Τράπεζες: Τι δρόμους ανοίγει η κίνηση της Eurobank

Ένα δύσκολο αλλά δουλεμένο εποπτικά και νομικά «μονοπάτι» ανοίγει για τις υπόλοιπες συστημικές τράπεζες, η απόφαση της Eurobank να μειώσει κατά 7 δισ. ευρώ, πέραν των στόχων, τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματά της (Non Performing Exposures - NPEs), εντός του 2019, εγγράφοντας ζημία έως και 1,4 δισ. ευρώ, που όμως δεν θα προκαλέσει dilution στους υφιστάμενους μετόχους.

Ο πυρήνας του σχεδίου βρίσκεται στη μετατροπή της εισηγμένης τράπεζας σε εταιρεία συμμετοχών. Η Eurobank Ergasias, μετά την ολοκλήρωση της απορρόφησης της Grivalia (σ.σ. γύρω στον Απρίλιο του 2019), θα ξεκινήσει την απόσχιση όλων των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού και την εισφορά τους σε νέα τραπεζική θυγατρική (νέα Eurobank). Θα εξαιρεθούν της απόσχισης και εισφοράς στη «νέα Eurobank» οι μετοχές του SPV καθώς και τα ομόλογα των τιτλοποιήσεων.

Έτσι, ως το τέλος του 2019, θα μετασχηματισθεί η αρχιτεκτονική του ομίλου. Θα υπάρχει μια εισηγμένη εταιρεία συμμετοχών, η οποία θα ελέγχει κατά 100% τη «νέα Eurobank» καθώς και ένα SPV, στο οποίο θα μεταφερθούν καταγγελμένα ή σε βαθιά καθυστέρηση δάνεια ονομαστικής αξίας 7 δισ. ευρώ, μαζί με τις εξασφαλίσεις τους.

Τα παραπάνω δάνεια εκτιμάται ότι μπορούν να τιτλοποιηθούν, με εγγραφή ζημίας της τάξης του 1,1-1,4 δισ. ευρώ, σε σχέση με τη σημερινή καθαρή λογιστική τους αξία. Η εγγραφή της ζημίας, όμως, δεν θα επιβαρύνει τη «νέα Eurobank», αλλά την εισηγμένη εταιρεία συμμετοχών.

Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα προκληθεί ενεργοποίηση της εγγύησης του Δημοσίου για τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις και επομένως δεν θα απαιτηθεί αύξηση κεφαλαίου υπέρ του, η οποία θα προκαλούσε dilution στους μετόχους της τράπεζας.

Πρόκειται για by-pass, που είναι δουλεμένο σε τεχνικό επίπεδο, ώστε να μην προσκρούει στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και να πληροί τις βασικές εποπτικές απαιτήσεις. Σύμφωνα με στελέχη της τράπεζας, το σχέδιο έχει την έγκριση του υπουργείου Οικονομικών και την κατ' αρχήν αποδοχή SSM, ΤτΕ ενώ έχει παρουσιασθεί και στους θεσμούς, των οποίων η έγκριση δεν είναι απαραίτητη.

Εθνική, Πειραιώς και Αlpha Βank δεν διαθέτουν, μεν, έναν ισχυρό ιδιώτη μεγαλομέτοχο, όπως η Eurobank (Fairfax), θα μπορούσαν όμως, σύμφωνα με αναλυτές, να ακολουθήσουν το μοντέλο εταιρικού μετασχηματισμού, για να μειώσουν ταχύτερα τα NPEs, χωρίς οι ζημίες να προκαλέσουν ΑΜΚ υπέρ του Δημοσίου.

Αlpha Bank: Η ευχέρεια από την υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια

Η Αlpha Βank έχει, σήμερα, την υψηλότερη κεφαλαιακή επάρκεια (18,5%) μεταξύ των συστημικών τραπεζών. Θα μπορούσε, σύμφωνα με την αγορά, να υιοθετήσει το μοντέλο μετατροπής της εισηγμένης σε εταιρεία συμμετοχών, ώστε να μειώσει, εντός του 2019, ταχύτερα των στόχων τα «κόκκινα» δάνειά της, χωρίς η ζημία να προκαλέσει dilution στους μετόχους.

Με βάση τους στόχους τριετίας 2017-19, η Alpha καλείται, φέτος, να μειώσει τα NPEs σε εταιρικό επίπεδο στα 21,4 δισ. ευρώ και στο τέλος του 2019, στα 16,8 δισ. ευρώ. Θα μπορούσε, όμως, «καίγοντας» κεφάλαια να τα μειώσει κατά πολύ περισσότερο το 2019, προκειμένου να δώσει σήμα στους επενδυτές ότι υιοθετεί εμπροσθοβαρή προσέγγιση, και οι δείκτες αποδοτικότητας ενσώματων ιδίων κεφαλαίων θα βελτιωθούν, σταδιακά, από το 2020.

Για παράδειγμα, αν η τράπεζα αποφάσιζε να μειώσει στο τέλος του 2019 τα NPEs στην περιοχή των 10 δισ. ευρώ, μέσω τιτλοποίησης καταγγελμένων ή σε βαθιά καθυστέρηση «κόκκινων» δανείων, ο δείκτης CET 1 θα έπεφτε στην περιοχή του 16%, σύμφωνα με αναλυτές. Επιπρόσθετα, διαθέτει την ευχέρεια να διαθέσει τη συμμετοχή της στη Cepal μαζί με το mezzanine ομόλογο της τιτλοποίησης.

Έχοντας επιτύχει δραστική μείωση, μπορεί εν συνεχεία να βγει στις αγορές με έκδοση συμπληρωματικών ή και βασικών κεφαλαίων, ώστε να επιτύχει ως το 2021 την πλήρη επαναφορά της σε ομαλότητα, έχοντας εξυγιάνει τον ισολογισμό της.

Εθνική: Εύκολη η εξυγίανση του χαρτοφυλακίου αν…

Η Εθνική θα μπορούσε να αποτελέσει την ευκολότερη περίπτωση εξυγίανσης ισολογισμού, σύμφωνα με τους αναλυτές, εφόσον, όμως, υλοποιηθεί το πλάνο αναδιάρθρωσης και αποεπενδυθεί από τις εναπομείνασες τραπεζικές δραστηριότητες στο εξωτερικό ( Κύπρος, Ρουμανία, FYROM) καθώς και από την Εθνική Ασφαλιστική.

Σε αυτή την περίπτωση, οι κεφαλαιακοί της δείκτες θα ενισχυθούν, λόγω μείωσης του σταθμισμένου ενεργητικού, κατά 150 με 200 μονάδες βάσης, με τον CET 1 να φθάνει στα επίπεδα του 17,5% με 18%.

Με δεδομένο ότι η Εθνική διαθέτει τον υψηλότερο δείκτη κάλυψης από προβλέψεις, η ζημία από μια επιθετικότερη μείωση των NPEs θα είναι μικρότερη από αυτή που έχει εκτιμήσει η Eurobank (1,1 -1,4 δισ. για καταγγελμένα και σε βαθιά καθυστέρηση δάνεια ονομαστικής αξίας 7 δισ.).

Η Εθνική έχει ήδη πετύχει από το τέλος του πρώτου εξαμήνου τον φετινό στόχο για μείωση των NPEs στα 15,8 δισ. ευρώ. Επομένως θα κλείσει τη χρονιά με καλύτερη επίδοση, εξέλιξη που τη βοηθά να μειώσει, το 2019, τα NPEs σύμφωνα με τον στόχο (13,1 δισ.).

Αν στα τέλη του 2019 έχει ολοκληρωθεί η μεταβίβαση των θυγατρικών σε Κύπρο και Ρουμανία (βρίσκονται σε εξέλιξη διαγωνισμοί πώλησης) και έχει δρομολογηθεί η επιτυχής διάθεση τουλάχιστον του 75% της Εθνικής Ασφαλιστικής, η Εθνική θα μπορούσε να προχωρήσει σε πώληση ή τιτλοποίηση σημαντικού ύψους κόκκινων δανείων, ώστε στο τέλος του 2020 να ρίξει τα NPEs στον μέσο ευρωπαϊκό όρο.

Βέβαια, για να δελεάσει τους επενδυτές, πέραν ενός ρεαλιστικού σχεδίου εξυγίανσης του ισολογισμού πρέπει να εμφανίσει και πλάνο ενίσχυσης της προ προβλέψεων κερδοφορίας, κάνοντας χρήση του πλεονεκτήματος της ισχυρής ρευστότητας που διαθέτει.

Η δύσκολη εξίσωση της Πειραιώς

Τέλος, η Πειραιώς αντιμετωπίζει μεν τη δυσκολότερη πρόκληση από όλες, λόγω του συνδυασμού υψηλών NPEs και χαμηλής -συγκριτικά- κεφαλαιακής επάρκειας, βρίσκεται, όμως, ήδη σε συζητήσεις με funds (Cerberus) για ένα σχήμα ανάλογο με αυτό που είχε εφαρμοστεί στην ιταλική τράπεζα Intesa, με ταυτόχρονη κάλυψη από το fund της έκδοσης Tier II από την τράπεζα. 

Επίσης, η τράπεζα συζητά με την κοινοπραξία Intrum - CarVal την τιτλοποίηση χαρτοφυλακίου δανείων χωρίς εξασφαλίσεις. 

Το μοντέλο εταιρικού μετασχηματισμού, με μετατροπή των εισηγμένων τραπεζών σε εταιρείες συμμετοχών, «κουμπώνει» με το σχέδιο παροχής απευθείας κρατικών εγγυήσεων στους senior notes τίτλους τιτλοποιήσεων, ενώ λειτουργεί εναλλακτικά με το σχέδιο της ΤτΕ για τιτλοποιήσεις «κόκκινων» δανείων, με μέσο εγγύησης τον αναβαλλόμενο φόρο.

Το βέβαιο είναι ότι η αγορά, κατακρημνίζοντας τις τραπεζικές μετοχές από τα τέλη Αυγούστου ως σήμερα, έχει φέρει μπροστά το θέμα της εξυγίανσης των ισολογισμών, αποτιμώντας ότι η προ προβλέψεων κερδοφορία των τραπεζών θα παραμείνει πενιχρή και θα ξοδεύεται για την αργή διαδικασία μείωσης των NPEs. Υπό το παραπάνω πρίσμα, η κίνηση της Eurobank πιστοποιεί και αναδεικνύει την ανάγκη εμπροσθοβαρών λύσεων.