Πώς η Ρεβυθούσα βάζει το LNG σε Ελλάδα και Βαλκάνια

Μία νέα πύλη εισόδου εναλλακτικών ποσοτήτων φυσικού αερίου, ικανή να διαφοροποιήσει περαιτέρω τις πηγές προμήθειας για την Ελλάδα αλλά και για χώρες των Βαλκανίων, ανοίγει με την αναβάθμιση των αποθηκευτικών εγκαταστάσεων του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα.

Το νησάκι απέναντι από τα Μέγαρα αναδεικνύεται σε στρατηγικής σημασίας ενεργειακή υποδομή, καθώς έως την Τετάρτη 31 Οκτωβρίου θα έχουν ολοκληρωθεί οι μηχανικές εργασίες για την κατασκευή της τρίτης δεξαμενής, χωρητικότητας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) 95.000 κυβικών μέτρων. Συνολικά η Ρεβυθούσα, με αυτό το έργο, ύψους 148 εκατ. ευρώ, ανεβάζει την αποθηκευτική της ικανότητα σε 225.000 κυβικά μέτρα.

Στις αρχές του επόμενου μήνα, στον χώρο της νέας δεξαμενής θα μπει το αέριο ψύξης προκειμένου να πέσει η θερμοκρασία και από τις 20 Νοεμβρίου θα είναι εφικτός ο εφοδιασμός της. Παράλληλα στη Ρεβυθούσα εκτελούνται και έργα ώστε να μπορεί να υποδεχθεί τα μεγαλύτερα πλοία που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή στις παγκόσμιες θάλασσες, χωρητικότητας μέχρι και 260.000 κ.μ.

Η εγκατάσταση LNG του ΔΕΣΦΑ, με ενισχυμένη δυναμικότητα και αποθηκευτική ικανότητα και σε συνδυασμό με τα έργα που δρομολογούνται (αγωγοί φυσικού αερίου IGB, Κάθετος Διάδρομος, διασύνδεση με TAP) θα καταστεί το μοναδικό σε τέτοιο μέγεθος διασυνδεδεμένο Terminal της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Σύμφωνα με μελέτη του ΔΕΣΦΑ, η Ρεβυθούσα θα μπορεί να καλύψει το 1/3 των εισαγωγών των χωρών της Βαλκανικής (συμπεριλαμβανομένης και της Ουγγαρίας και της Σλοβενίας), αφού πια με την τρίτη δεξαμενή, η διαθέσιμη δυναμικότητα για διαμετακόμιση αεροποιημένου LNG θα φτάνει τα 5 δισ. κ.μ. ετησίως.

Μέσω του IGB και άλλων δικτύων αγωγών είναι εφικτός ο εφοδιασμός κρατών των Βαλκανίων και της Κεντρικής Ευρώπης, με εναλλακτικές πηγές ποσότητες φυσικού αερίου.

Η σημασία του LNG

Η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες πέντε χώρες της Ε.Ε. ως προς τον βαθμό εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο και ένας τρόπος για να αποκτήσει εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού είναι η αξιοποίηση των εγκαταστάσεων της Ρεβυθούσας.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του BP Energy Outlook για το 2018, το 79,4% των συνολικών εισαγωγών της χώρας μας σε φυσικό αέριο προέρχεται από τη Ρωσία και συγκεκριμένα από την Gazprom. Για την ακρίβεια, το 2017 από τα 3,4 δισ. κυβικά μέτρα, τα 2,7 δισ. ήταν από τον ρωσικό ενεργειακό κολοσσό.

Στις τέσσερις πρώτες θέσεις πριν την Ελλάδα, με 100% εξάρτηση από τη Ρωσία, βρίσκονται οι χώρες Αυστρία, Φινλανδία, Ουγγαρία και Σλοβακία. Μετά την Ελλάδα είναι η Πολωνία, με ποσοστό εξάρτησης στο 75,5% ήτοι 11,1 δισ. κ.μ., έπεται η Τουρκία με 64,4% και εισαγωγές 27,6 δισ. κ.μ., η Τσεχία με 63,5% και ποσότητες 5,4 δισ. κ.μ., η Γερμανία έχει μερίδιο 51,1% καθώς προμηθεύεται ρωσικό αέριο σε ποσότητες 48,5 δισ. κ.μ., ενώ η Ιταλία φέρνει το 41% των ποσοτήτων της από την Gazprom. Τα χαμηλότερα ποσοστά εξάρτησης καταγράφονται στη Γαλλία, στην Ολλανδία και στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Σε χώρες της Ευρώπης έχουν ξεκινήσει οι προσπάθειες απεξάρτησης από τον Ρώσο προμηθευτή φυσικού αερίου, την Gazprom, ο οποίος σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει μερίδιο προμήθειας πάνω από 30% στην Ε.Ε.

Το αμερικανικό LNG και τα έξι νέα terminals στην Ευρώπη

Στην Ευρώπη, χώρες προσπαθούν να βρουν διαφορετικές πηγές εφοδιασμού και η διπλωματία των ΗΠΑ έχει σαν στόχευση τη διείσδυση των αμερικανικών εταιριών υγροποιημένου φυσικού αερίου, όπως αναφέρει δημοσίευμα της Wall Street Journal.

Δύο χώρες που πρωταγωνίστησαν στην κατασκευή τερματικών LNG στη Βαλτική Θάλασσα, προκειμένου να απεξαρτηθούν από τη Ρωσία, και ανήκαν μάλιστα στη σφαίρα επιρροής της Ρωσίας, είναι η Λιθουανία και η Πολωνία.

Οι Λιθουανοί κατασκεύασαν τερματικό σταθμό το 2014 και οι Πολωνοί το 2016. Οι εγκαταστάσεις αυτές, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, ανοίγουν σημαντικές προοπτικές διαφοροποίησης πηγών και για το σύνολο της Ε.Ε.

Ειδικοί που παρακολουθούν την ενεργειακή αγορά υποστηρίζουν ότι η Ε.Ε. μπορεί να εξοικονομήσει σημαντικές δαπάνες ως προς τις εισαγωγές της σε φυσικό αέριο. Όπως υποστηρίζουν στη Λιθουανία, οι δαπάνες εισαγωγής καυσίμων μετά τις εισαγωγές LNG έπεσαν κατά 22% από τον Απρίλιο του 2014 έως και τον Απρίλιο του 2018, ενώ για την Πολωνία το κόστος μειώθηκε κατά 11%.

Στο ίδιο ρεπορτάζ της WSJ αναφέρεται ότι στην Ευρώπη βρίσκονται σε εξέλιξη έξι μεγάλα projects τερματικών σταθμών LNG και μάλιστα τα περισσότερα εξ αυτών σε χώρες που ήταν δεμένες στο άρμα της Ρωσίας. Στις αρχές του Σεπτεμβρίου δε, η γερμανική RWE υπέγραψε συμφωνία δέσμευσης μεγάλου μεριδίου από τη χωρητικότητα terminal LNG που σχεδιάζεται στο Αμβούργο.

Κατά τους αναλυτές, οι ΗΠΑ έχουν μεγάλη ευκαιρία να εφοδιάσουν την Ε.Ε. με υγροποιημένο φυσικό αέριο. Και εταιρίες παραγωγοί-εξαγωγείς, όπως η Cheniere, εμφανίζονται ως διεκδικητές της νέας αγοράς στην Ευρώπη. Η συγκεκριμένη εταιρία αξίζει να σημειωθεί ότι βρίσκεται σε συζητήσεις με τη ΔΕΠΑ για την πώληση ποσοτήτων LNG.

Στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την Ενεργειακή Ρυθμιστική Επιτροπή, πάνω από 12 projects ετοιμάζονται με σκοπό τις εξαγωγές LNG. Στο πρώτο εξάμηνο του έτους, οι ΗΠΑ εξήγαγαν 9,8 εκατ. τόνους LNG σε παγκόσμιο επίπεδο. Το 59% των εξαγωγών είχε προορισμό την Ασία και μόλις το 4% την Ευρώπη, γεγονός που δείχνει τα μεγάλα περιθώρια διείσδυσης του αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Η Ε.Ε. φαίνεται ότι έχει αναγάγει το LNG σε μεγάλη προτεραιότητα, ενισχύοντας τη χρηματοδότηση κατασκευής τερματικών σταθμών. Αυτό έπραξε στην περίπτωση της Λιθουανίας και της Πολωνίας αλλά και στη Μάλτα. Κονδύλια δεσμεύτηκαν και για την κατασκευή terminal LNG στην Κροατία.