Ποια είναι τα «βαρίδια» στις αποκρατικοποιήσεις της ενέργειας

Καθυστερήσεις καταγράφονται στις ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις των Ελληνικών Πετρελαίων και της ΔΕΠΑ, αλλά και στον διαγωνισμό πώλησης των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ, με αποτέλεσμα να εκφράζεται δυσφορία από τους Ευρωπαίους εταίρους για την τήρηση των δεσμεύσεων της κυβέρνησης έναντι της συμφωνίας για την έξοδο από τα προγράμματα προσαρμογής.

Οι συγκεκριμένες αποκρατικοποιήσεις θεωρούνται εμβληματικές για το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της ελληνικής οικονομίας και όπως αναφέρουν πηγές, παρακολουθούνται στενά από τους εταίρους ως προς την πορεία υλοποίησής τους. Ωστόσο, τόσο στην περίπτωση της αποεπένδυσης της ΔEH από τον λιγνίτη όσο και των ΕΛ.ΠΕ, οι διαγωνιστικές διαδικασίες οδεύουν από παράταση σε παράταση.

Ακόμα και ο ίδιος ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης, στη διάρκεια χθεσινών δηλώσεών του, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο παράτασης για την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της δημόσιας εταιρίας ηλεκτρισμού, εφόσον χρειαστεί, ενώ μιλώντας για τις ενεργειακές αποκρατικοποιήσεις χαρακτήρισε «φυσιολογικές» τις παρατάσεις που δόθηκαν.

Ας πάρουμε, όμως, την κάθε επιχείρηση ξεχωριστά.

Τα εμπόδια των ΕΛ.ΠΕ.

Ο διαγωνισμός για την πώληση του 50,1% των μετοχών των Ελληνικών Πετρελαίων (σ.σ. πωλούν και το δημόσιο και ο όμιλος Λάτση), ήταν στα σχέδια του ΤΑΙΠΕΔ να πραγματοποιηθεί περί τις αρχές Οκτωβρίου. Υπενθυμίζεται ότι υποψήφιοι επενδυτές είναι η Glencore και η Vitol.

Γύρω στον Σεπτέμβριο, οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων που παρεμπόδισαν την είσοδο των εκπροσώπων των δύο εταιριών στις εγκαταστάσεις των διυλιστηρίων του Ασπροπύργου και της Ελευσίνας πήγε πίσω τον διαγωνισμό. Στη συνέχεια, η εισήγηση υπηρεσίας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς που ήθελε, σε αντίθεση με το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων, τον νέο ιδιοκτήτη να υποβάλλει και δημόσια πρόταση προς τους μετόχους, τράβηξε κι άλλο πίσω την εκτιμώμενη ημερομηνία του διαγωνισμού, που ήταν περί τον Νοέμβριο.

Αν και τελικά η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έλαβε απόφαση πως δεν απαιτείται η υποβολή δημόσιας πρότασης, εντούτοις μόλις την περασμένη Δευτέρα, ο πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Σωκράτης Λαζαρίδης έκανε γνωστό πως η απόφαση ακόμη δεν έχει καθαρογραφεί.

Στο μεταξύ και σύμφωνα με πληροφορίες, το δημόσιο, και δη το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, φέρεται να επιδιώκει την αύξηση του ποσοστού ελέγχου της εταιρίας holding που θα δημιουργηθεί κάτω από τα ΕΛ.ΠΕ και θα περιλαμβάνει τις θυγατρικές εταιρίες με τις παραχωρήσεις δικαιωμάτων ερευνών υδρογονανθράκων. Αρχικά στο κείμενο συμφωνίας μεταξύ δημοσίου - ομίλου Λάτση προβλεπόταν να ελέγχει το 25% και τώρα βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις, με το δημόσιο να πιέζει για αύξηση του ποσοστού στο 51%. Όπως αναφέρουν πηγές, οι μνηστήρες των ΕΛ.ΠΕ δεν είναι σίγουρο αν επιθυμούν τέτοια εξέλιξη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο διαγωνισμός της υποβολής των δεσμευτικών προσφορών πάει για το νέο έτος.

Τα κίνητρα για τις λιγνιτικές

Για τις 17 Οκτωβρίου είχε οριστεί η ημερομηνία υποβολής των δεσμευτικών προσφορών των υποψήφιων αγοραστών των λιγνιτικών σταθμών της ΔEH στη Μελίτη και τη Μεγαλόπολη. Υπενθυμίζεται ότι τις διεκδικούν οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ - Seven Energy (Τσεχία), Όμιλος Κοπελούζου - CHN Energy (Κίνα), Μυτιληναίος, ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ και η EPH (Τσεχία).

Στις αρχές Σεπτεμβρίου, οι Κινέζοι ζήτησαν παράταση προκειμένου να διερευνήσουν καλύτερα τα δεδομένα των λιγνιτικών σταθμών. Έτσι η ημερομηνία μετακινήθηκε για τις 17 Νοεμβρίου.

Στο μεταξύ, όσο οι υποψήφιοι «ξεψάχνιζαν» τα δεδομένα των λιγνιτικών και με δεδομένη την εκτίναξη των τιμών των δικαιωμάτων CO2 σε επίπεδα ακόμη και άνω των 22 ευρώ ανά τόνο, το πενταετές μορατόριουμ στα εργασιακά, ζήτησαν τη χορήγηση κινήτρων. ΔEH και ΥΠΕΝ εντατικοποίησαν τις διαδικασίες για την καθιέρωση μηχανισμού αποζημίωσης των λιγνιτικών μονάδων (ΑΔΙ), αλλά ωστόσο, επειδή υπάρχουν ακόμη σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για τα κίνητρα προς τους υποψήφιους επενδυτές, ο διαγωνισμός μετατοπίστηκε για τον Δεκέμβριο.

Ο κ. Σταθάκης δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να πάει για πιο μετά, δηλαδή για τον Ιανουάριο του 2019.

Το δαιδαλώδες σχήμα της ΔΕΠΑ

Μπλεγμένο είναι και το κουβάρι της αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ. Αν και το ΤΑΙΠΕΔ στον προγραμματισμό του είχε τον Οκτώβριο να δημοσιευτεί η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για το σκέλος της εμπορίας της ΔΕΠΑ, εντούτοις μέχρι στιγμής όλα δείχνουν ότι κι αυτός ο διαγωνισμός θα πάει για το νέο έτος.

Πιο συγκεκριμένα, κυβέρνηση και δανειστές συμφώνησαν την περασμένη Άνοιξη ώστε η ΔΕΠΑ να αποκτήσει τα ποσοστά συμμετοχής της Shell στις θυγατρικές της ΕΠΑ και ΕΔΑ Αττικής και να πουλήσει στον εταίρο της, την ENI, το μερίδιό της στην ΕΠΑ Θεσσαλονίκης - Θεσσαλίας. Έπειτα από τη ΔΕΠΑ θα αποσχιστεί ο κλάδος των υποδομών και των δικτύων διανομής, προκειμένου σε αυτόν το δημόσιο να διατηρήσει πλειοψηφικό πακέτο μετοχών, ενώ στο τμήμα της εμπορίας (ΔΕΠΑ με ΕΠΑ Αττικής και διεθνείς συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου) θα κρατήσει μειοψηφικό ποσοστό.

Για παραπάνω από ενάμιση μήνα το deal ΔΕΠΑ - Shell βρίσκεται στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, χωρίς να αποκλείεται και σήμερα η έκδοση της απόφασης. Αν αυτή είναι καθαρή, δηλαδή δεν απαιτείται η λήψη μέτρων συμμόρφωσης από τη δημόσια επιχείρηση, για λόγους ανταγωνισμού, τότε θα πρέπει να δρομολογηθεί και η κατάθεση νομοσχεδίου για την απόσχιση του κλάδου υποδομών από τη ΔΕΠΑ. Ωστόσο, πληροφορίες θέλουν το υπουργείο ΠΕΝ να εξετάζει σενάρια επί σεναρίων για τον τρόπο της απόσχισης.

Το σίγουρο είναι ότι η συγκεκριμένη αποκρατικοποίηση θα πάει στο πρώτο τρίμηνο του 2019.