«Ναι» από ΔΝΤ σε συστημική λύση για κόκκινα δάνεια

Επί της αρχής θετικό στο ενδεχόμενο δημόσιοι πόροι να υποστηρίξουν συστημικές λύσεις υποβοήθησης των τραπεζών, στην προσπάθειά τους να μειώσουν ταχύτερα τα «κόκκινα» δάνεια, δηλώνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, σημειώνοντας, πάντως, ότι μια τέτοια στρατηγική θα πρέπει να υπολογιστεί με έναν ολοκληρωμένο τρόπο.

Στη δήλωση συμπερασμάτων, μετά την επίσκεψη κλιμακίου του στην Ελλάδα στο πλαίσιο της μετα-προγραμματικής παρακολούθησης, το Ταμείο κάνει ολιγόλογη αναφορά στο φλέγον ζήτημα, των τελευταίων μηνών, για τον εγχώριο τραπεζικό τομέα, που αφορά στο πως θα μειωθεί ταχύτερα και αποτελεσματικότερα το απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Το Ταμείο εμφανίζεται, έμμεσα, θετικό έναντι των δύο σχεδίων, που έχουν δημοσιοποιηθεί, και αφορούν: το μεν πρώτο στην παροχή κρατικής εγγυοδοσίας επί των τίτλων υψηλής διαβάθμισης τιτλοποιήσεων, το οποίο επεξεργάστηκε αρχικά το ΤΧΣ και εν συνεχεία η JP Morgan, το, δε, δεύτερο στη μεταφορά δανείων και αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων από τις τράπεζες σε εταιρείες ειδικού σκοπού για την τιτλοποίησή τους, με ενεργοποίηση της αναβαλλόμενης απαίτησης εφόσον προκύψει ζημιά.

«Οι δημόσιοι πόροι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν προσπάθειες για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων» αναφέρει, χαρακτηριστικά, η δήλωση.

Η θετική ανταπόκριση του ΔΝΤ δεν ξαφνιάζει καθώς εδώ και αρκετά χρόνια έχει ταχθεί υπέρ της ανάγκης να μειωθεί ταχύτατα το «στοκ» των «κόκκινων» δανείων, πιέζοντας, διαχρονικά, για υψηλότερη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Το Ταμείο, πάντως, στη δήλωσή του τονίζει ότι ενδεχόμενες συστημικές λύσεις, με υποστήριξη δημόσιων πόρων, θα πρέπει να διενεργηθούν σε όρους αγοράς και η αποτελεσματικότητα της στρατηγικής τους, σε σχέση με το κόστος, θα πρέπει να υπολογιστεί με ολοκληρωμένο τρόπο, ο οποίος θα λαμβάνει υπόψιν την επίδρασή της στρατηγικής στους ισολογισμούς των τραπεζών και του κράτους.

Σημειώνεται ότι και τα δύο σχέδια, τα οποία ανέλαβε υπό την ιδιοκτησία της η κυβέρνηση, προβλέπουν ότι θα αγοράζεται τουλάχιστον μέρος των τίτλων ενδιάμεσου ρίσκου (mezzanine note) των τιτλοποιήσεων από επενδυτές.

Όσον αφορά στα οφέλη, όπως προκύπτει από εκτιμήσεις και μελέτες της Τράπεζας της Ελλάδος, η μείωση του λόγου των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα συμβάλει στη μείωση του χρηματοοικονομικού κινδύνου των τραπεζών και στην αποκλιμάκωση του κόστους χρηματοδότησής τους, βελτιώνοντας έτσι τη δυνατότητα εσωτερικής δημιουργίας κεφαλαίου και την οργανική τους κερδοφορία. Η βελτίωση αυτή θα οδηγήσει σε σταδιακή αύξηση της προσφοράς δανείων και μείωση των επιτοκίων δανεισμού για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.

Να αλλάξει ο Νόμος Κατσέλη

Το ΔΝΤ επαναλαμβάνει την άποψη ότι απαιτούνται συντονισμένα βήματα για την υποστήριξη της προσπάθειας ταχύτερης μείωσης, κάνοντας εκ νέου διακριτή αναφορά στην ανάγκη να αλλάξει το νομικό πλαίσιο αφερεγγυότητας υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και νοικοκυριών (Νόμος Κατσέλη) και στην διευκόλυνση της αποδοτικής χρήσης ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και εξωδικαστικών μηχανισμών.

Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να τερματίσει το πλαίσιο προστασίας του Νόμου Κατσέλη. Επιδιώκει, όμως, να εισάγει ένα πλέγμα αντίστοιχο της Κύπρου (πρόγραμμα Εστία), που θα επιδοτεί τη δόση ρυθμισμένων στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, για όσους δανειολήπτες πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.

Οι βασικοί άξονες του πλέγματος συζητήθηκαν με τους εκπροσώπους των Θεσμών και αποφασίστηκε να επανεξετασθεί, όταν θα ολοκληρωθεί η επεξεργασία του, εξέλιξη που τοποθετείται χρονικά προς τα τέλη Φεβρουαρίου καθώς τότε αναμένεται να παραδοθεί η μελέτη, που ανέλαβε να επεξεργαστεί για λογαριασμό της ΕΕΤ η PwC.

Το ΔΝΤ σημειώνει ότι τα παραπάνω βήματα, σε συνδυασμό με άλλες προσπάθειες όπως η βελτίωση της εσωτερικής διακυβέρνησης, θα βοηθήσουν την επαναφορά της κερδοφορίας και τη δημιουργία «μαξιλαριών» κεφαλαίου και ρευστότητας. Η απελευθέρωση των μέτρων ελέγχου των κεφαλαιακών ροών θα πρέπει να συνεχιστεί σύμφωνα με τον, βασιζόμενο σε προϋποθέσεις, οδικό χάρτη.