Δύο βασικές επιδιώξεις, να δοθεί η δυνατότητα σε όσο το δυνατόν περισσότερους οφειλέτες προς τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ να ενταχθούν στη ρύθμιση των 120 δόσεων, αλλά και σήμα προς τους δανειστές ότι πρόκειται για μια έκτακτη, μικρής διάρκειας ρύθμιση, που έχει τον χαρακτήρα της τελευταίας ευκαιρίας, προκειμένου να εκκαθαριστεί το μητρώο των Ταμείων και στη συνέχεια να ξεκινήσει σαφάρι αναγκαστικών μέτρων, επιδιώκει η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.
Για τον λόγο αυτό, αφενός, εξετάζεται σοβαρά και η ένταξη στη ρύθμιση και των επιχειρήσεων - εργοδοτών με οφειλές προς το ασφαλιστικό σύστημα, αφετέρου, περιλαμβάνονται δύο δικλείδες ασφαλείας, η ρύθμιση να ανοίξει όσο το δυνατό γρηγορότερα και να κλείσει τον Ιούνιο και να μην ενταχθούν σε αυτήν όσοι δεν έχουν καταβάλει τις εισφορές για το 2019.
Στην πράξη, το υπουργείο επιδιώκει να δώσει στους εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες μια ακόμη… τελευταία ευκαιρία έως τον Ιούνιο να ρυθμίσουν τα χρέη τους προς τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ, καθώς στη συνέχεια θα ξεκινήσει σαφάρι αναγκαστικών μέτρων, κατασχέσεων και πλειστηριασμών.
Μάλιστα, παρά τις εντυπώσεις που δημιουργήθηκαν μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης της Κομισιόν, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας επιμένει πως η ρύθμιση των οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία σε έως 120 δόσεις θα προχωρήσει κανονικά, θα περιλαμβάνει κούρεμα βασικής οφειλής για τους μη μισθωτούς, κούρεμα προσαυξήσεων κατά 85% για όλους, και αποπληρωμή του υπολοίπου σε έως 120 δόσεις, με ελάχιστο ποσό δόσης τα 50 ευρώ.
Οι τεχνικές λεπτομέρειες που απομένουν, αλλά και η οριστική διαπραγμάτευση με τους εκπροσώπους των δανειστών, που όπως αποκαλύφθηκε πρόσφατα με την έκθεση της Κομισιόν εκκρεμεί, ενδέχεται να καθυστερήσουν για λίγο ακόμη την κατάθεση της σχετικής διάταξης στη Βουλή.
Μεταξύ αυτών των «τεχνικών λεπτομερειών» όπως χαρακτηρίστηκαν από το υπουργείο Εργασίας αμέσως μετά την δημοσιοποίηση της έκθεσης των Ευρωπαίων δανειστών, είναι και η ένταξη στη ρύθμιση των εργοδοτικών οφειλών. Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με πληροφορίες, εκτός από τα χρέη για τις ατομικές εισφορές των μη μισθωτών, δηλαδή των ασφαλισμένων σε πρώην ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και ΟΓΑ, εξετάζεται το ενδεχόμενο να υπαχθούν στην επικείμενη ρύθμιση και οφειλές εργοδοτών, οι οποίες αγγίζουν σωρευτικά τα 18 δισ. ευρώ. Το σύνολο των εργοδοτών που οφείλουν και δυνητικά θα μπορούσαν να ωφεληθούν αγγίζει τις 500.000.
Στην περίπτωση των οφειλών επιχειρήσεων, δεν τίθεται θέμα επανυπολογισμού, αλλά θα περιλαμβάνεται «κούρεμα» προστίμων και προσαυξήσεων σε συγκεκριμένο ύψος, πιθανότατα 85%, όπως επίσης και δυνατότητα εξόφλησης της οφειλής σε έως 120 δόσεις, με ελάχιστη μηνιαία δόση τα 50 ευρώ.
Σύμφωνα πάντως με την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και βάσει του κυβερνητικού σχεδιασμού, η συνολική ρύθμιση για οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ, θα πρέπει να έχει ψηφιστεί έως το τέλος Μαρτίου, ενώ σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η πλατφόρμα υποδοχής των αιτήσεων θα παραμείνει ανοικτή αυστηρά έως τον Ιούνιο. Στη συνέχεια, όποιος δεν έχει ενταχθεί σε ρύθμιση, θα μπαίνει πρώτος στη λίστα του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). Με τον τρόπο αυτό, όπως επισημαίνει ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Τάσος Πετρόπουλος, θα εκκαθαριστεί το μητρώο οφειλετών του Κέντρου και πλέον δεν θα υπάρχει καμία δικαιολογία για συσσώρευση χρεών.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό, η ρύθμιση θα είναι αυτοτελής για τις ασφαλιστικές οφειλές προς τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ, ανεξαρτήτως των διαδικασιών του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Θα εξαιρούνται μόνο εκείνοι για τους οποίους έχει ολοκληρωθεί η ένταξη στον εξωδικαστικό συμβιβασμό, θα γίνεται με τρία απλά βήματα μέσα από την ηλεκτρονική εφαρμογή του ΕΦΚΑ και του ΚΕΑΟ. Η ρύθμιση αναμένεται να ανακουφίσει πολλούς ασφαλισμένους που βρίσκονται σε ηλικία συνταξιοδότησης, όμως η ύπαρξη οφειλών τούς κλείνει, βάσει του ισχύοντος καθεστώτος, την πόρτα εξόδου.
Αναλυτικά, βάσει του σχεδιασμού, η ρύθμιση θα αφορά ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και ανέργους, πολίτες δηλαδή οι οποίοι έκλεισαν τα βιβλία τους κι έχουν σωρεύσει ένα χρέος το οποίο θέλουν να ρυθμίσουν. Παράλληλα, όπως δήλωσε πρόσφατα, σε συνέντευξή της στον ANT1, η υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου, εξετάζεται το ενδεχόμενο να περιλαμβάνει και τις επιχειρήσεις, σε ό,τι αφορά τις εργοδοτικές εισφορές.
Προσοχή όμως. Όπως ξεκαθάρισε ο κ. Πετρόπουλος, θα ρυθμίζονται οι βεβαιωμένες μέχρι την 31/12/2018 οφειλές, συνεπώς οι ασφαλισμένοι οφείλουν να καταβάλουν χωρίς καθυστέρηση τις εισφορές Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2019, ως βασική προϋπόθεση για να ενταχθούν στη ρύθμιση.
Ο αριθμός των δόσεων θα διαμορφώνεται με βάση το ελάχιστο ποσό δόσης των 50 ευρώ. Συνεπώς, για οφειλές από τις 6.000 ευρώ και πάνω, όλοι όσοι ενταχθούν θα μπορούν να ρυθμίσουν τα χρέη τους σε 120 δόσεις. Για τους οφειλέτες του πρώην ΟΓΑ εξετάζεται μικρότερο ποσό δόσης, πιθανότατα τα 30 ευρώ. Ειδικά για τις οφειλές των μη μισθωτών για το διάστημα από το 2002 έως το 2016 θα δίνεται το δικαίωμα επανυπολογισμού του χρέους, με βάση το νέο σύστημα υπολογισμού των εισφορών. Η επιλογή θα είναι εθελοντική, καθώς χαμηλότερες εισφορές οδηγούν και σε χαμηλότερες συντάξεις.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικής Ασφάλισης, περίπου 78.000 μη μισθωτοί άνω των 62 ετών δεν μπορούν να πάρουν σύνταξη σήμερα λόγω οφειλών. Οι 50.000 από αυτούς είναι πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες του ΟΑΕΕ, ηλικίας 62 ετών και άνω, και οφείλουν σωρευτικά περίπου 3 δισ. ευρώ. Άλλοι περίπου 30.000 αγρότες έχουν ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές οφειλές ύψους 300 εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται πως οι ελεύθεροι επαγγελματίες που ασφαλίζονταν σε ΟΑΕΕ και οφείλουν πάνω από 20.000 ευρώ (ΟΑΕΕ) δεν μπορούν να συνταξιοδοτηθούν, αν δεν αποπληρώσουν το επιπλέον ποσό μέχρι τις 20.000. Το ίδιο συμβαίνει με τους ασφαλισμένους στο πρώην ΕΤΑΑ αν οφείλουν πάνω από 15.000 ευρώ ή τους αγρότες του πρώην ΟΓΑ αν οφείλουν πάνω από 4.000 ευρώ.
Συνολικά βέβαια, η διαδικασία επανυπολογισμού της αρχικής οφειλής με κούρεμα λόγω του νέου τρόπου υπολογισμού των εισφορών αφορά περίπου 560.000 οφειλέτες από τον πρώην ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ. Τα παλαιά χρέη από το 2002 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016 θα υπολογιστούν εκ νέου με το καινούριο σύστημα, δηλαδή με βάση το πραγματικό φορολογητέο εισόδημα που δήλωνε στην εφορία ο οφειλέτης, τη χρονική περίοδο κατά την οποία δημιουργήθηκαν τα χρέη.