Χωρίς σημαντικές υπερβάσεις στο σκέλος των εσόδων αλλά με σημαντική υστέρηση στις δαπάνες και ιδίως σε αυτές που σχετίζονται με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ο κρατικός προϋπολογισμός συντηρεί υπερπλεόνασμα σε σχέση με τους στόχους, με την υπέρβαση στο δεκάμηνο να φτάνει το 1,419 δισ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Τα αναλυτικά στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, προσαρμοσμένα στους στόχους του προϋπολογισμού 2019, πιστοποιούν πρωτογενές πλεόνασμα στο δεκάμηνο ύψους 6,435 δισ. ευρώ έναντι στόχου 4,749 δισ. ευρώ και έναντι πλεονάσματος 5,330 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Υπενθυμίζεται ότι ο προϋπολογισμός 2019 καταγράφει στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος γενικής κυβέρνησης στο 3,98% του ΑΕΠ έναντι στόχου 3,5% του ΑΕΠ, γεγονός το οποίο δημιουργεί δημοσιονομικό χώρο 885 εκατ. ευρώ, εντός του οποίου η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει την καταβολή κοινωνικού μερίσματος.
Το μέρισμα αυτό, όπως προκύπτει από τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, τροφοδοτείται κυρίως από την υστέρηση των δαπανών στο ΠΔΕ, η οποία στο δεκάμηνο φτάνει το 1,321 δισ. ευρώ. Χωρίς την υστέρηση αυτή, το υπερπλεόνασμα θα ήταν σαφώς μικρότερο, καθώς από το σκέλος των εσόδων η υπέρβαση στα καθαρά έσοδα είναι μόλις 65 εκατ. ευρώ. Για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων όμως θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι εξελίξεις στη γενική κυβέρνηση.
Από τα στοιχεία τα οποία έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών προκύπτει ότι:
1. Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 42.411 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 66 εκατ. ευρώ ή 0,2% έναντι του στόχου του Προϋπολογισμού 2019 (που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού).
2. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 40.725 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 66 εκατ. ευρώ ή 0,2% έναντι του στόχου. Το δελτίο εκτέλεσης κρατικού προϋπολογισμού δεν περιλαμβάνει στον στόχο ποσό 1.346 εκατ. ευρώ, που αφορά επιστροφές εσόδων που χρηματοδοτήθηκαν από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών, το οποίο αποτυπώνεται στην εισηγητική έκθεση προϋπολογισμού και στον πίνακα 1Β του δελτίου. Επιπλέον αποκλίσεις οφείλονται σε διαφορές αναφορικά με τη νέα οικονομική ταξινόμηση που εφαρμόζεται για τον Κρατικό Προϋπολογισμό 2019.
3. Οι επιστροφές εσόδων (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 3.097 εκατ. ευρώ, χωρίς απόκλιση από τον στόχο (3.097 εκατ. ευρώ).
4. Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.686 εκατ. ευρώ, χωρίς απόκλιση από τον στόχο.
5. Ειδικότερα, τον Οκτώβριο 2018 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.197 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 67 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5.080 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 66 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 117 εκατ. ευρώ, χωρίς ουσιαστική απόκλιση από τον στόχο. Οι επιστροφές εσόδων του Οκτωβρίου 2018 (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 146 εκατ. ευρώ, χωρίς απόκλιση από τον στόχο (146 εκατ. ευρώ).
6. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2018 ανήλθαν στα 40.786 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1.621 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (42.407 εκατ. ευρώ). Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 38.697 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες κατά 300 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου. Μειωμένες έναντι του στόχου ήταν κυρίως οι δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα ΥΠΕΘΑ κατά 234 εκατ. ευρώ και οι επιδοτήσεις γεωργίας κατά 87 εκατ. ευρώ. Επισημαίνεται ότι μέρος των αρχικών πιστώσεων των επιδοτήσεων γεωργίας αφορούσαν σε προγράμματα τα οποία πλέον εκτελούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
7. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017 κατά 358 εκατ. ευρώ. Έχουν καταβληθεί επιπλέον 230 εκατ. ευρώ για το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης και 203 εκατ. ευρώ για οικογενειακά επιδόματα.
8. Οι δαπάνες του ΠΔΕ διαμορφώθηκαν σε 2.089 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση έναντι του στόχου κατά 1.321 εκατ. ευρώ.
9. Ειδικά για τον μήνα Οκτώβριο oι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3.850 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 657 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, ενώ oι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 3.433 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 574 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου. Οι δαπάνες του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 417 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 83 εκατ. ευρώ.
Η πορεία των εσόδων
Ειδικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2018, αύξηση έναντι του στόχου παρατηρήθηκε στις εξής κύριες κατηγορίες εσόδων:
α) Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων κατά 63 εκατ. ευρώ ή 2,6%,
β) Φόροι στην περιουσία κατά 20 εκατ. ευρώ ή 0,8%,
γ) ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 13 εκατ. ευρώ ή 0,8%,
δ) Λοιποί φόροι κατανάλωσης κατά 23 εκατ. ευρώ ή 5,9%,
ε) Έμμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 29 εκατ. ευρώ ή 2,8%,
στ) Λοιποί έμμεσοι φόροι κατά 21 εκατ. ευρώ ή 5,6%,
ζ) Λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 37 εκατ. ευρώ ή 0,9%,
Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις κάτωθι βασικές κατηγορίες:
α) Άμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 64 εκατ. ευρώ ή 3,9%,
β) ΦΠΑ λοιπών κατά 21 εκατ. ευρώ ή 0,2%,
γ) Λοιποί Ε.Φ.Κ. (καπνού, κλπ) κατά 32 εκατ. ευρώ ή 1,3%.
* Δείτε αναλυτικά στοιχεία στη στήλη Συνοδευτικό Υλικό.