Τον δρόμο προς τη Βουλή αναμένεται να πάρει πιθανότατα εντός των επόμενων ημερών νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, που θα περιλαμβάνει τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για 250.000 ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες.
Να σημειωθεί ότι το μέτρο αποτελεί μέρος των πρωθυπουργικών εξαγγελιών στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και συγκαταλέγεται στη λίστα με τα μέτρα που, βάσει και του τελευταίου προσχεδίου για τον προϋπολογισμό του 2019, θα εφαρμοστούν στο πλαίσιο του σεναρίου που δεν προβλέπει την περικοπή των συντάξεων. Βέβαια, η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών δεν συγκαταλέγεται στη δέσμη μέτρων που είχαν παρουσιαστεί ως αντίμετρα, στην περίπτωση που εφαρμόζονταν οι περικοπές των συντάξεων.
Εκ των πραγμάτων, οι σχετικές διατάξεις τέθηκαν στην κεντρική διαπραγμάτευση για τις συντάξεις. Το κόστος, όπως αναφέρει το τελευταίο προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στην Κομισιόν, εκτιμάται σε 177 εκατ. ευρώ. Στο αρχικό προσχέδιο, το κόστος είχε εκτιμηθεί σε 229 εκατ. ευρώ, όμως υπήρξε «διόρθωση» καθώς εκτιμήθηκε ότι η μείωση των εισφορών θα οδηγήσει σε αύξηση της εισπραξιμότητας στα έσοδα του ΕΦΚΑ από τους μη μισθωτούς.
Έτσι, αποφασίστηκε -εκτός απροόπτου, που σχετίζεται με τη συνολική διαπραγμάτευση για τον ελληνικό προϋπολογισμό, το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος και την τύχη των συντάξεων- η διάταξη, μαζί με άλλες ασφαλιστικές διατάξεις (περισσότερο διοικητικού χαρακτήρα) να κατατεθεί στη βουλή, προκειμένου να ψηφιστεί μέσα στο πρώτο 15νθήμερο του Νοεμβρίου.
Στο σχετικό σχέδιο νόμου, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θα υπάρχουν βέβαια ούτε οι διατάξεις για τις φοροελαφρύνσεις, ούτε οι διατάξεις για διανομή κοινωνικού μερίσματος και επιδόματος στέγασης, ούτε η διάταξη για την επιδότηση των εισφορών σε όσους εργοδότες απασχολούν νέους, ηλικίας έως 25 ετών, ούτε πολύ περισσότερο αυτή με την οποία θα καταργείται ή θα περιορίζεται ή θα παγώνει η μείωση των συντάξεων.
Στον αντίποδα, στο σχετικό σχέδιο νόμου θα περιλαμβάνονται διατάξεις που σκοπό έχουν να επιλύσουν επιμέρους ζητήματα και να διευκολύνουν διαδικασίες, όπως για παράδειγμα η υιοθέτηση και για το ΕΤΕΑΕΠ του γενικού μοντέλου που ισχύει πλέον στον ΕΦΚΑ και ορίζει ότι η σύνταξη αρχίζει από τον επόμενο μήνα υποβολής της αίτησης.
Ειδικά για τις ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με πληροφορίες, η διάταξη θα προβλέπει ότι ειδικά για τους μη μισθωτούς (άρθρο 39 του νόμου Κατρούγκαλου - Ν.4387/2016), το βασικό ασφάλιστρο της κύριας σύνταξης μειώνεται από 20% σε 13,33%. Προσοχή όμως. Η διάταξη θα διατηρεί τη σημερινή ελάχιστη βάση υπολογισμού της εισφοράς στο 20% επί του κατώτατου μισθού. Κατά συνέπεια, η μείωση αφορά ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους με ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα πάνω από 7.032 ευρώ. Εάν και όταν αυξηθεί ο κατώτατος μισθός, εκτιμάται ότι η ελάχιστη βάση υπολογισμού της εισφοράς θα αναπροσαρμοστεί ανάλογα. Στην πράξη, όσοι δηλώνουν εισόδημα (καθαρό συν τις καταβλητέες εισφορές του προηγούμενου έτους) έως και 10.500 ευρώ τον χρόνο (880 ευρώ τον μήνα), θα πληρώσουν εισφορά για σύνταξη 117,2 ευρώ τον μήνα.
Με άλλη διάταξη, θα καθορίζονται οι όροι μείωσης και των εισφορών που ισχύουν μεταβατικά για τους νέους επιστήμονες με δραστηριότητα έως 5 έτη. Αναλυτικά, το ασφάλιστρο μειώνεται και για αυτούς στο 13,3%, έναντι 14% την πρώτη 2ετία και 17% την επόμενη 3ετία. Ταυτόχρονα διατηρείται ως κατώτατη βάση υπολογισμού το ποσό των 410 ευρώ (70% του κατώτατου μισθού), ώστε οι νέοι επιστήμονες με ετήσιο εισόδημα έως 5.000 ευρώ να καταβάλλουν την κατώτατη εισφορά για σύνταξη στα 57 ευρώ (συν 6,95%, δηλαδή περίπου 30 ευρώ, για υγειονομική περίθαλψη).
Για τους αγρότες, με άλλη διάταξη θα προβλέπεται διαφορετική διαβάθμιση στο ύψος των εισφορών, κατά τη μεταβατική περίοδο έως το 2022, χρονιά κατά την οποία οι εισφορές για κύρια ασφάλιση θα φθάσουν στο 13,3%. Έτσι, το 2019 οι εισφορές ορίζονται στο 12%, το 2020 στο 12,66%, το 2021 στο 13% και το 2022 στο 13,3%. Βάση υπολογισμού παραμένει το εισόδημα, ενώ διατηρείται το 70% του κατώτατου μισθού (σήμερα στα 65 ευρώ, με ελάχιστο τεκμαρτό στα 410 ευρώ).
Στο ίδιο σχέδιο νόμου, θα περιληφθεί, βάσει του σχεδιασμού του υπουργείου Εργασίας, ο αναδρομικός καταλογισμός των εισφορών επικούρησης και εφάπαξ από 1η Ιανουαρίου 2017 για 200.000 αυτοαπασχολούμενους στην ελάχιστη βάση υπολογισμού και η αποπληρωμή αναδρομικών σε 36 δόσεις.
Στην περίπτωση αυτή, δεν αλλάζει το ποσοστό του ασφαλίστρου (7% για επικουρική και 4% για εφάπαξ). Ορίζεται όμως ότι οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να καταβάλλουν τις εισφορές, υπολογισμένες επί της ελάχιστης βάσης υπολογισμού -δηλαδή το 100% του κατώτατου μισθού. Αυτό θα ισχύει για όλους, ανεξάρτητα από το εισόδημα που δηλώνουν, εκτός αν οι ίδιοι επιθυμούν να πληρώσουν περισσότερα, ώστε στο μέλλον να λάβουν υψηλότερες επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ.
Εκτός από τους επιστήμονες του πρ. ΕΤΑΑ, η εν λόγω ρύθμιση αφορά και μια μικρή μερίδα ελεύθερων επαγγελματιών του ΟΑΕΕ που είχαν επικουρική ασφάλιση, δηλαδή αρτοποιούς και βενζινοπώλες. Η εισφορά για επικουρική σύνταξη ανέρχεται σε 64,5 ευρώ και για πρόνοια στα 23,4 ευρώ.
Έτσι, δικηγόροι, μηχανικοί και συμβολαιογράφοι που ασφαλίζονται υποχρεωτικά για επικουρική σύνταξη και πρόνοια καλούνται να πληρώσουν αναδρομικά 1.548 ευρώ (64,5 ευρώ Χ 24 μήνες). Κάθε μήνα από τον προσεχή Ιανουάριο και επί 3 χρόνια, πρέπει να πληρώνουν 43 ευρώ για οφειλόμενες εισφορές και 64,5 ευρώ για τρέχουσες, δηλαδή σύνολο 107,5 ευρώ. Αντίστοιχα, οι γιατροί που ασφαλίζονταν μόνο για πρόνοια οφείλουν 561,6 ευρώ (23,4 ευρώ Χ 24 μήνες) και κάθε μήνα θα καταβάλλουν 15,6 ευρώ για οφειλόμενες εισφορές και 23,4 ευρώ για τρέχουσες, σύνολο 39 ευρώ.