Πώς διαβάζουν οι ξένοι επενδυτές τις τάσεις σε NPLs και real estate

Τα σημαντικά ερωτήματα για το πως οι διεθνείς επενδυτές αντιλαμβάνονται τις επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα των κόκκινων δανείων (NPLs) και του real estate στην Ελλάδα και την Κύπρο προσπάθησε να απαντήσει η 7η έκδοση της Ευρωπαϊκής Επενδυτικής Συνόδου Κορυφής στην Αθήνα που διοργανώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην Αθήνα (NPLs & Real Estate Investments Greece & Cyprus) από την DDC Financial Group.

Κάποια από τα ερωτήματα που προέκυψαν ήταν τα ακόλουθα:

• Τι σημαίνουν οι αναθεωρημένοι και πιο επιθετικοί στόχοι μείωσης των NPLs των τραπεζών για τους επενδυτές,

• Τι προδιαγράφει αυτή η επιθετική στρατηγική για τα πιστωτικά ιδρύματα,

• Ποιες είναι οι τρέχουσες συνθήκες και ποια η «όρεξη» των επενδυτών για την αγορά των NPLs,

• Πώς συγκρίνονται οι συνθήκες στην Ελλάδα με άλλες αγορές.

Συνοψίζοντας τις συζητήσεις των διαφορετικών panels και των ομάδων εργασίας, το συμπέρασμα είναι ότι τα ελληνικά NPLs αν και παρουσιάζουν σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες για τα funds, τους servicers που θα διαχειριστούν τα NPLs, τις εταιρείες που παρέχουν advisory υπηρεσίες, αλλά και τις ίδιες τράπεζες, ωστόσο η αγορά ακόμα βρίσκεται σε πρώιμα στάδια ανάπτυξης και σημαντικές αλλαγές αναμένεται να υπάρξουν τα επόμενα χρόνια. Αντίθετα, η αγορά της Κύπρου βρίσκεται σε πολύ πιο ανεπτυγμένη φάση και η αγορά αναμένεται να κινηθεί διαφορετικά από την ελληνική.

Το πιο βασικό συμπέρασμα είναι ότι η διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων θα αποτελέσει μια πολύ διαφορετική και ιδιαίτερη κατηγορία NPEs/NPLs για τις τράπεζες. Οι δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει οι εγχώριες συστημικές έναντι του SSM είναι να έχουν μειώσει τα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά τους ανοίγματα στα 27,1 δισ. ευρώ το 2019, με το δείκτη στο 42,8%. Ο δείκτης τελικά ανήλθε σε 44,3% τον Ιούνιο δείχνοντας και τη δυσκολία του εγχειρήματος. Μπορεί οι τράπεζες να μην έχουν ασχοληθεί με τα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια έως τώρα, το επόμενο έτος όμως και η συγκεκριμένη κατηγορία δανείων θα αρχίσει να τις απασχολεί. Δεν αναμένεται ωστόσο το 2019 να υπάρξουν χαρτοφυλάκια στεγαστικών δανείων προς πώληση και για αυτό το λόγο το εργαλείο με τις τιτλοποιήσεις είναι τόσο σημαντικό.

Όλη η αγορά των ξένων επενδυτών, αλλά και των άλλων εμπλεκομένων, έχει στραμμένη την προσοχή της στην πορεία της τιτλοποίησης της Eurobank. Η πρώτη τιτλοποίηση στεγαστικών NPLs, αυτή της Eurobank, ύψους 2 δισ. ευρώ, αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου.

Οι τράπεζες μπορεί να θεωρούν σημαντικό να προχωρήσει το APS (Asset Protection Scheme) που προτείνει το ΤΧΣ ως λύση για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων με την παροχή κρατικών εγγυήσεων, οι ξένοι επενδυτές ωστόσο δεν εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο θα προχωρήσει γρήγορα και εύκολα.

Αναφορικά με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPL) και την αναδιάρθρωση δανείων, η αίσθηση του συνεδρίου ήταν ότι οι πρόσφατες νομοθετικές, ρυθμιστικές και άλλες εξελίξεις σε αυτό τον τομέα έχουν δημιουργήσει ευκαιρίες ανάπτυξης τόσο για επενδυτές που ενδιαφέρονται για την απόκτηση ή και την διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων, όσο και για επενδυτές που ενδιαφέρονται για τον ελληνικό τραπεζικό, αλλά και τον επιχειρηματικό τομέα.

Οι αδειοδοτήσεις

Οι αδειοδοτημένες εταιρείες διαχείρισης των προβληματικών δανείων από την τράπεζα της Ελλάδος servicers ξεκινούν να κινούνται με μεγαλύτερη ταχύτητα. Αρκετές από τις 15 εταιρείες που έχουν λάβει ήδη άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος συμμετείχαν στο συνέδριο της DCC Financial Group. Η αγορά εκτιμά ότι και άλλες εταιρείες βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια επί της διαδικασίας της αδειοδότησης.

Η εγχώρια αγορά, παρά το μεγάλο ποσό των μη εξυπηρετούμενων δανείων που θα έχουν να διαχειριστούν οι servicers, δύσκολα θα μπορέσει να συντηρήσει τις πιθανές 20 άδειες που θα προκύψουν, οπότε αναμένονται συγχωνεύσεις και deals. Παράλληλα, οι ξένοι επενδυτές επισήμαναν την αναγκαιότητα ύπαρξης ανεξάρτητων εταιρειών διαχείρισης των προβληματικών δανείων και επίσης είναι αναμενόμενο ότι θα προκύψουν στην πορεία πιο εξειδικευμένες εταιρείες servicing, κρίνοντας από τις εξελίξεις και σε άλλες ευρωπαϊκές αγορές.

Από τις 15 εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη διαχείριση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (APS Recovey Greece μέλος της APS Holding, MELFIN μέλος του Ομίλου Mellon, LPN Capital, Special Financial Solutions θυγατρική της Τράπεζας Πειραιώς, Hoist μέλος του Ομίλου Hoist Financial, QQUANT Master Servicer θυγατρική της Qualco, DV01 Asset Management, Independent Portfolio Management θυγατρική της Alvarez & Marsal, B2Kapital θυγατρική του νορβηγικού ομίλου B2Holding, UCI Ελλάς μέλος του ισπανικού ομίλου UCI, Resolute Asset Management, Pillarstone, Θεά Άρτεμις της Attica Bank και Cepal μικτή θυγατρική των Centerbridge και Alpha Βank.), ελάχιστες αποτελούν πραγματικά ανεξάρτητους servicers και αυτό, παρά τον ήδη μεγάλο αριθμό αδειών, στα μάτια των ξένων επενδυτών δημιουργεί μεγάλες ευκαιρίες για «third party servicing».

Τέλος, για την αγορά του real estate η άνοδος στις συναλλαγές που παρατηρείται μπορεί να είναι διατηρήσιμη υπό την προϋπόθεση ότι η εγχώρια οικονομία συνεχίσει να αναπτύσσεται, ωστόσο με κάποιες συγκεκριμένες νομοθετικές παρεμβάσεις και περιορισμό της γραφειοκρατίας, η αγορά real estate θα μπορούσε να έχει ακόμα υψηλότερη ανάπτυξη.

Παρά τις όποιες αδυναμίες, το ενδιαφέρον από ξένους αλλά και Έλληνες επενδυτές είναι μεγάλο. Μεγάλοι ξένοι οίκοι, αλλά και family offices έχουν ενδιαφέρον για τα ελληνικά ακίνητα ενώ το μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τομείς συγκεκριμένων ακινήτων που σχετίζονται με τον τουρισμό.