Μπλόκο ΣτΕ στις εξαιρέσεις από την απαγόρευση καπνίσματος σε εσωτερικούς χώρους

Αντισυνταγματικές έκρινε το ΣτΕ τις εξαιρέσεις που θεσπίζει υπουργική απόφαση από την καθολική απαγόρευση του καπνίσματος στους εσωτερικούς χώρους. Ωστόσο την ημέρα δημοσίευσης της απόφασης από το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο, η κυβέρνηση εξέδωσε νέα απόφαση με ακριβώς το ίδιο περιεχόμενο.

Στην απόφαση του ΣτΕ πάντως επισημαίνεται οτι η θέσπιση των εξαιρέσεων, στις οποίες περιλαμβάνονται οι χώροι νυχτερινής διασκέδασης άνω των 300 τ.μ. και τα καζίνο, αφορούν αμιγώς οικονομικούς λόγους και συγκεκριμένα τη βούληση της κυβέρνησης να εισπράττει το τέλος των 200 ευρώ ανα τετραγωνικό μέτρο.

Στο ΣτΕ είχαν προσφύγει η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Μήνυμα Ζωής» και 3 πολίτες ζητώντας να ακυρωθεί η από 18.8.2011 υπουργική απόφαση για τον καθορισμό των όρων και των προϋποθέσεων λειτουργίας των χώρων καπνιζόντων των κέντρων διασκεδάσεως με μουσική άνω των 300 τ.μ. και των καζίνο.

Από 1.9.2010 με το νόμο 3868/2010 επιβλήθηκε απόλυτη απαγόρευση του καπνίσματος στους χώρους των καταστημάτων και τους στεγασμένους υγειονομικού ενδιαφέροντος χώρους, εξαιρουμένων των καζίνο και των κέντρων διασκεδάσεως άνω των 300 τ.μ. με μουσική.

Στη συνέχεια με το νόμο 3986/2011 παρασχέθηκε στα καζίνο και τα κέντρα διασκεδάσεως άνω των 300 τ.μ. η δυνατότητα να δημιουργήσουν κλειστούς ή στεγασμένους χώρους καπνιζόντων μέχρι το ½ του συνολικού εμβαδού του καταστήματος, υπό την προϋπόθεση της καταβολής ετήσιου τέλους 200 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Δηλαδή, θεσπίστηκε εξαίρεση από την απόλυτη απαγόρευση του καπνίσματος στους συγκεκριμένους χώρους, έναντι οικονομικού ανταλλάγματος.

Το Δ΄ Τμήμα του ΣτΕ (πρόεδρος η αντιπρόεδρος Μαρία Καραμανώφ και εισηγητής ο σύμβουλος Επικρατείας Διομήδης Κυριλλόπουλος) στην υπ΄ αριθμ 551/2019 απόφασή του σημειώνει ότι η εξαίρεση θεσπίστηκε βάσει οικονομικού κριτηρίου και μάλιστα του άκαμπτου κριτηρίου της καταβολής 200 ευρώ ανά τ.μ. μέχρι και το ½ του συνολικού εμβαδού του καταστήματος.

Κατά συνέπεια, συνεχίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, όσο μεγαλύτερο είναι το εμβαδόν των κλειστών ή στεγασμένων χώρων των καζίνο και των κέντρων διασκεδάσεως για τους καπνίζοντες, «τόσο μεγαλύτερο όφελος προκύπτει για τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ αντίθετα τόσο λιγότερο εξυπηρετείται ο σκοπός της μείωσης της κατανάλωσης καπνού και της έκθεσης σε αυτόν, στον οποίο αποβλέπει η διεθνής σύμβαση της 21ης Μαΐου 2003 της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας για τον έλεγχο του καπνού» η οποία κυρώθηκε με το νόμος 420/2005.

Στο σκεπτικό της απόφασης επισημαίνεται ότι «η εν λόγω εξαίρεση από την απόλυτη απαγόρευση του καπνίσματος δεν θεσπίστηκε επί τη βάσει κριτηρίων που προκύπτουν από την επίμαχη διεθνή σύμβαση, αλλά αντιθέτως υπαγορεύθηκε από δημοσιονομικούς λόγους, ήτοι λόγους που παρίστανται κατ΄ εξοχην απρόσφοροι για την εξυπηρέτηση των επιδιωκομένων από τη διεθνή σύμβαση σκοπών».

Κατ΄ ακολουθία, τονίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, η διάταξη του άρθρου 45 του νόμου 3986/2011 είναι ανίσχυρη ως αντιβαίνουσα στις διατάξεις της κυρωθείσας με το νόμο 3420/2005 διεθνής σύμβαση, η οποία έχει επαυξημένη ισχύ έναντι κάθε αντίθετης διάταξης της εσωτερικής έννομης τάξης».

Συνεπώς, καταλήγει το ΣτΕ, η προσβαλλόμενη Υ1/ΓΠ/οικ.93828/18.8.2011 κοινή υπουργική απόφαση, όπως τροποποιήθηκε με την υπ΄ αριθμ. Υ1/ΓΠοικ./134274/23.11.2011 κοινή υπουργική απόφαση (των υπουργών Οικονομικών και Υγείας) είναι μη νόμιμη και ως εκ τούτου πρέπει να ακυρωθεί.

Όμως, την ίδια μέρα που δημοσιεύθηκε η επίμαχη ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ, προσέφυγαν και πάλι στο ΣτΕ , η ίδια μη κερδοσκοπική εταιρεία και οι ίδιοι πολίτες, ζητώντας να ακυρωθεί πλέον η νέα απόφαση των ίδιων υπουργών η οποία αντικαθιστά την απόφαση που ακυρώθηκε και έχει ακριβώς το ίδιο περιεχόμενο με την ακυρωθείσα.

Στις 14.1.2019 οι υπουργοί Οικονομικών και Υγείας, εξέδωσαν νέα απόφαση με το ίδιο περιεχόμενο με την απόφαση που ακυρώθηκε (με άλλο φυσικά αριθμό), έτσι ώστε εν όψει της ακυρωτικής απόφασης που θα εξέδιδε το ΣτΕ, να συνεχίζει να εισπράττει παράνομα και αντισυνταγματικά το τέλος των 200 ευρώ ανά τ.μ., μέχρι μετά από χρόνια το ΣτΕ να εκδώσει νέα απόφαση.