Εγνατία Οδός: Το σχέδιο τριπλής παραχώρησης που δεν προχώρησε!

Σχέδιο για παραχώρηση τριών διαφορετικών τομέων της Εγνατίας Οδού και όχι ολόκληρου του οδικού άξονα είχαν επεξεργαστεί στο υπουργείο Υποδομών, αλλά τελικά επικράτησε η άποψη του υπουργείου Οικονομικών για ενιαία σύμβαση παραχώρησης.

Το σχέδιο που τελικά δεν εγκρίθηκε, με αποτέλεσμα να προχωρήσει ο διαγωνισμός που είναι σήμερα σε εξέλιξη εν μέσω μεγάλων καθυστερήσεων, προέβλεπε πως θα παραχωρηθούν τρεις δραστηριότητες σε ιδιώτες:

- Η πρώτη σύμβαση θα αφορούσε τη διαχείριση των διοδίων, κάτι που ήδη συμβαίνει στην Εγνατία Οδό αφού τα διόδια βρίσκονται υπό τη διαχείριση της Αττικά Διόδια, της εταιρείας που διαχειρίζεται και τους σταθμούς διοδίων της Αττικής Οδού.

- Η δεύτερη σύμβαση θα αφορούσε την ελαφριά και βαριά (δεν έχει γίνει ποτέ μέχρι σήμερα) συντήρηση του οδικού άξονα.

- Η τρίτη σύμβαση με ιδιώτη θα αφορούσε «την αξιοποίηση του ενεργειακού δυναμικού» της Εγνατίας Οδού με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και ενεργειακή εξοικονόμηση στον οδοφωτισμό του οδικού άξονα. Το συγκεκριμένο σχέδιο, που είχε επεξεργαστεί η εταιρεία συμβούλων Trek Development, είχε προϋπολογισμό περί τα 70 εκατ. ευρώ και βασίζονταν σε δύο άξονες: Πρώτον, κατά μήκος της Εγνατίας Οδού λειτουργούν σήμερα 90.000 λαμπτήρες φωτισμού, παλαιάς τεχνολογίας ενώ μεγάλο ποσοστό τους αφορά σε φωτισμό σηράγγων που είναι ειδικών προδιαγραφών. Συνεπώς υπάρχει μεγάλο περιθώριο εξοικονόμησης ενέργειας. Επιπλέον παράλληλα με την Εγνατία Οδό (40 μέτρα από κάθε πλευρά του οδικού άξονα έχουν περιέλθει στην κατοχή της Εγνατία Οδός ΑΕ) θα μπορούσαν, σε ορισμένα σημεία, να εγκατασταθούν φωτοβολταϊκά. Στο σχέδιο με τα φωτοβολταϊκά είχε αναφερθεί στο παρελθόν και ο τότε πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ (σήμερα αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας) Στ. Πιτσιόρλας.

Το μοντέλο της τριπλής παραχώρησης της Εγνατίας Οδού δεν προχώρησε τελικά καθώς τόσο η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών όσο και οι σύμβουλοι του ΤΑΙΠΕΔ πρότειναν το μοντέλο της ενιαίας σύμβασης παραχώρησης που τελικά εφαρμόστηκε. Ο υπουργός Υποδομών Χρ. Σπίρτζης δεν σταμάτησε, πάντως, να υποστηρίζει πως το σημερινό μοντέλο δεν πρόκειται να προχωρήσει και πως ο διαγωνισμός δεν θα έχει αίσιο τέλος. Το ίδιο πιστεύουν και κάποιοι από τους επτά ομίλους που συμμετέχουν στο τελικό στάδιο του διαγωνισμού παραχώρησης της Εγνατίας Οδού.

Τα καλά νέα

Πάντως εσχάτως ακούγονται πιο αισιόδοξα μηνύματα για την πρόοδο της διαδικασίας παρά τις πολλές εκκρεμότητες. Το τελευταίο διάστημα όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών, ΤΑΙΠΕΔ και Εγνατία Οδός ΑΕ) έχουν καταφέρει να βρουν ένα modus vivendi για να… ξεκολλήσει ο διαγωνισμός της παραχώρησης για 35 χρόνια. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να πάψει η Εγνατία να είναι… κόκκινο πανί για τους δανειστές και να αποτελεί αιτία «παγώματος» εκταμίευσης της δόσης του 1 δισ. ευρώ.

Προ ημερών το υπουργείο ενέκρινε τον προϋπολογισμό της εταιρείας για το 2019, όπου προβλέπεται ότι θα διατεθεί ποσό της τάξης των 50-60 εκατ. ευρώ για έργα συντήρησης του αυτοκινητοδρόμου, τα οποία κρίνονται άμεσης ανάγκης. Επιπλέον, συμφωνήθηκε ελάχιστος αριθμός εργαζομένων που θα παραμείνουν στην Εγνατία Οδό ΑΕ και δεν θα αξιοποιήσουν τη δυνατότητα των μετατάξεων που έδινε το ΥΠΟΜΕΔΥ, καθώς η εταιρεία έχει την αποκλειστική ευθύνη να διατηρεί τον αυτοκινητόδρομο σε εύρυθμη λειτουργία.

Υπενθυμίζεται ότι το σύνολο του προσωπικού της Εγνατίας Οδού μπορούσε να μεταφερθεί σε άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου με προγενέστερη απόφαση του Υπουργείου. 

Πρόοδος καταγράφεται και σε δύο άλλα πεδία: πρώτον, υποβλήθηκαν από την Εγνατία Οδό ΑΕ οι φάκελοι για την αδειοδότηση των 33 σηράγγων του Αυτοκινητοδρόμου στην Διοικητική Αρχή Σηράγγων, ζήτημα εξαιρετικά σημαντικό για την ασφάλεια και την εύρυθμη λειτουργία του αυτοκινητοδρόμου. Η αρμόδια Αρχή αφού εξετάσει τους φακέλους θα απαντήσει σχετικά και τα στοιχεία αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν από τους υποψηφίους παραχωρησιούχους στα χρηματο-οικονομικά και τεχνικά μοντέλα που θα «τρέξουν» για να υποβάλουν τις προσφορές τους. Ακόμη, το Υπουργείο φέρεται να κοινοποίησε στο ΤΑΙΠΕΔ τα στοιχεία και τις τεχνικές προδιαγραφές για το ηλεκτρονικό σύστημα διοδίων, τα οποία μελλοντικά οι παραχωρησιούχοι θα αξιοποιήσουν, ώστε τα δικά τους συστήματα να είναι διαλειτουργικά με τα διόδια των άλλων αυτοκινητοδρόμων.

Παραμένουν, όμως, σε εκκρεμότητα οι νέες χρεώσεις των διοδίων της Εγνατίας Οδού, καθώς η Γενική Διεύθυνση Κινητικότητας και Μεταφορών (DG Move) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έχει εγκρίνει ακόμη την προτεινόμενη από το υπουργείο Μεταφορών τιμολογιακή πολιτική. Στο μέτωπο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, οι συζητήσεις εντείνονται μεταξύ του Υπουργείου, της DG Move και του ΤΑΙΠΕΔ, καθώς η νέα τιμολογιακή πολιτική μπορεί να εφαρμοστεί μόνο κατόπιν της έγκρισής της από την Γενική Διεύθυνση Κινητικότητας και Μεταφορών.

Οι υποψήφιοι

Επτά επενδυτικά σχήματα έχουν περάσει στο δεύτερο στάδιο του διαγωνισμού του ΤΑΙΠΕΔ και συγκεκριμένα τα εξής:

1. ANAS International Enterprise S.p.A.

2. FREYJA HOLDINGS SARL [Macquarie European Infrastructure Fund 5 L.P. / Macquarie European Infrastructure Fund 5 SCSp]

3. ROADIS Transportation Holding S.L.U. - ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ Α.Ε.

4. SICHUAN COMMUNICATIONS INVESTMENT GROUP CO., LTD - DAMCO ENERGY S.A.

5. VINCI HIGHWAYS S.A.S - VINCI CONCESSIONS S.A.S - MYTILINEOS HOLDINGS S.A.

6. ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. - EGIS PROJECTS S.A.

7. ΔΙΟΛΚΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΑΤΕ.