Στα 9,5 δισ. ο δυνητικός «λογαριασμός» από τις αποφάσεις ΣτΕ

Δημοσιονομικούς κινδύνους που αγγίζουν τα 9,5 δισ. ευρώ για αναδρομικές πληρωμές επιδομάτων και συντάξεων αλλά και πρόσθετες ετήσιες δαπάνες κοντά στο 1% του ΑΕΠ, βλέπει το ΔΝΤ εξαιτίας των πρόσφατων δικαστικών αποφάσεων που ανατρέπουν μεταγενέστερες μεταρρυθμίσεις και επιβάλλουν αναδρομικές πληρωμές.

Με ειδικό κεφάλαιο, το Ταμείο εκτιμά πως οι μέχρι σήμερα γνωστές αποφάσεις και βάσει των παραμέτρων που είναι ήδη δημοσιοποιημένες (γιατί όπως χαρακτηριστικά αναφέρει, υπάρχουν και παράμετροι που δεν μπορούν ακόμη να προσμετρηθούν), οι εφάπαξ επιπτώσεις ανέρχονται σε περίπου 9,5 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, η ετήσια εφαρμογή, για παράδειγμα, των αποφάσεων για τους συνταξιούχους ανέρχεται σε περίπου 0,75% του ΑΕΠ, ενώ για τους δημόσιους υπαλλήλους, η αντίστοιχη ετήσια δαπάνη για τα δώρα - επιδόματα υπολογίζεται σε 0,25%. Σε αυτά δεν υπολογίζονται οι συνέπειες μιας πιθανής δικαστικής κρίσης για μη εφαρμογή των βασικών διατάξεων της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης του 2016, που έμεινε γνωστή και ως Νόμος Κατρούγκαλου, με το Ταμείο να κάνει λόγο για επιπλέον επιβάρυνση 2% με 4% του ΑΕΠ.

Συγκεκριμένα, το ΔΝΤ υποστηρίζει πως με πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις ανατρέπουν μεταγενέστερες μεταρρυθμίσεις κι έχουν επιβάλει επιλεγμένες αναδρομικές πληρωμές για τους μισθούς και τις συντάξεις. Αυτό αποτελεί μέρος ενός κύματος περιπτώσεων που αμφισβητούν μεταρρυθμίσεις που είχαν πραγματοποιηθεί στο παρελθόν. Δικαστικές αποφάσεις θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές εφάπαξ επιπτώσεις ύψους περίπου 9,5 δισ. ευρώ από τις αναδρομικές πληρωμές, και ¾ του ΑΕΠ πρόσθετες ετήσιες μελλοντικές δαπάνες για τον προϋπολογισμό.

Μάλιστα, αναφέρεται η δαπάνη της τάξης του 0,4% του ΑΕΠ στον προϋπολογισμό του 2018, λόγω των δικαστικών αποφάσεων για τα ειδικά μισθολόγια και τους ένστολους (εν ενεργεία και συνταξιούχους).

Ειδικά για τους συνταξιούχους, εάν αποφασιστεί τελικά η αναδρομική πληρωμή των ποσών που κόπηκαν και εν συνεχεία κρίθηκε ότι αυτό ήταν αντισυνταγματικό, το ΔΝΤ υποστηρίζει πως αυτό θα έχει ένα κόστος της τάξης των 6,4 δισ. ευρώ σε καθαρές πληρωμές.

Πιθανές δικαστικές αποφάσεις που δικαιώνουν τους δημοσίους υπαλλήλους για τα δώρα και τα επιδόματα θα έχουν ένα επιπλέον κόστος για αναδρομικά κοντά στα 2,6 δισ. ευρώ, αναφέρει το Ταμείο.

Και συμπληρώνει ότι εκτός από τα αναδρομικά, θα υπάρχουν και μελλοντικές επιβαρύνσεις στους προϋπολογισμούς, με ετήσιες δαπάνες 0,75% του ΑΕΠ για τις συντάξεις και 0,25% για τους μισθούς στο δημόσιο.  

Και βέβαια, επισημαίνεται πως οι εκτιμήσεις αυτές δεν αντικατοπτρίζουν πιθανές ανατροπές της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος του 2016, καθώς οι υπό εξέλιξη δικαστικές υποθέσεις βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο. «Εάν η μεταρρύθμιση του 2016 αντιστραφεί πλήρως», αναφέρει βέβαια το ΔΝΤ, το πρόσθετο ετήσιο κόστος θα μπορούσε να κυμανθεί μεταξύ 2%-4% του ΑΕΠ. Για να καταλήξει πως «υπάρχουν κι άλλοι πιθανοί κίνδυνοι, που βρίσκονται σε πολύ πρώιμο στάδιο για να αξιολογηθούν»...

Μάλιστα, το Ταμείο αποκαλύπτει πως υπάρχουν αρκετά δημοσιονομικά μέτρα που έχουν προταθεί από την ελληνική πλευρά, αλλά δεν έχουν ακόμα αντικατοπτριστεί στις προβλέψεις του προϋπολογισμού, τα οποία ανέρχονται σε περίπου 0,6% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι αβεβαιότητες γύρω από αυτές τις εκτιμήσεις είναι μεγάλες και μια συνολική εκτίμηση είναι δύσκολη, καθώς υπάρχουν διαφορετικές παραδοχές, τα αναδρομικά επηρεάζουν ορισμένες ομάδες, καταβάλλεται προσπάθεια για να γίνει διάκριση μεταξύ των περιπτώσεων όπου οι δικαστικές αποφάσεις  επηρεάζουν μόνο την αναδρομική αποζημίωση για ένα ή περισσότερα έτη κι εκείνων των περιπτώσεις που αφορούν το μέλλον.

* Δείτε την έκθεση του ΔΝΤ στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.