Φωτιές στους μικρο-οφειλέτες άναψαν ΕΝΦΙΑ και φόρος εισοδήματος

Η εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ άλλαξε άρδην το σκηνικό των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία. Στοιχεία της ΑΑΔΕ, τα οποία έχει επεξεργαστεί το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, δείχνουν ότι στο τέλος Σεπτέμβρη, οι οφειλέτες με ληξιπρόθεσμα χρέη έως 500 ευρώ αυξήθηκαν κατά 312.812 σε σχέση με το τέλος του 2017. Τα δε ληξιπρόθεσμα, το τρίτο τρίμηνο του έτους ανέβασαν «στροφές» και αισίως έχουν φτάσει τα 7,837 δισ. ευρώ.

Ειδικότερα, το πλήθος των οφειλετών με ληξιπρόθεσμα χρέη αυξήθηκε από 4.068.857 στο τέλος του 2017 σε 4.312.395 τον Σεπτέμβρη (αύξηση 5,99%), αλλά οι «μικροί οφειλέτες» με χρέη έως 500 ευρώ αυξήθηκαν στο ίδιο διάστημα κατά 14,21% (από 2.201.910 σε 2.514.722). Τα φρέσκα ληξιπρόθεσμα χρέη διογκώθηκαν στο εννιάμηνο στα 7,837 δισ. ευρώ (συν 450 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβρη) και μαζί με τις συσσωρευμένες οφειλές παλαιότερων ετών έφτασαν τα 103,9 δισ. ευρώ.

Εξετάζοντας την πορεία του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά το τρίτο τρίμηνο του 2018, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή παρατηρεί ότι σε μηνιαία βάση, τον Ιούλιο (στοιχεία κατά την 1/8/2018) αυξήθηκε κατά 345,82 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, γεγονός που οφείλεται κυρίως στην επιβάρυνση από τη λήξη της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Η αύξηση συνεχίστηκε και τον Αύγουστο (στοιχεία κατά την 1/9/2018) και μάλιστα σε μεγαλύτερο βαθμό (939,50 εκατ. ευρώ). Ωστόσο, στην περίπτωση αυτή η επιβάρυνση του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου προήλθε σε μεγάλο βαθμό από μικρό αριθμό οφειλετών με υψηλές οφειλές, οι περισσότερες εκ των οποίων ταξινομούνται στην κατηγορία δανείων (καταπτώσεις εγγυήσεων ελληνικού δημοσίου) και δευτερευόντως στην κατηγορία ΦΠΑ.

Τον Σεπτέμβριο (στοιχεία κατά την 1/10/2018), τέλος, παρατηρήθηκε νέα αύξηση του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά 449,92 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, που οφείλεται στην επιβάρυνση από λήξεις των δόσεων του φόρου εισοδήματος και του ΕΝΦΙΑ και δικαιολογείται στο πλαίσιο της εποχικής διακύμανσης του συγκεκριμένου υπολοίπου.

Οι μηνιαίες αυξήσεις του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου διαπιστώνονται μετά από μια περίοδο τριών διαδοχικών μειώσεων κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους.

Οι οφειλέτες

Δεν συνιστά την παραμικρή έκπληξη το γεγονός ότι ένας στους δύο φορολογούμενους έχει ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο. Αποτελεί μια σταθερή κατάσταση τα τελευταία χρόνια, όπως άλλωστε και το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των οφειλετών χρωστά λίγα (2,5 εκατομμύρια χρωστούν έως 500 ευρώ) αλλά οι λίγοι είναι αυτοί οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τον συντριπτικό όγκο των ληξιπρόθεσμων χρεών (λιγότεροι από 30.000 χρωστούν περίπου 90 δισ. ευρώ).

Η «εποχικότητα» των αυξομειώσεων στους οφειλέτες υπαγορεύεται κυρίως από φόρους εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ και η ανάλυση του ΓΠΚΒ είναι ενδεικτική.

Ο συνολικός αριθμός των οφειλετών, στο τρίτο τρίμηνο του 2018, σημείωσε αύξηση κατά 243.538 άτομα σε σχέση με το τελευταίο τρίμηνο του 2017, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στα 4.312.395 άτομα. Η αύξηση αυτή εντοπίζεται πρωτίστως στους οφειλέτες με χρέος κάτω από 500 ευρώ, καθώς στην κατηγορία αυτή προστέθηκαν 312.812 νέοι οφειλέτες.

Κατανομή οφειλετών

«Σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, ο αριθμός των οφειλετών αυξήθηκε κατά 584.979 άτομα και ερμηνεύεται σε μεγάλο βαθμό (για τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο) από την επίδραση της εποχικότητας, δηλαδή τη λήξη δόσεων ορισμένων κατηγοριών φόρων στις οποίες ένα μέρος των φορολογουμένων δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί. Ενδεικτικό είναι ότι τον Αύγουστο, κατά τον οποίο δεν υπήρχαν προγραμματισμένες λήξεις δόσεων του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και του ΕΝΦΙΑ, ο αριθμός των οφειλετών μειώθηκε κατά 131.661 άτομα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, ακολουθώντας τη γενικότερη τάση μείωσης που παρατηρήθηκε και το προηγούμενο τρίμηνο».

Οι εισφορές

Από την άλλη πλευρά, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του τρίτου τριμήνου του έτους διαμορφώθηκε στα 34.354 εκατ. ευρώ, δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 493 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, εκ των οποίων 130 εκατ. ευρώ αφορούν σε αύξηση στις κύριες οφειλές.

Η αύξηση αυτή, σύμφωνα με την έκθεση, οφείλεται αφενός στην ένταξη νέων οφειλών και στην αύξηση των πρόσθετων τελών για τους οφειλέτες που είναι ήδη ενταγμένοι στο ΚΕΑΟ και αφετέρου στην εισαγωγή 38.648 νέων οφειλετών με συνολικές οφειλές ύψους 192 εκατ. ευρώ. Ως εκ τούτου, ο συνολικός αριθμός των οφειλετών διαμορφώθηκε στο τέλος του Σεπτεμβρίου στους 1.400.091, αυξημένος σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο κατά 7.953 οφειλέτες.