Ποιοι θα «πληρώσουν» τη διάσωση των συντάξεων

Όλοι οι συνδυασμοί μπαίνουν στο τραπέζι κυβέρνησης-δανειστών, προκειμένου να υπάρξει μια συμβιβαστική λύση για τις συντάξεις, η οποία θα οδηγεί με ασφάλεια το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019 στο 3,5% του ΑΕΠ.

Ιδανικά, για την κυβέρνηση, οι συντάξεις δεν θα κοπούν το επόμενο έτος, ακόμα και αν χρειαστεί να θυσιαστούν τα θετικά μέτρα. Iδανικά, για τους δανειστές, οι προνομοθετημένες περικοπές δεν θα ακυρωθούν.

Αναφορικά με το θέμα των συντάξεων, πηγές του υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι στο χθεσινό EwG συζητήθηκε αναλυτικά το θέμα του ελληνικού προϋπολογισμού και έγιναν σημαντικά βήματα σύγκλισης. Εκτιμούν ότι οι όποιες εκκρεμότητες θα έχουν διευθετηθεί μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου. Γι’ αυτό και το θέμα δεν θα είναι στην ατζέντα του Eurogroup που θα διεξαχθεί στις 5 Νοεμβρίου.

Αξιωματούχος της ευρωζώνης δήλωσε σήμερα ότι οι αποφάσεις για τον ελληνικό προϋπολογισμό θα ληφθούν κατά πάσα πιθανότητα σε έκτακτο Eurogroup το Νοέμβριο, τονίζοντας ότι αυτό που έχει σημασία είναι να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5%.  

Τα εναλλακτικά σενάρια είναι αρκετά. Το τελευταίο που έπεσε στο τραπέζι αφορά σε ενδεχόμενη αντιμετάθεση των προνομοθετημένων μειώσεων συντάξεων - αφορολόγητου.

Σε αυτή την περίπτωση, η προνομοθετημένη μείωση του αφορολόγητου από τη ζώνη των 8.636-9.090 ευρώ σήμερα στις 5.682-6.136 ευρώ εφαρμόζεται το 2019 (αντί για το 2020) και διατηρείται σε αναστολή το επίσης προνομοθετημένο μέτρο των συντάξεων έως το 2020, εφόσον χρειαστεί.

Το ενδεχόμενο αυτό έχει μηδενικές πιθανότητες εφαρμογής, σύμφωνα με κυβερνητική πηγή. Ούτως ή άλλως, η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει πως ούτε την προνομοθετημένη μείωση του αφορολόγητου προτίθεται να εφαρμόσει.

Η δεύτερη εναλλακτική περνά από τα θετικά μέτρα των 765 εκατ. ευρώ, τα οποία εξήγγειλε ο πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ και ενσωματώνονται στο σενάριο προθέσεων της ελληνικής κυβέρνησης στο προσχέδιο προϋπολογισμού.

Σε αυτή την περίπτωση, τα θετικά μέτρα περιορίζονται δραστικά. Οι δανειστές θεωρούν ότι η εφαρμογή των θετικών μέτρων, όπως έχουν προταθεί, σε συνδυασμό με μη εφαρμογή των περικοπών, οδηγεί σε δημοσιονομικό κενό 300 εκατ. ευρώ και στον λογαριασμό της απόκλισης θα πρέπει να προστεθεί και κάτι παραπάνω, ώστε να υπάρχει περιθώριο ασφαλείας έναντι του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.

Κυβερνητική πηγή αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο συρρίκνωσης των θετικών μέτρων, εάν δεν υπάρξει συμφωνία για κλείσιμο του προβλεπόμενου δημοσιονομικού κενού των 300 εκατ. ευρώ το 2019. Το υπουργείο Οικονομικών συνεχίζει να μη συμμερίζεται τις προβλέψεις των θεσμών και στο προσχέδιο το οποίο εστάλη στις Βρυξέλλες, το πλεόνασμα προβλέπεται σε 3,6% του ΑΕΠ.

Το τρίτο εναλλακτικό σχέδιο αφορά σε μικρότερη ποσοστιαία περικοπή της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις ή «μαχαίρι» των συντάξεων μόνο για όσους συνεχίζουν να έχουν σχετικά υψηλές αποδοχές. Η κυβέρνηση έχει διαμηνύσει όμως πως θέλει «καθαρή λύση» για τις συντάξεις.

Με τα σημερινά δεδομένα, το επικρατέστερο σενάριο είναι αυτό της συρρίκνωσης των θετικών μέτρων. Στο προσχέδιο ενσωματώνονται ελαφρύνσεις 765 εκατ. ευρώ, οι οποίες αναλύονται σε:

· 263 εκατ. ευρώ για μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 10% σε μεσοσταθμικό επίπεδο το 2019

· 177 εκατ. ευρώ για μείωση ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών

· 200 εκατ. ευρώ για επιδότηση ενοικίου

· 103 εκατ. ευρώ για επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών σε νέους εργαζόμενους και

· 22 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της ειδικής αγωγής.