Η χρηματοπιστωτική σταθερότητα έχει ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία έτη και η μείωση των κινδύνων στον τραπεζικό τομέα της ΕΕ συνεχίζεται με σταθερό ρυθμό, τονίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζοντας έκθεσή της για την πορεία των κόκκινων δανείων αλλά παράλληλα επισημαίνει ότι οι προσπάθειες για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και ολοκλήρωση πρέπει να συνεχιστούν.
Στην τρίτη έκθεση προόδου για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPEs), η Επιτροπή επισήμανε σήμερα ότι τα NPEs στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα μειώθηκαν κι άλλο και ανέρχονται πλέον σε 3,4% κατά μέσο όρο στην ΕΕ. Παρότι πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες αντιμετώπισης ζητημάτων από το παρελθόν που βαρύνουν ακόμη τον τομέα από την έναρξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η εξέλιξη αυτή είναι πολύ ενθαρρυντική.
Το γεγονός αυτό, σύμφωνα με την Κομισιόν, επιβεβαιώνει τη γενική τάση βελτίωσης σε ολόκληρη την Ένωση τα τελευταία χρόνια, η οποία κατέστη δυνατή χάρη στην αποφασιστική δράση των κρατών-μελών και των παραγόντων της αγοράς, κυρίως σε χώρες με σχετικά υψηλά επίπεδα ΜΕΔ. Παρά τα ενθαρρυντικά αυτά σημάδια, τα υψηλά ποσοστά μη εξυπηρετούμενων δανείων εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση για ορισμένα κράτη-μέλη. Η σημερινή έκθεση θα τροφοδοτήσει τις συζητήσεις κατά τη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου (σε ανοικτή σύνθεση) σχετικά με την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, μεταξύ άλλων με τη σύσταση ενός κοινού δημοσιονομικού μηχανισμού ασφάλειας του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης και τη λήψη περαιτέρω μέτρων για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος εγγύησης των καταθέσεων.
Ενιαία πλατφόρμα
Η Επιτροπή χαιρετίζει την πρόοδο που σημειώθηκε κατά τις τριμερείς συζητήσεις του Νοεμβρίου 2016 σχετικά με τη δέσμη μέτρων για τη μείωση των κινδύνων στον τραπεζικό τομέα και καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να καταλήξουν σύντομα σε συμφωνία για τα μέτρα αυτά καθώς και για τη συνολική δέσμη νομοθετικών μέτρων για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων του Μαρτίου 2018.
Η ανακοίνωση επιβεβαιώνει επίσης ότι η Επιτροπή έχει υλοποιήσει όλα τα στοιχεία του σχεδίου δράσης του Συμβουλίου σχετικά με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του Ιουλίου 2017. Η ανακοίνωση συνοδεύεται από έγγραφο εργασίας που έχουν καταρτίσει οι υπηρεσίες της Επιτροπής, μετά από αίτημα του Συμβουλίου, όσον αφορά τη δυνατότητα δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής πλατφόρμας συναλλαγών μη εξυπηρετούμενων δανείων, δηλαδή μιας ηλεκτρονικής αγοράς όπου οι τράπεζες και οι επενδυτές θα μπορούν να πραγματοποιούν αγοραπωλησίες ΜΕΔ και χαρτοφυλακίων ΜΕΔ.
Υπενθυμίζεται ότι για να σημειωθεί πρόοδος ως προς την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, μέσω της ταχύτερης μείωσης των κινδύνων στον τραπεζικό τομέα της ΕΕ, η Επιτροπή πρότεινε στα τέλη Μαρτίου 2018 μια δέσμη δράσεων για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι δράσεις αυτές στοχεύουν τέσσερις βασικούς τομείς: διασφάλιση της δέσμευσης κεφαλαίων από τις τράπεζες για την κάλυψη των κινδύνων που συνδέονται με δάνεια που θα χορηγηθούν στο μέλλον και ενδέχεται να μην εξυπηρετηθούν· ενθάρρυνση της ανάπτυξης δευτερογενών αγορών στις οποίες οι τράπεζες μπορούν να πωλούν τα μη εξηπηρετούμενα δάνειά τους σε διαχειριστές πιστώσεων και σε επενδυτές· διευκόλυνση της είσπραξης οφειλών, ως συμπλήρωμα της πρότασης για την αφερεγγυότητα και την αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων, η οποία υποβλήθηκε τον Νοέμβριο του 2016· και, παροχή βοήθειας για την αναδιάρθρωση των τραπεζών στα κράτη-μέλη που το επιθυμούν, μέσω διατύπωσης μη δεσμευτικών κατευθυντήριων γραμμών για την ίδρυση εταιρειών διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων (AMC) ή για τη θέσπιση άλλων μέτρων σχετικών με τη διαχείριση των NPEs.
Η ανάπτυξη των δευτερογενών αγορών για τα NPLs
Η πρόταση του Μαρτίου προωθεί την ανάπτυξη δευτερογενών αγορών για τα NPLs μέσω της εναρμόνισης των απαιτήσεων και της δημιουργίας ενιαίας αγοράς για τη διαχείριση πιστώσεων και τη μεταφορά τραπεζικών δανείων σε τρίτους σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Η προτεινόμενη οδηγία ορίζει τις δραστηριότητες των διαχειριστών πιστώσεων, καθορίζει κοινούς κανόνες για την αδειοδότηση και την εποπτεία και επιβάλλει κανόνες δεοντολογίας σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι οι φορείς που συμμορφώνονται με τους εν λόγω κανόνες μπορούν να δραστηριοποιούνται σε όλες τις χώρες της ΕΕ, χωρίς να υπόκεινται σε χωριστές εθνικές απαιτήσεις αδειοδότησης.
Οι αγοραστές τραπεζικών δανείων υποχρεούνται να ενημερώνουν τις αρχές κατά την αγορά ενός δανείου. Οι αγοραστές καταναλωτικών δανείων από τρίτες χώρες οφείλουν να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες εγκεκριμένων διαχειριστών πιστώσεων από την ΕΕ. Η προστασία των καταναλωτών εξασφαλίζεται με νομικές διασφαλίσεις και κανόνες διαφάνειας, έτσι ώστε η μεταφορά δανείου να μη θίγει τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα του δανειολήπτη.