Ασφαλιστικός κλάδος: Τα επτά ανοιχτά μέτωπα του 2019

Κλίμα συγκρατημένης αισιοδοξίας επικρατεί στον κλάδο της ασφαλιστικής αγοράς για το 2019, καθώς η όποια αναμενόμενη αύξηση του ΑΕΠ θα μπορούσε να οδηγήσει σε τόνωση της παραγωγής, στον βαθμό άλλωστε που τα νοικοκυριά αντιλαμβάνονται ολοένα και περισσότερο την αδυναμία του κρατικού τομέα να προσφέρει ικανοποιητικές λύσεις σε υγεία και σύνταξη.

Από την άλλη πλευρά, κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τις παρενέργειες στην αγορά, που παρατηρούνται σε χρονιές εκλογών, ιδίως στην περίπτωση που αυτές συνοδεύονται από ασταθές πολιτικό κλίμα.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η ασφαλιστική παραγωγή του 2018 εκτιμάται ότι σημείωσε οριακή μόνο αύξηση (γύρω στο 0,5% έως 1%) έναντι της προηγούμενης χρονιάς, χωρίς να απέχει ιδιαίτερα από το χαμηλό του 2015, όταν είχαμε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, κλείσιμο τραπεζών και επιβολή capital controls.

Πέραν αυτών, το 2019 ξεκινά για την ασφαλιστική βιομηχανία με επτά ανοιχτά μέτωπα.

Πρώτον, το ιδιοκτησιακό καθεστώς του leader της αγοράς, της Εθνικής Ασφαλιστικής. Η DG Com απέρριψε αίτημα της Εθνικής Τράπεζας για ματαίωση της πώλησης της θυγατρικής της εταιρείας, πλην όμως όλα δείχνουν πως η νέα διαδικασία εξεύρεσης αγοραστή θα καθυστερήσει αρκετούς μήνες, με αποτέλεσμα να μην αναμένεται αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος τουλάχιστον μέσα στο 2019. Άλλωστε, με την πάροδο του χρόνου ενισχύεται περαιτέρω η καθαρή θέση και η κεφαλαιακή επάρκεια της Εθνικής Ασφαλιστικής, οπότε θα μπορούσε να διεκδικηθεί καλύτερο αντίτιμο. Ωστόσο, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το όποιο τίμημα δύσκολα θα μπορούσε να προσεγγίσει τις πάλαι ποτέ «προσφορές» του Exin Group ή της κινεζικής Gongbao.

Δεύτερο, η τάση συγκέντρωσης στον κλάδο της ιδιωτικής υγείας, με ό,τι αυτό θα μπορούσε να σημαίνει για τη συνεργασία των ασφαλιστικών ομίλων με τις κλινικές και τα διαγνωστικά κέντρα στα σχετικά συμβόλαια. Ήδη, η CVC έχει αποκτήσει το Metropolitan, το Iaso General και κυρίως τον Όμιλο ΥΓΕΙΑ. Το Oaktree έχει «προσεγγίσει» το ΙΑΣΩ και μία τουλάχιστον ακόμη γνωστή εταιρεία του κλάδου. Το Farallon βρίσκεται κοντά στον έλεγχο του Ομίλου Euromedica, χωρίς να αποκλείεται και ένα «χτύπημα» σε άλλη εταιρεία του κλάδου.

Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον, οι εξελίξεις αναμένεται να είναι ραγδαίες το 2019, με τις ασφαλιστικές εταιρείες να τις παρακολουθούν από κοντά και να καταστρώνουν σενάρια για τον δικό τους τρόπο αντίδρασης απέναντι σ’ αυτές.

Τρίτο, το αποτέλεσμα των επικείμενων βουλευτικών εκλογών και κυρίως η πολιτική που θα ακολουθήσει η όποια επόμενη κυβέρνηση προκύψει σχετικά με τον ασφαλιστικό κλάδο. Ήδη, η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος έχει ξεκινήσει επαφές με τα πολιτικά κόμματα, με στόχο να τα ενημερώσει για τις θέσεις της.

Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση που θα προκύψει από την εκλογική διαδικασία θα κληθεί να λάβει σοβαρές αποφάσεις, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται:

α) Η τύχη του υπάρχοντος ασφαλιστικού συστήματος και ειδικότερα του «νόμου Κατρούγκαλου».

β) Ο βαθμός εμπλοκής των ασφαλιστικών εταιρειών στον δεύτερο πυλώνα ασφάλισης.

γ) Η συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) κρατικών νοσοκομείων και ασφαλιστικών εταιρειών στο μέτωπο της υγείας.

Τέταρτο, οι εξελίξεις στα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, με την επικείμενη ψήφιση της σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας και την προσαρμογή του κλάδου στο νέο θεσμικό πλαίσιο. Όλα δείχνουν πως τα Επαγγελματικά Ταμεία θα γνωρίσουν πολύ σημαντική ανάπτυξη κατά τα επόμενα χρόνια, ωστόσο ο βαθμός ανάπτυξής τους θα επηρεαστεί και από το περιεχόμενο της κυβερνητικής πολιτικής που θα εφαρμοστεί μετά τις εκλογές.

Πέμπτο, για μια ακόμη χρονιά θα γίνουν προσπάθειες αντιμετώπισης της «πληγής» του ασφαλιστικού κλάδου που λέγεται Ασπις Πρόνοια. Μέσα στο 2019 θα φανεί το κατά πόσο το Εγγυητικό Ταμείο του κλάδου ζωής θα μπορέσει να αντλήσει κεφάλαια, προκειμένου οι δικαιούχοι του πρώην ασφαλιστικού Ομίλου να αποζημιώνονται παράλληλα από τον διαχειριστή και το Ταμείο.

Έκτο, οι εξελίξεις στο Επικουρικό Κεφάλαιο του κλάδου αυτοκινήτου. Οι προσπάθειες που επιχειρήθηκαν μέσα στο 2018 για «run off» δεν ευδοκίμησαν. Σε ό,τι αφορά τώρα την πορεία του Επικουρικού (το τρέχον «άνοιγμά» του προσεγγίζει τα 400 εκατ. ευρώ) μέσα στην επόμενη χρονιά, θυμίζουμε παλαιότερη δήλωση κύκλων που πρόσκεινται σε αυτό: «Βελτιωνόμαστε εσωτερικά, υιοθετώντας και ακολουθώντας τις βέλτιστες πρακτικές που ακολουθούν οι ασφαλιστικές εταιρείες. Πιστεύουμε ότι με αυτό τον τρόπο, έως τα μέσα του 2019, η κατάσταση θα αρχίσει να δείχνει πως αλλάζει προς το θετικότερο και τότε είναι που θα εξετάσουμε διάφορες εναλλακτικές λύσεις για την επόμενη μέρα».

Εβδομο, η στάση που θα κρατήσει η EIOPA (η ευρωπαϊκή εποπτική αρχή) σχετικά με αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, οι οποίες αφορούν τόσο το Solvency II (έχουν ζητηθεί τροποποιήσεις διευκόλυνσης από τις ασφαλιστικές εταιρείες όλων των χωρών), όσο και τις ΕΠΥ (εταιρείες Ελεύθερης Παροχής Υπηρεσιών).