Πρωτοφανή υστέρηση 2,808 δισ. ευρώ στις δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού στο εντεκάμηνο, η οποία μοιάζει να σφραγίζει καθήλωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα το 2018, δείχνουν τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών.
Η υποεκτέλεση των δαπανών εξηγεί σχεδόν εξ ολοκλήρου την εκτίναξη του πρωτογενούς αποτελέσματος στα 7,612 δισ. ευρώ, όταν ο στόχος ήταν για πλεόνασμα 4,071 δισ. ευρώ.
Στο σκέλος των εσόδων, η εικόνα που προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου οδηγεί σε συμπεράσματα εκτέλεσης εντός στόχων, με μικρή σχετικά υπέρβαση στα έσοδα προ επιστροφών φόρων (162 εκατ. ευρώ) αλλά ουσιαστική συγκράτηση (-475 εκατ. ευρώ) των επιστροφών φόρου που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό. Επιστροφές φόρων γίνονται και από την ΑΑΔΕ -όπως προκύπτει από στοιχεία, έχει χαμηλώσει αισθητά το στοκ των υποχρεώσεών της- αλλά το κονδύλι από το οποίο πληρώνονται, αφήνει το περιθώριο υποεκτέλεσης των επιστροφών φόρου που «χρεώνονται» στην εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Το πλέον ανησυχητικό στοιχείο από τις σημερινές ανακοινώσεις έρχεται από το μέτωπο του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, όπου η υποεκτέλεση των δαπανών έχει πραγματικά τεράστιες διαστάσεις, ασκώντας προφανώς αρνητικές επιδράσεις στον στόχο μεγέθυνσης της οικονομίας. Τα στοιχεία δείχνουν ότι στο εντεκάμηνο οι δαπάνες του ΠΔΕ με το ζόρι έφτασαν τα 2,495 δισ. ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί με κάτι λιγότερο από το ένα τρίτο σε σχέση με τον στόχο του προϋπολογισμού (6,750 δισ. ευρώ). Η υστέρηση εντοπίζεται στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΠΔΕ.
Η ανακοίνωση του υπουργείου
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2018, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 2.549 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 1.005 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2019, για το αντίστοιχο διάστημα του 2018 και ελλείμματος 774 εκατ. ευρώ για το αντίστοιχο διάστημα του 2017.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 7.612 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 4.071 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 4.646 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2017.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 47.457 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 745 εκατ. ευρώ ή 1,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το 2018 στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2019. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 45.602 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 636 εκατ. ευρώ ή 1,4% έναντι του στόχου.
Οι επιστροφές εσόδων (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 3.181 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 475 εκατ. ευρώ από τον στόχο (3.656 εκατ. ευρώ). Επιπλέον στο εντεκάμηνο έχουν πραγματοποιηθεί και επιστροφές εσόδων της τάξης των 1.593 εκατ. ευρώ, που χρηματοδοτήθηκαν από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.855 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 109 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Ειδικότερα, τον Νοέμβριο 2018 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.046 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 679 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.877 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 570 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 169 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 109 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Οι επιστροφές εσόδων του Νοεμβρίου 2018 (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 84 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 475 εκατ. ευρώ από τον μηνιαίο στόχο (559 εκατ. ευρώ). Επιπρόσθετο ποσό ύψους 247 εκατ. ευρώ χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπροθέσμων.
Οι δαπάνες
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2018 ανήλθαν στα 44.908 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2.808 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (47.716 εκατ. ευρώ).
Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 42.414 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 1.257 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Μειωμένες έναντι του στόχου ήταν κυρίως οι δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα ΥΠΕΘΑ κατά 302 εκατ. ευρώ και οι επιδοτήσεις γεωργίας κατά 100 εκατ. ευρώ. Επισημαίνεται ότι μέρος των αρχικών πιστώσεων των επιδοτήσεων γεωργίας αφορούσαν σε προγράμματα τα οποία πλέον εκτελούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017 κατά 996 εκατ. ευρώ. Έχουν καταβληθεί επιπλέον 240 εκατ. ευρώ για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης και 403 εκατ. ευρώ για οικογενειακά επιδόματα.
Οι δαπάνες του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν σε 2.495 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση έναντι του στόχου κατά 1.550 εκατ. ευρώ.
Ειδικά για το Νοέμβριο, oι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 4.122 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.187 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, ενώ oι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3.717 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 957 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Οι δαπάνες του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 405 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 230 εκατ. ευρώ.
* Δείτε αναλυτικά στοιχεία στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.