Πρεμιέρα για τις ηλεκτρονικές μεταβιβάσεις ακινήτων

H Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έχει βάλει ήδη μπροστά το σχέδιο ολοκληρωτικά ηλεκτρονικών διαδικασιών για τις μεταβιβάσεις ακινήτων.

Οι πρώτες επαφές αρμόδιων στελεχών με τους συλλόγους των Συμβολαιογράφων τις τελευταίες ημέρες έδειξαν, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι πριν από τις δημοτικές εκλογές του Μάη, το σχέδιο μπορεί να αρχίσει να εφαρμόζεται πιλοτικά. Η διαδικασία ξεκινά και ολοκληρώνεται στο γραφείο του συμβολαιογράφου, οι δηλώσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά, βεβαιώνεται ο φόρος, εκδίδεται Ταυτότητα Οφειλής και η καταβολή του προφανώς μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά επίσης.

Η πρώτη διάσταση της αλλαγής έχει να κάνει με τη διευκόλυνση των φορολογουμένων και την απλοποίηση των διαδικασιών. Η δεύτερη σχετίζεται με τη διευκόλυνση των διασταυρώσεων. Έχοντας οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ με το πάτημα ενός κουμπιού την πλήρη εικόνα των μεταβιβάσεων ακινήτων, μπορούν πολύ πιο εύκολα να αποκαλύψουν περιπτώσεις φοροδιαφυγής και ενδεχομένως και μαύρου χρήματος.

Πρόσφατη έρευνα της Ένωσης Μεσιτών Πιστοποιημένων Πραγματογνωμόνων Ελλάδας (ΕΠΠΑ) έδειξε ότι οι περισσότερες αγορές ακινήτων πραγματοποιούνται με μετρητά και συγκεκριμένα οκτώ στα δέκα ακίνητα (84,7%) τα οποία πωλήθηκαν το δεύτερο εξάμηνο του 2018 αγοράστηκαν εξ ολοκλήρου τοις μετρητοίς.

Μια ακόμα διάσταση του εγχειρήματος άπτεται του φαινομένου Airbnb, το οποίο φαίνεται να τραβά ως μαγνήτης τα φθηνά ακίνητα, είτε είναι πραγματικά φθηνά είτε εμφανίζονται «φθηνά» στα μάτια της εφορίας.

Από την ίδια έρευνα προέκυψε ότι το 63,1% των αγοραπωλησιών που έγιναν στο δεύτερο εξάμηνο του 2018 αφορούσε κατοικίες αξίας έως 90.000 ευρώ, ποσοστό χαμηλότερο σε σχέση με το 72,3% του προηγούμενου εξαμήνου. Στον αντίποδα, τα σπίτια που πωλήθηκαν μεταξύ 91.000-180.000 ευρώ κατέλαβαν το 23,3% των συναλλαγών, έναντι 17,3% πριν από έξι μήνες.

Οι πρώτες συναντήσεις στελεχών της ΑΑΔΕ με τους συμβολαιογράφους έγιναν, σύμφωνα με πληροφορίες, σε πολύ καλό κλίμα, με τους δεύτερους να θεωρούν πως η μεταρρύθμιση κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Στόχος είναι μετά την πιλοτική εφαρμογή του μέτρου στα τέλη Μαΐου, τον προσεχή Οκτώβριο, οι καθολικά ηλεκτρονικές μεταβιβάσεις ακινήτων να αφορούν εκτός από τις αγοραπωλησίες κάθε πράξη μεταβίβασης, περιλαμβανομένων κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών.

Ήδη για τις δηλώσεις γονικών παροχών και χρηματικών δωρεών προβλέπεται ότι πρέπει να υποβάλλονται ηλεκτρονικά και από τους δύο συμβαλλόμενους. Δεν αρκεί δηλαδή να δηλωθεί από τον σύζυγο, για παράδειγμα, πως έλαβε δωρεά 5.000 ευρώ από τη σύζυγό του, αλλά και αντίστροφα η σύζυγος θα πρέπει να επιβεβαιώσει πως προχώρησε σε αυτή τη δωρεά. Ο φόρος, με συντελεστή 10% στην προκειμένη περίπτωση, βεβαιώνεται αυτόματα με την υποβολή της δήλωσης.

Οι υφιστάμενες τροποποιήσεις στον Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, αφορούν στην καθιέρωση της διαδικασίας ηλεκτρονικής υποβολής των δηλώσεων φόρου για χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές μέσω μηχανογραφικής εφαρμογής του συστήματος TAXISnet, καθώς και στην καθιέρωση της υποχρέωσης υποβολής κάθε δήλωσης φόρου δωρεάς-γονικής παροχής και από τους δύο συμβαλλομένους, ανεξάρτητα αν για τη σύσταση αυτής συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο.

Με την υποβολή των δηλώσεων, γίνεται απευθείας η εκκαθάριση και σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κώδικα Φορολογίας Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κληρονομιών, οι φόροι καταβάλλονται σε 12 μηνιαίες δόσεις. Αντίθετα για τις αγοραπωλησίες ακινήτων, ο φόρος μεταβίβασης καταβάλλεται εφάπαξ και η καταβολή του αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης.