Πόσα είναι τα μικρά και μεγάλα «ψάρια» που κυνηγά η Εφορία

Μόλις 8.014 ΑΦΜ άφησαν πέρυσι «φρέσκο» φέσι στην εφορία πάνω από 266 εκατ. ευρώ. Οι μεγαλοοφειλέτες είναι συγκριτικά πολύ λιγότεροι σε σχέση με τη συντριπτική πλειονότητα των φορολογουμένων που χρωστά έως 500 ευρώ, αλλά το μερίδιό τους στη δημιουργία νέας γενιάς ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι αντιστρόφως ανάλογο.

Στοιχεία της ΑΑΔΕ τα οποία επεξεργάστηκε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή δείχνουν ότι οι οφειλέτες με χρέη έως 500 ευρώ αυξήθηκαν κατά 17.241 το 2018 σε σχέση με το 2017. Αν υποθέσουμε ότι ο καθένας χρωστά 500 ευρώ, τότε το φρέσκο χρέος αυτής της κατηγορίας είναι 8,6 εκατομμύρια ευρώ. Στο ίδιο διάστημα, όσοι χρωστούν παραπάνω από 1 εκατομμύριο ο καθένας αυξήθηκαν κατά 266. Φρέσκο χρέος 266 εκατ. ευρώ. Προφανώς το «κυνήγι» των μεγάλων «συμφέρει» περισσότερο στους εισπρακτικούς στόχους της ΑΑΔΕ, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι μικροοφειλέτες θα μείνουν στο απυρόβλητο.

Μιλώντας με ποσοστά, το 51% των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμα χρέη οφείλει έως 500 ευρώ, ενώ για 9 στους δέκα, οι οφειλές δεν ξεπερνούν τις 10.000 ευρώ.

Τα στοιχεία ενσωματώνονται στην έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή και δείχνουν ότι το σύνολο των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμα χρέη στο τέλος του 2018 ήταν οριακά μειωμένο κατά 4.107 ΑΦΜ σε σχέση με το τέλος του 2017 και οι ανοιχτοί λογαριασμοί με την εφορία απασχολούσαν (ή όχι) 4.064.750 φορολογούμενους.

Στην άλλη άκρη της πυραμίδας των οφειλετών εντοπίζονται 8.014 φορολογούμενοι με χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ. Οι συγκεκριμένοι μάλιστα αυξήθηκαν κατά 266 ΑΦΜ ενώ αξιοσημείωτη είναι και η αύξηση των οφειλετών με ληξιπρόθεσμα χρέη από 100.000 ευρώ έως 1 εκατομμύριο ευρώ. Από 32.766 το τέταρτο τρίμηνο του 2017 έφτασαν στις 34.863 το τέταρτο τρίμηνο του 2018 ή 2.097 περισσότεροι.

Στην εφορία τα «κανόνια» των ληξιπρόθεσμων από μεγάλα πορτοφόλια δεν λείπουν και η μοναδική κατηγορία των οφειλετών όπου σημειώνεται μείωση του πλήθους εντοπίζεται στη «μεσαία τάξη». Οι οφειλέτες με χρέη από 500 έως 10.000 ευρώ μειώθηκαν πέρυσι κατά 31.429 ΑΦΜ (σύνολο 1.545.901).

Το πλήθος των οφειλετών, μικρών ή μεγάλων, προκαλεί ίλιγγο, αναδεικνύοντας το μέγεθος των φορολογικών επιβαρύνσεων, το οποίο παρά την έξοδο από το Μνημόνιο παραμένει σχεδόν αμετάβλητο.

Σε αυτό το σκηνικό, η κυβέρνηση προωθεί δύο ρυθμίσεις για σταδιακή εξόφληση των υποχρεώσεων φορολογουμένων και ασφαλισμένων σε έως 120 δόσεις, ενώ άμεσα αναμένεται και η προώθηση διατάξεων νόμου για τη σταδιακή αποδέσμευση τραπεζικών λογαριασμών που έχουν «κλειδώσει» μετά από κατασχέσεις, υπό την προϋπόθεση ευλαβικής τήρησης των νέων ρυθμίσεων.

Το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο των οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση διαμορφώθηκε στα 104,36 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2018 και ήταν αυξημένο κατά 4,44 δισ. ευρώ σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2017 και κατά 1,27 δισ. ευρώ σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2018.

Όπως διευκρινίζει το Γραφείο Προϋπολογισμού, η αύξηση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι στη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου του 2018, οι εισπράξεις και διαγραφές ληξιπρόθεσμων οφειλών (1,84 δισ. ευρώ) ήταν λιγότερες από τις νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές που δημιουργήθηκαν (3,11 δισ. ευρώ).

Φουσκώνουν «εποχικά»

Όπως προκύπτει από την ανάλυση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, τα βερεσέδια στην εφορία αυξάνονται τους μήνες στους οποίους βεβαιώνονται και κυρίως όταν εκπνέουν οι προθεσμίες πληρωμής των διάφορων φορολογικών υποχρεώσεων.

Εξετάζοντας την πορεία του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2018 σε μηνιαία βάση, διαπιστώνουμε ότι τον Οκτώβριο (στοιχεία κατά την 1/11/2018) αυξήθηκε κατά 275,96 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης προέρχεται από τον ΦΠΑ, λόγω των περιοδικών δηλώσεων τρίτου τριμήνου και τους φόρους στην περιουσία, λόγω της λήξης της δεύτερης δόσης του ΕΝΦΙΑ. Η αύξηση συνεχίστηκε και τον Νοέμβριο (στοιχεία κατά την 1/12/2018) και μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό (715,31 εκατ. ευρώ), καθώς εκτός από τις κατηγορίες του ΦΠΑ και των φόρων στην περιουσία, σημαντική επιβάρυνση προήλθε από τη λήξη της τελευταίας δόσης του φόρου εισοδήματος.

Τον Δεκέμβριο (στοιχεία κατά την 1/1/2019) παρατηρήθηκε νέα αύξηση του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά 281,91 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, που σχετίζεται κυρίως με τη λήξη της προτελευταίας δόσης του ΕΝΦΙΑ. Το ΓΠΚΒ σημειώνει πως «είναι σαφές ότι η αυξητική πορεία του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά το τέταρτο τρίμηνο δικαιολογείται στο πλαίσιο της εποχικής διακύμανσης».

Με βάση αυτά τα δεδομένα, το επόμενο κύμα σημαντικής αύξησης των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων θα πρέπει να αναμένεται το καλοκαίρι, με τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής της πρώτης δόσης φόρου εισοδήματος, εκτός και εάν η προσδοκία καθιέρωσης νέων ρυθμίσεων οφειλών οδηγήσει τους φορολογούμενους σε στάση πληρωμών, προκειμένου να εξοφλήσουν σε περισσότερες δόσεις. Αξίζει όμως να σημειωθεί πως η καθιέρωση νέας ρύθμισης οφειλών προς την εφορία θα αφορά, στο επικρατέστερο σενάριο, χρέη τα οποία δημιουργήθηκαν έως το τέλος του 2017.