Τουρισμός: Ο γρίφος του Brexit για Αθήνα και «Ελ. Βενιζέλος»

Με τις διαδικασίες αποχώρησης (Brexit) του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση να εισέρχονται στην τελική ευθεία η ελληνική ταξιδιωτική αγορά παρακολουθεί τις εξελίξεις, καθώς η αγορά της Βρετανίας αποτελεί τη δεύτερη κυριότερη δεξαμενή άντλησης πελατών του ελληνικού τουρισμού.

Η οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών στη Βρετανία στην πορεία προς την έξοδο από την Ε.Ε (29 Μαρτίου 2019) και η ισοτιμία ευρώ-στερλίνας θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό αυτό που οι αναλυτές αποκαλούν «ψυχολογία» της αγοράς και τη διάθεσή των Βρετανών για ταξίδια.

Ήδη, το Νοέμβριο καταγράφεται ραγδαία αποκλιμάκωση του ρυθμού αύξησης των προκρατήσεων (early bookings) για διακοπές στην Ελλάδα. Στην αρχή της περιόδου προκρατήσεων ο ρυθμός αύξησης κινήθηκε σε επίπεδα έως και +50% έως +60%, σύμφωνα με ξενοδοχειακές πηγές, ενώ στις αρχές Νοεμβρίου κινείται στα όρια μεταξύ μονοψήφιας και διψήφιας ανόδου.

Διαφορετικό, ωστόσο, είναι το ειδικό βάρος της βρετανικής αγοράς για την Αθήνα ως προορισμό, το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας και την ξενοδοχειακή αγορά της πόλης. Ο καλπασμός της Airbnb στις γειτονιές του κέντρου της Αθήνας έχει αλλάξει, ήδη, την αγορά καταλυμάτων της πόλης και τείνει να διαμορφώσει ένα εντελώς νέο σκηνικό. Ένα σκηνικό στο οποίο τα ξενοδοχεία δεν θα είναι οι απόλυτοι κυρίαρχοι του παιχνιδιού.

Το βέβαιο είναι πως για το αεροδρόμιο της «Ελευθέριος Βενιζέλος» της Αθήνας οι γραμμές που συνδέουν την ελληνική πρωτεύουσα με το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελούν την 3η σημαντικότερη διεθνή αγορά. Τα δρομολόγια προς Λονδίνο, ιδιαίτερα, αποτελούν το μεγαλύτερο «φιλέτο» του αεροδρομίου καθώς η βρετανική πρωτεύουσα είναι ο υπ. αριθμόν 1 διεθνής προορισμός του «Ελ. Βενιζέλος».

Σύμφωνα με στοιχεία επιβατικής κίνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2018, το Ηνωμ. Βασίλειο παραμένει τρίτη κυριότερη αγορά μετά τη Γερμανία και την Ιταλία με την Κύπρο να ακολουθεί στην τέταρτη θέση.

Το 2015, χρονιά κατά την οποία η χώρα κλυδωνίστηκε από την επιβολή capital control, το αεροδρόμιο της Αθήνας είδε την επιβατική κίνηση από Βρετανία να ξεπερνά για πρώτη φορά το 1,2 εκατ. επιβάτες καταγράφοντας ιστορικό ρεκόρ.

Η επιβατική κίνηση εξακολούθησε να κινείται ανοδικά στη διετία που ακολούθησε με τους ταξιδιώτες να καταγράφουν αύξηση 3,2% το 2016 και 2,8% το 2017. Ακόμα υψηλότερη ήταν η κίνηση φέτος, καθώς στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2018 οι επιβάτες αυξήθηκαν 9% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2017.

Σε μεγάλο βαθμό, ωστόσο, τα ρεκόρ στα δρομολόγια που συνδέουν την Αθήνα με προορισμούς της Βρετανίας οφείλονται στους Έλληνες επιβάτες οι οποίοι είτε διαμένουν εκεί (φοιτητές, επαγγελματίες, εργαζόμενοι) είτε ταξιδεύουν για λόγους αναψυχής ή για να συνδυάσουν μια σύντομη απόδραση με την επίσκεψη σε συγγενείς ή φίλους.

Οι επιβάτες από Βρετανία οι οποίοι καταγράφονται στις επίσημες στατιστικές ως «τουριστικές αφίξεις» έφθασαν τους 437.000 στο δεκάμηνο φέτος. Σύμφωνα με τα στοιχεία του αεροδρομίου της Αθήνας, μάλιστα, κατέγραψαν ισχυρή άνοδο 16% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.

Πόσο «φιλέτα» αποτελούν τα δρομολόγια προς Λονδίνο για τις αεροπορικές εταιρείες προκύπτει και μόνο από το γεγονός πως στις συγκεκριμένες γραμμές δραστηριοποιούνται πέντε εταιρείες από τις οποίες τρεις είναι χαμηλού κόστους: Aegean, British Airways και WizzAir, Ryanair, EasyJet.

Οι συγκεκριμένες εταιρείες συνδέουν την Αθήνα με τέσσερις πόλεις της Βρετανίας (Λονδίνο, Μάντσεστερ, Εδιμβούργο, Μπρίστολ) ενώ πετούν σε τέσσερα διαφορετικά αεροδρόμια της ευρύτερης περιοχής του Λονδίνου (Χίθροου, Γκάτγουϊκ, Στανστεντ, Λούτον).

Το ενδιαφέρον είναι πως η αύξηση της επιβατικής κίνησης κατά 9% στο φετινό δεκάμηνο επιτεύχθηκε αν και οι εταιρείες είχαν μειώσει συνολικά τις διαθέσιμες θέσεις τους κατά 8%. Το αποτέλεσμα ήταν να γεμίσουν τα αεροπλάνα καθώς ο συντελεστής πληρότητας στο διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2018 διαμορφώθηκε στα επίπεδα του 88%.