Είκοσι ερωτήσεις-απαντήσεις για τα φορολογικά διαζύγια

Τέλος στους συμψηφισμούς φόρου εισοδήματος μεταξύ συζύγων βάζει φέτος η εφορία, ανεξάρτητα από το εάν οι σύζυγοι επιλέξουν να υποβάλλουν χωριστές ή κοινή φορολογική δήλωση.

Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος συζύγων, δεν θα γίνεται πια συμψηφισμός φόρου ανάμεσα στους συζύγους και τελική βεβαίωση στο όνομα του συζύγου, αλλά «χωριστή βεβαίωση φόρου». Η αλλαγή αυτή έρχεται να περιορίσει τα «θετικά» του φορολογικού διαζυγίου, το οποίο λανσάρεται επίσης για πρώτη φορά φέτος.

Το παράθυρο «ευκαιρίας» για χωριστές φορολογικές δηλώσεις συζύγων έχει ήδη ανοίξει, αλλά κλείνει στις 28 Φεβρουαρίου. Παρατάσεις δεν προβλέπονται, δεδομένου ότι ο Διοικητής της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλής θέλει να ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, στο τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου, και έχει ήδη λάβει τα μέτρα του προς αυτή την κατεύθυνση, με την προθεσμία της 28ης Φεβρουαρίου, η οποία αφορά τόσο στα «φορολογικά διαζύγια» όσο και στην υποβολή βεβαιώσεων αποδοχών.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι ήδη περισσότερα από 4.000 ζευγάρια έχουν υποβάλει την ειδική αίτηση για υποβολή χωριστών φορολογικών δηλώσεων και οι λογιστές περιμένουν αύξηση των ενδιαφερομένων όσο πλησιάζει η καταληκτική προθεσμία.

Υπενθυμίζεται ότι χωριστή δήλωση συνεπάγεται ξεχωριστό εκκαθαριστικό, που σημαίνει πως ο κάθε σύζυγος αναλαμβάνει τον δικό του φόρο, είτε να πληρώσει είτε να εισπράξει ως επιστροφή. Το ίδιο όμως προκύπτει φέτος και με την κοινή δήλωση. Με τη χωριστή δήλωση όμως κόβεται, για παράδειγμα, η δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων ή e-αποδείξεων του ενός από τον άλλο.

Σταθμίζετε και αποφασίζετε. Επειδή όμως την πρώτη φορά προκύπτουν διάφορα ερωτήματα, η ΑΑΔΕ έρχεται να δώσει απαντήσεις. Τι συμβαίνει για παράδειγμα αν η σύζυγος έχει στο δικό της όνομα την κύρια κατοικία όπου ζει η οικογένεια, ο σύζυγος (ή αντίστροφα) τι θα δηλώσει; Φιλοξενούμενος; Στην παραπάνω ερώτηση η απάντηση είναι «συνοίκηση με σύζυγο», με καταγραφή στον πίνακα 6 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Προσοχή: Αν δηλώσετε πρόθεση υποβολής ξεχωριστής δήλωσης έως τις 28 Φεβρουαρίου, μετά δεν μπορείτε να το ξανασκεφτείτε. Διόρθωση θα μπορεί να γίνει μόνο για τις δηλώσεις του 2020. Αν σκοπεύετε να παντρευτείτε μετά τις 28 Φεβρουαρίου αλλά σκέφτεστε ήδη το «φορολογικό διαζύγιο», η ΑΑΔΕ έχει προβλέψει…

1. Πώς μπορώ να γνωστοποιήσω την επιλογή μου να υποβάλω χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος;

Η γνωστοποίηση γίνεται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής στον διαδικτυακό τόπο www.aade.gr, στον σύνδεσμο https://www.aade.gr/polites/eisodema/gnostopoiese-choristes-deloses είτε από εσάς με τους δικούς σας κωδικούς πρόσβασης είτε, από ειδικά για τον σκοπό αυτό εξουσιοδοτημένο λογιστή-φοροτεχνικό, με τους προσωπικούς του κωδικούς πρόσβασης.

2. Αν κανείς από τους συζύγους δεν γνωστοποιήσει την επιλογή υποβολής χωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2019, τι θα συμβεί;

Στην περίπτωση αυτή οι σύζυγοι θα υποβάλουν κοινή δήλωση για το φορολογικό έτος 2018.

3. Στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης Φ.Ε. συζύγων, θα γίνεται συμψηφισμός φόρου μεταξύ συζύγων και βεβαίωση στο όνομα του συζύγου;

Όχι, θα γίνεται χωριστή βεβαίωση φόρου και δεν θα γίνεται συμψηφισμός χρεωστικού και πιστωτικού ποσού μεταξύ των συζύγων.

4. Επηρεάζεται η χορήγηση επιδομάτων στις χωριστές δηλώσεις συζύγων;

Όχι, δεν επηρεάζεται η χορήγηση των επιδομάτων από την υποβολή χωριστών δηλώσεων Φ.Ε από τους συζύγους.

5. Είναι απαραίτητο να υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία;

Όχι, δεν είναι απαραίτητη η υποβολή χωριστών δηλώσεων Φ.Ε., διότι προβλέπεται ήδη χωριστή φορολογική αντιμετώπιση στις κοινές δηλώσεις συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία.

6. Πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων;

Η κύρια κατοικία δηλώνεται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 στους αντίστοιχους κωδικούς κύριας κατοικίας. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα.

7. Στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία, όταν ένας εκ των δύο συζύγων δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης;

Ο σύζυγος που δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης συμπληρώνει στον πίνακα 6 την ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο». Ο άλλος σύζυγος δεν συμπληρώνει καμία ένδειξη.

8. Πώς αναγράφονται τα τέκνα ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε.;

Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους.

9. Ποιος δηλώνει το εισόδημα ανήλικου τέκνου που προέρχεται από τον κοινό γάμο στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε., όταν αυτό δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Ε.;

Το εισόδημα του ανήλικου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα.

10. Ποιος βαρύνεται με τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων;

Στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των επιμέρους τεκμηρίων καθενός εκ των συζύγων, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά. Όσον αφορά τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη χωριστή δήλωση του άλλου συζύγου.

11. Στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς υπολειπόμενου ποσού αποδείξεων από τον ένα σύζυγο στον άλλο;

Όχι, δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.

12. Ποια είναι η προθεσμία γνωστοποίησης της επιλογής για χωριστή δήλωση Φ.Ε. συζύγων;

Η καταληκτική ημερομηνία είναι η 28η Φεβρουαρίου κάθε έτους.

13. Μετά τις 28 Φεβρουαρίου η επιλογή για χωριστή δήλωση Φ.Ε. μπορεί να ανακληθεί;

Όχι, δεν ανακαλείται για το έτος το οποίο αφορά.

14. Ποιος από τους δύο συζύγους μπορεί να γνωστοποιήσει την επιλογή για χωριστή δήλωση Φ.Ε.;

Οποιοσδήποτε από τους δύο συζύγους ή και οι δύο.

15. Πρέπει η γνωστοποίηση της επιλογής για υποβολή χωριστής δήλωσης Φ.Ε. να γίνεται κάθε έτος μέχρι την 28η Φεβρουαρίου;

Ναι, θα πρέπει να επικαιροποιείται κάθε έτος από τουλάχιστον έναν εκ των δύο συζύγων μέχρι την προθεσμία αυτή, διαφορετικά θα υποβάλλεται κοινή δήλωση.

16. Πρόκειται να τελέσω γάμο τον Μάρτιο του 2019 (μετά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της γνωστοποίησης). Μπορώ να υποβάλω χωριστή δήλωση Φ.Ε. για το φορολογικό έτος 2018;

Ναι. Ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις, η εφαρμογή θα μείνει ανοιχτή ως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

17. Πρόκειται να τελέσω γάμο τον Φεβρουάριο 2019 και θα δηλώσω τον γάμο στο μητρώο της Δ.Ο.Υ. μετά τις 28 Φεβρουαρίου 2019. Μπορώ να υποβάλω χωριστή δήλωση Φ.Ε. για το φορολογικό έτος 2018;

Ναι. Ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις, η εφαρμογή θα μείνει ανοιχτή ως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

18. Πόσες φορές μπορώ να αλλάξω την επιλογή δήλωσης χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. στην περίπτωση που τελέσω γάμο μετά τις 28 Φεβρουαρίου 2019;

Η δήλωση γίνεται άπαξ ανά έτος.

19. Εισέρχονται στην εφαρμογή των χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. τα μέρη συμφώνου συμβίωσης;

Όχι, δεν εισέρχονται στην εφαρμογή των χωριστών δηλώσεων, καθόσον εκ του νόμου τούς έχει δοθεί εξαρχής η δυνατότητα για υποβολή κοινών ή χωριστών δηλώσεων.

20. Πρέπει και οι δύο σύζυγοι να διαθέτουν δικό τους κλειδάριθμο προκειμένου να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις Φ.Ε.;

Ναι, η σύζυγος που δεν έχει μέχρι τώρα κλειδάριθμο οφείλει να αποκτήσει, προκειμένου και αυτή να μπορέσει να υποβάλει τη δική της δήλωση.