Οδηγίες για τον συμψηφισμό των εισφορών που είχαν καταβληθεί χωρίς να υπάρχει υποχρέωση, από ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες δίνει με εγκύκλιό του ο ΕΦΚΑ, προκειμένου να ξεμπλοκάρουν οι σχετικές αιτήσεις που ήδη έχουν υποβληθεί.
Προσοχή: αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές θεωρούνται τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ για οποιαδήποτε αιτία, και για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους. Αντίθετα, δεν θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου ασφάλισης λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης.
Η νέα εγκύκλιος αφορά τις αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές προς τα ασφαλιστικά ταμεία, που είχαν πληρωθεί από τους ασφαλισμένους έως την 31η Δεκεμβρίου 2016, πριν δηλαδή από την δημιουργία του ΕΦΚΑ. Και προβλέπει, τη μεταφορά των σχετικών ποσών στην οικονομική μερίδα του δικαιούχου στον ΕΦΚΑ ώστε να λαμβάνονται υπόψη κατά την εξόφληση εισφορών και την αμέσως επόμενη ετήσια εκκαθάριση. Μάλιστα, ορίζει πως αν οι δικαιούχοι έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση οφειλών, της οποίας οι όροι τηρούνται, το προς επιστροφή χρηματικό ποσό θα συμψηφίζεται με τις τρέχουσες δόσεις.
Βέβαια, αφορά μόνο τους ασφαλισμένους που έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης και μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2016, στον ΕΦΚΑ, ενώ για όσους δεν έχουν συνέχιση της ασφάλισης αναφέρει πως θα υπάρξει νέα εγκύκλιος.
Αναλυτικά, ο νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει ότι αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές μη μισθωτών από 1/1/2017 και μετά, συμψηφίζονται με οφειλόμενες εισφορές και λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαδικασία ετήσιας εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών προκειμένου να εξαχθεί το τελικό ετήσιο αποτέλεσμα, που μπορεί να είναι μηδενικό, πιστωτικό ή χρεωστικό.
Το πιστωτικό υπόλοιπο της εκκαθάρισης συμψηφίζεται είτε με βεβαιωμένες οφειλές στο ΚΕΑΟ, ή με τρέχουσες δόσεις ρύθμισης που βρίσκεται σε ισχύ. Εάν δεν υφίστανται βεβαιωμένες οφειλές ή τρέχουσα ρύθμιση, συμψηφίζεται με τρέχουσες εισφορές επόμενων μηνών, εφόσον υποβληθεί αίτημα, εντός της προθεσμίας που ορίζεται κατά την εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών. Μετά την παρέλευση της ημερομηνίας αυτής και εφόσον δεν έχει υποβληθεί αίτημα, επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους με πίστωση τραπεζικού λογαριασμού.
Η ίδια διαδικασία ορίζει ότι και τα έως 31/12/2016 αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, θα πρέπει να πιστωθούν στην οικονομική μερίδα του δικαιούχου στον ΕΦΚΑ ώστε να λαμβάνονται υπόψη κατά την εξόφληση εισφορών και την αμέσως επόμενη ετήσια εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, οι αιτήσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών που έχουν υποβληθεί πριν την 31η Δεκεμβρίου του 2016 στους πρώην φορείς και εκκρεμούν, θα εξετασθούν άμεσα, σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Ειδικότερα:
- Εάν ο αιτών έχει πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης στον ΕΦΚΑ, μετά την 1η/1/2017, πραγματοποιείται ασφαλιστικός και οικονομικός έλεγχος προκειμένου να προκύψει αν έχουν καταβληθεί ποσά αχρεωστήτως, αφού συμψηφιστούν με ενδεχόμενα καθυστερούμενες οφειλές, βεβαιωμένες ή ρυθμισμένες.
- Εκδίδεται σχετική διοικητική πράξη συμψηφισμού αχρεωστήτως καταβληθέντος ποσού.
- Καταχωρείται το προς επιστροφή ποσό στην εφαρμογή «Ασφάλιση-Έσοδα Μη Μισθωτών ασφαλισμένων», με ημερομηνία αναγγελίας πίστωσης την ημερομηνία της απόφασης, προκειμένου να λαμβάνεται υπόψη κατά την εξόφληση οφειλόμενων εισφορών και την ετήσια εκκαθαριστική διαδικασία.
Η συμψηφιστική διαδικασία (εξόφληση, εκκαθάριση) θα απεικονίζεται στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες ΕΦΚΑ
Εν τω μεταξύ, έως την Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου μπορούν οι παράλληλα απασχολούμενοι (π.χ. μπλοκάκια κλπ.) για τους οποίους η εκκαθάριση ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο και έδειξε πιστωτικό υπόλοιπο, να υποβάλλουν αίτηση στον ιστότοπο του ΕΦΚΑ αν θέλουν το ποσό του πιστωτικού υπολοίπου να παραμείνει στον λογαριασμό τους και να συμψηφιστεί με εισφορές επόμενων μηνών. Όσοι δεν υποβάλλουν αίτηση θα λάβουν το ποσό εφάπαξ στον λογαριασμό τους.