Μπόνους μέσω ΔΝΤ για επιπλέον παροχές από την κυβέρνηση

Σε αναζήτηση πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου για το 2019 βρίσκεται η κυβέρνηση, ενώ μετά το Πάσχα και με όχημα το νέο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής της περιόδου 2020-23 αναμένεται να χτίσει ένα νέο αφήγημα παροχών και μόνιμων ελαφρύνσεων μετά τις εκλογές.

Η εκτιμώμενη εξοικονόμηση 150 εκατ. ευρώ από την πρόωρη προεξόφληση 3,7 δισ. ευρώ δανείων του ΔΝΤ προσφέρεται για επικοινωνιακή διαχείριση, αλλά στην πράξη οι δαπάνες τόκων δεν επηρεάζουν το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Τα σχέδια παροχών επανέφερε στο προσκήνιο ο ίδιος ο Πρωθυπουργός. Στη συνέντευξή του (στον Ant1) αναφέρθηκε στην «προοπτική νέου δημοσιονομικού χώρου ακόμα και για το 2019», χώρια από τις δεσμεύσεις μόνιμων ελαφρύνσεων τα επόμενα χρόνια για τις οποίες όπως είπε θα γίνουν συζητήσεις με το οικονομικό επιτελείο μετά το Πάσχα και την επιστροφή του από την Κίνα.

Με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, ο δημοσιονομικός χώρος του 2019 έχει αναλωθεί προκαταβολικά με τον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους όταν προβλέφθηκαν μεταξύ άλλων η μείωση του ΕΝΦΙΑ, οι επιδοτήσεις ενοικίου, δόσεων στεγαστικού δανείου, ασφαλιστικών εισφορών νέων και η μείωση των εισφορών ελευθέρων επαγγελματιών.

Στα τέλη Μαρτίου μάλιστα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος είχε αναφέρει ότι ο δημοσιονομικός χώρος του 2019 έχει ήδη αξιοποιηθεί, κληθείς να απαντήσει στο ενδεχόμενο χορήγησης «Δώρου Πάσχα». Η απάντηση ήταν αρνητική ως προς τη χορήγησή του στη δεδομένη συγκυρία, χωρίς όμως να αποκλείει κατηγορηματικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο στη συνέχεια. Τα σενάρια τώρα επαναφέρουν στο προσκήνιο ενδεχόμενη χορήγηση επιδόματος τύπου 13ης σύνταξης.

Από το τέλος Μαρτίου, όταν ο Δ. Τζανακόπουλος έκανε αναφορά στην εξάντληση του φετινού δημοσιονομικού χώρου, στο δημοσιονομικό πεδίο έχουν μεσολαβήσει:

* νεότερη πρόβλεψη, επίσημη, από το υπουργείο Οικονομικών για πρωτογενές πλεόνασμα 3,9% του ΑΕΠ το 2018, εν όψει των ανακοινώσεων της Eurostat στις 23 Απριλίου και

* υπεραπόδοση εσόδων το πρώτο τρίμηνο του 2019 με τον «αέρα» του τιμήματος επέκτασης παραχώρησης του Ελ. Βενιζέλος το οποίο εισπράχθηκε τελικά φέτος αντί για το 2018.

Σε συνδυασμό με την συγκράτηση δαπανών (πάνω από 1 δισ. ευρώ με φόντο και τις «υπό κατανομή» δαπάνες για αναδρομικά του 2018 που θα πληρώνονταν ενδεχομένως το 2019), το πρωτογενές πλεόνασμα στον κρατικό προϋπολογισμό το πρώτο τρίμηνο είναι πολλαπλάσιο του στόχου, δημιουργώντας ενδεχομένως προσδοκίες για υπέρβαση του στόχου και φέτος.

Την ίδια ώρα, όμως, ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να κατεβάσει ταχύτητα (1,9% προβλέπει η ΤτΕ) ενώ σε εκκρεμότητα παραμένει η δημοσιονομική «βόμβα» των αναδρομικών του ΣτΕ.

Παρ’ όλα αυτά, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού αναζητείται πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος, ενώ όσον αφορά τις υποσχέσεις παροχών για τα επόμενα χρόνια, στους κυβερνητικούς κύκλους καλλιεργούνται σενάρια δημοσιονομικού χώρου 3,5 δισ. ευρώ την ερχόμενη τριετία. Το ποσό είχε μνημονεύσει ο Αλέξης Τσίπρας από το βήμα της ΔΕΘ ως το ελάχιστο μέγεθος δημοσιονομικού χώρου έως το 2022 και σχετικές προβλέψεις ενσωματώνονταν στο τελευταίο Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο, υπό την προϋπόθεση μείωσης του αφορολογήτου το 2020.

Τα δεδομένα, όμως, έχουν αλλάξει. Η κυβέρνηση, δια στόματος Πρωθυπουργού υποστηρίζει ότι δεν πρόκειται να μειωθεί το αφορολόγητο. Το ίδιο αφήνει να εννοηθεί και η ΝΔ με την εκπρόσωπο Τύπου Σοφία Ζαχαράκη να δηλώνει χθες πως θα διαπραγματευτεί με τους εταίρους τη μη μείωσή του.

Εάν πράγματι δεν μειωθεί το αφορολόγητο από το 2020, στο Μεσοπρόθεσμο ανοίγει μια «τρύπα» 1,9 δισ. ευρώ, δημιουργώντας ερωτηματικά για το ποιος θα πληρώσει τελικά το λογαριασμό των νέων παροχών, εφόσον εφαρμοστούν, μετά τις κάλπες.

Σημειώνεται πάντως ότι ήδη η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει για τα επόμενα χρόνια μείωση του κανονικού συντελεστή ΦΠΑ από το 24% στο 22% ( από το 2021), μείωση του πρώτου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων από το 22% στο 20%, νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ αλλά και κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για φορολογούμενους με εισόδημα έως 30.000 ευρώ.