα σενάρια επιστροφής αναδρομικών έως €27.000

Τις διαφορετικές ταχύτητες διεκδικούμενων αναδρομικών εξετάζουν αναλυτικά στο οικονομικό επιτελείο καθώς αναζητούν τον πλέον ανώδυνο δημοσιονομικά τρόπο επιστροφής μέρους των αναδρομικών που διεκδικούν 2,5 εκατ. συνταξιούχοι.

Το κόστος είναι τεράστιο. Εκτιμάται ότι μόνο για 10 μήνες αναδρομικών ποσών το κόστος αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ. Εάν δηλαδή η κυβέρνηση επέλεγε να επιστρέψει το σύνολο των διεκδικούμενων ποσών στο σύνολο των συνταξιούχων, μόνο για τους 10 μήνες που μεσολάβησαν από την έκδοση της απόφασης του ΣτΕ έως και την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου, εντός του 2019, θα έπρεπε να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 5,5%. Βέβαια, υπάρχουν και οι συνεχείς δικαστικές αποφάσεις που δικαιώνουν συνταξιούχους, ενώ εσχάτως, στο ζύγι μπαίνουν και τα πολιτικά οφέλη που θα αποκομίσει η κυβέρνηση ενόψει των βουλευτικών εκλογών.

Η... πόρτα για την επιστροφή μέρους των αναδρομικών άνοιξε δια στόματος της αρμόδιας υπουργού Εργασίας Έφης Αχτσιόγλου: παραδέχθηκε ότι υπάρχει ένα κενό διάστημα που δεν καλύπτεται ούτε από την απόφαση του ΣτΕ ούτε από την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, υποστήριξε ότι αυτό είναι το 10μηνο Ιούλιος 2015 - Απρίλιος 2016 και αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση εξετάζει τα δημοσιονομικά περιθώρια προκειμένου να... επουλώσει τις πληγές της κρίσης.

Έσπευσε βέβαια να υπερτονίσει ότι το κόστος μόνο για το 10μηνο αγγίζει τα 4 δισ. ευρώ, φωτογραφίζοντας το μέγεθος της δυσκολίας που έχει η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος κοντά στο 5,5% για να «θεραπευτεί» μόνο αυτό το διάστημα και μόνο για τους συνταξιούχους... Στην πράξη, η κα Αχτσιόγλου άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο επιστροφής, με κάποιον τρόπο, ενός μέρους των αναδρομικών, για το διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της απόφασης του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 και της ψήφισης του νόμου Κατρούγκαλου, τον Μάιο του 2016.

Ξεκινούν από 660 και φθάνουν έως τις 27.000 ευρώ

Το μηνιαίο κόστος των διεκδικούμενων αναδρομικών -εφόσον επιστρέφονταν σε όλους- υπολογίζεται σε 175 εκατ. ευρώ, ήτοι 1,75 δισ. ευρώ για το 10μηνο, δηλαδή 2,1 δισ. τον χρόνο, κι αυτό μόνο από τις περικοπές του 2012 που έχουν κριθεί αντισυνταγματικές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις (ν. 4051 και 4093). Αν προστεθούν και τα δώρα που καταργήθηκαν εντελώς το 2012 (περικοπή που επίσης κρίθηκε αντισυνταγματική το 2015), τότε ο… λογαριασμός φτάνει στο δυσθεώρητο ποσό των 4,2 δισ. τον χρόνο.

Οι μεν περικοπές των συντάξεων αφορούν περίπου 1,2 εκατομμύρια συνταξιούχους, ενώ η κατάργηση των δώρων που είχαν διαμορφωθεί σε σταθερό ποσό 800 ευρώ ετησίως για όλους, αφορά τους πάντες, δηλαδή 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους. Ακόμη και για το 10μηνο, τα 2,5 εκατ. συνταξιούχοι διεκδικούν αναδρομικά ποσά που ξεκινούν από περίπου 650 ευρώ και φθάνουν έως και τις 7.000 ευρώ. Στην περίπτωση που οι διεκδικήσεις φθάνουν έως και τον Δεκέμβριο του 2018, αφορούν δηλαδή 42 μήνες, τα ποσά αγγίζουν ακόμη και τις 27.000 ευρώ για συνταξιούχο με μία κύρια και μία επικουρική.

Τα 660 ευρώ αφορούν κατά κύριο λόγο τους αγρότες, συνταξιούχους του πρώην ΟΓΑ, που με κατώτατη σύνταξη των 330 ευρώ ελάμβαναν μέχρι το 2012 τα πλήρη δώρα. Καθώς η κάθε περίπτωση ασφάλισης είναι μοναδική, υπάρχουν περιπτώσεις συνταξιούχων που διεκδικούν ακόμη μικρότερα ποσά, καθώς ήταν κάτω των 60 ετών και είχαν χάσει τα δώρα από το 2010. Όπως βέβαια υπάρχουν κι αυτοί με περισσότερες από δύο κύριες συντάξεις, που διεκδικούν ακόμη υψηλότερα αναδρομικά...

Όπως άλλωστε υπάρχουν και οι νομικοί που επισημαίνουν πως δεν υπάρχει μόνο ένα διεκδικούμενο διάστημα. Για παράδειγμα, σημειώνουν ότι όσοι συνταξιούχοι είχαν ήδη προσφύγει στη Δικαιοσύνη τον Ιούνιο του 2015, πριν δηλαδή από την έκδοση της απόφασης-βόμβα του ΣτΕ, δικαιούνται, σύμφωνα με την τότε απόφαση, αναδρομικά από το 2013.

Όσοι προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη μετά τον Ιούνιο του 2015 δεν δικαιούνται ποσά για την περίοδο 2013-2015 καθώς το δικαστήριο επικαλείται λόγους δημόσιου συμφέροντος. Γι' αυτούς, σύμφωνα με μια μερίδα δικηγόρων, και εσχάτως σύμφωνα και με την υπουργό Εργασίας, υπάρχει νομικό κενό μεταξύ του Ιουλίου 2015 και του Απριλίου 2016. Στη συνέχεια, τον Μάιο του 2016, ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου μέσω του οποίου εκτιμάται πως υπήρξε συμμόρφωση με την απόφαση του ΣτΕ.

Βέβαια, υπάρχει ισχυρή και η νομική άποψη που θεωρεί ότι διεκδικούμενα είναι τα ποσά από τον Ιούλιο του 2015 έως και τον Δεκέμβριο του 2018, επειδή οι αντισυνταγματικές περικοπές συνέχιζαν να επιβάλλονται στις παλαιές συντάξεις, μέχρι να εμφανιστεί ο επανυπολογισμός, ο οποίος έκανε πρεμιέρα τον Ιανουάριο του 2019.

Και τέλος, υπάρχει η νομική προσέγγιση που υποστηρίζει ότι και με τον επανυπολογισμό δεν υπήρξε συμμόρφωση, καθώς τα ποσά των αντισυνταγματικών περικοπών έχουν «ενσωματωθεί» στον υπολογισμό της προσωπικής διαφοράς. Η τελευταία αυτή νομική άποψη εκτιμά ότι αναδρομικά ποσά διεκδικούνται και εντός του 2019.