Μάχη με το «καλημέρα» για τα φοροέσοδα

Τα πρώτα σημάδια κόπωσης στις εισπράξεις φόρων τα οποία σημειώθηκαν τον Δεκέμβριο σε συνδυασμό με τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση δράσεων του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων ήρθαν να σημάνουν ένα πρώτο καμπανάκι υπενθύμισης για το πόσο κρίσιμο, δημοσιονομικά, είναι το 2019.

Οι ανακοινώσεις του υπουργείου Οικονομικών για την εκτέλεση του προϋπολογισμού του περασμένου έτους ανέδειξαν αστοχίες. Σε σχέση με τους αναθεωρημένους -προς το θετικότερο- στόχους του 2018, όπως αποτυπώθηκαν στον προϋπολογισμό 2019, το αποτέλεσμα του Δεκέμβρη έδειξε πρωτογενές πλεόνασμα κρατικού προϋπολογισμού 3,162 δισ. ευρώ ή 442 εκατ. ευρώ χαμηλότερα σε σχέση με τον αναθεωρημένο στόχο (3,604 δισ. ευρώ) και έλλειμμα κρατικού προϋπολογισμού 2,392 δισ. ευρώ ή 481 εκατ. ευρώ παραπάνω σε σχέση με το στόχο (1,911 δισ. ευρώ).

Δεν υπάρχει αμφιβολία, αναφέρουν αρμόδιες πηγές, ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης 3,5% του ΑΕΠ έχει καλυφθεί πλήρως. Δεν υπάρχει αμφιβολία από την άλλη πλευρά, ότι εκτιμήσεις οι οποίες διατυπώθηκαν ούτε δυο μήνες νωρίτερα, με τον προϋπολογισμό του 2019 και ψηφίστηκαν τον Δεκέμβρη έπεσαν έξω.

Τις αστοχίες τροφοδότησε ως επί το πλείστον η καθυστέρηση εισπράξεων 1,1 δισ. ευρώ από την επέκταση της παραχώρησης της σύμβασης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών. Το ποσό αυτό είχε προϋπολογιστεί ότι θα εισπραχθούν τον Δεκέμβριο αλλά η είσπραξή τους μετατέθηκε για τον Ιανουάριο. 

Το 2019, στο δεδομένο πολιτικό σκηνικό, ο προϋπολογισμός προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 3,6% του ΑΕΠ, όταν ο στόχος είναι στο 3,5% του ΑΕΠ. Το «μαξιλάρι» ασφαλείας είναι μόλις 199 εκατ. ευρώ και κατά την εκτίμηση της Κομισιόν δεν υφίσταται καθώς στις τελευταίες της προβλέψεις – όταν ακόμα θεωρούσε πως ο ρυθμός ανάπτυξης θα είναι 2,3% φέτος -εκτιμούσε πως το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί φέτος στο 3,5% του ΑΕΠ. Κι αυτό υπό την προϋπόθεση πως αν ενεργοποιηθούν οι «νάρκες» των δικαστικών αποφάσεων αναφορικά με διεκδικήσεις αναδρομικών περικοπών σε μισθούς και συντάξεις, θα απενεργοποιηθούν άμεσα με τη λήψη διορθωτικών ή προληπτικών μέτρων.

Υπό αυτό το πρίσμα η υστέρηση των φορολογικών εσόδων κατά 180 εκατ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου ενδέχεται να σημαίνει καμπανάκι κινδύνου. Υπάρχει βέβαια περιθώριο διορθώσεων, καθώς ορισμένα από τα βεβαιωμένα εντός του 2018 έσοδα τα οποία θα εισπραχθούν το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους, όπως για παράδειγμα τα έσοδα από τέλη κυκλοφορίας μετά την παράταση της προθεσμίας, θα μετρήσουν στον περυσινό προϋπολογισμό.

Ακόμα και έτσι, περιθώρια αστοχιών δεν υπάρχουν. Τα υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών προετοιμάζονται να ρίξουν στην αγορά και την προεκλογική αρένα τις νέες ρυθμίσεις οφειλών σε έως και 120 δόσεις.

Παράλληλα όμως ο εισπρακτικός μηχανισμός, τόσο η ΑΑΔΕ όσο και το ΚΕΑΟ δεν θα έχει την παραμικρή δυνατότητα προεκλογικής χαλάρωσης. Οι κατασχέσεις καραδοκούν το 2019, διότι χωρίς την ύπαρξή τους απλώς καραδοκεί ο κίνδυνος πρόσθετων μέτρων.